ေမာ္လျမိဳင္ေထာင္အေၾကာင္း

.....

(ေမာ္လျမိဳင္အက်ဥ္းေထာင္အတြင္းရွိ အက်ဥ္းသားမ်ား၏ တင္ျပ ေတာင္းဆိုခ်က္မူရင္း ၁၂.၉.၂၀၁၁)

ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမိသားစုမ်ား အက်ဳိးေဆာင္ကြန္ယက္
ေမာ္လျမိဳင္အက်ဥ္းေထာင္တြင္းရွိ အက်ဥ္းသားမ်ား၏ အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရမႈမ်ားအား တင္ျပခ်က္

သို႕
ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီး
ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီးဌာန

အခ်ဳပ္ေဆာင္တန္းစီးခင္စိန္သည္ အခ်ဳပ္တြင္ အခ်ဳပ္သားမ်ားအား ( အခ်ဳပ္သားမ်ားအားအ လုပ္ဘုတ္ခ်ျခင္းကို ဆိုလိုသည္ ) ဘုရားဘုတ္တြင္ ခ်ထားေပးလိုေစခ်င္ရင္ ေငြ ၁၅၀၀၀၀ က်ပ္ ေတာင္းပါသည္။ ေတာင္ယာဘုတ္တြင္ ၁၀၀၀၀၀ က်ပ္ ေပးရသည္။

အတင္းအဓမၼေတာင္းခံ၍မရ ေသာသူမ်ားအား မိလႅာ၌ အလုပ္ လုပ္ခိုင္းျခင္းကို ေဆာင္ရြက္ပါသည္။ ထို႕အျပင္ ေလာင္းကစား၀ိုင္း မ်ား အေကာက္ ေကာက္၍ ျပဳလုပ္ပါသည္။ ေလာင္းကစား၀ိုင္းတြင္ ရႈံးသြားေသာသူမ်ား ပိုက္ဆံမ ရွိေတာ့လွ်င္ တန္းစီး ခင္စိန္က ေငြထုတ္ေပးျပီး အတင္း အဓမၼ ကစားခိုင္းျခင္းျဖစ္သည္။

၎ေငြအားယူသူသည္ ေထာင္၀င္စာလာလွ်င္ ၎တန္းစီးက ေထာင္၀င္စာလာသူ၏အိမ္မွ အတင္းအဓမၼမရမကေတာင္းယူပါသည္။ ၎ေလာင္းကစား၀ိုင္းေၾကးက ဂဏန္း ၂ လံုးရွိသည္။ (ဖဲ၀ိုင္း၊ ေၾကြ၀ိုင္း၊ အံဂလံု၀ိုင္းမ်ား) ရွိ ။ အာဏာပိုင္မ်ား သိေသာ္လည္း ဘာမွ်မလုပ္။ မလုပ္ရျခင္းက ဆက္ေၾကးေပးထား၍ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႕အျပင္ ထိုတန္းစီးသည္ အမ်ဳိးသမီးေဆာင္သို႕ ညဖက္မွလြဲ၍ မည္သည့္အခ်ိန္မဆို ၀င္ထြက္ခြင့္ရေစရန္ ေထာင္ပိုင္ျဖစ္သူ ဦးေအးကိုကို အား ၁၇ သိန္းေပး၍ ၀င္ထြက္လ်က္ရွိပါသည္။ ၎ေမြးထားေသာ အခ်ဳပ္သားမ်ားအား ရံုးျပန္လာလွ်င္ (တရာရံုး) မူယစ္ေဆး၀ါး ( ျမင္းေဆး-စိ္တ္ၾကြေဆးရာမ) သြင္းျပီးျပန္ေရာင္းသည္။ ၁ လံုးေပါက္ေစ်း ၇၀၀၀ က်ပ္ ရွိပါသည္။ ထို႕အျပင္ အခ်ဳပ္သားမ်ားအား ရံုးထုတ္ေသာေန႕မ်ား၌ မိမိ လိုအပ္ေသာပစၥည္းမ်ား ေထာင္အတြက္ လိုအပ္ေသာပစၥည္းမ်ားကို ၀ယ္လာခိုင္းပါသည္။ ရံုးထြက္သူအခ်ဳပ္သားမ်ား ေက်နပ္ သည္ျဖစ္ေစ မေက်နပ္သည္ျဖစ္ေစ ေၾကာက္၍ ၀ယ္လာေပးရသည္။ ႏိုင္ငံ၏ဥပေဒတြင္၎၊ အက်ဥ္း ေထာင္လက္စြဲစာအုပ္တြင္ အခ်ဳပ္သားမ်ားအား အလုပ္လုပ္မခိုင္းေစရန္ ရွိပါေသာ္လည္း၊

တန္းစီးခင္စိန္က ေထာင္ပိုင္ၾကီးအား သိန္းဆယ္ဂဏန္းျဖင့္ ပံ့ပိုးေပးသည့္အျပင္၊ အက်ဥ္းေထာင္အာ ဏာပိုင္၊ ေထာင္မွဴး၊ ေထာင္မွဴးၾကီး ႏွင့္ အျခား၀န္ထမ္းမ်ားအား လိုအပ္သလိုေထာက္ပံ့(လာဘ္ထိုး) လွ်က္ရွိေနေပသည္။

က်န္းမာေရး ( ေဆးရံု )
က်န္းမာေရး မေကာင္းသူမ်ားအား ေဆးရံုေဆာင္တြင္ ထားရွိေသာ္လည္း တျခားလိုင္းသမား မ်ားလည္း ေငြေပး၍ ေဆးရံုေဆာင္တြင္ ေနထိုင္လ်က္ရွိပါသည္။ ေဆးရံုေဆာင္တြင္ ေနထိုင္လိုေသာ အက်ဥ္းသားက က်ပ္ ၅ေသာင္း မွ ၁ သိန္းၾကား ေပးရျပီး ေဆးရံုၾကီးၾကပ္သူ တာ၀န္ခံကိုလည္း လစဥ္ ၃၀၀၀၊ ၅၀၀၀ ႏွင့္ ၁၀၀၀၀ ေပးရသုူ မ်ားစြာ ရွိပါသည္။ အမွန္တကယ္ ေရာဂါ ခံစား၍ ေဆးရံုေရာက္ေန ေသာ္လည္း ဆရာ၀န္သည္၊ မိမိအိမ္သို႕ လာေရာက္ေသာ လူနာမ်ားကိုသာ အေလးထား ေဆးကုသ ေပးပါသည္။ ထို႕အျပင္ အခ်ဳိ႕ေသာ လူေသမႈ ကိစၥမ်ားတြင္လည္း ေထာင္ပိုင္ျပႆနာ မျဖစ္ေစရန္အတြက္ လူေကာင္းကို အရူးပါဟု ေဆးမွတ္ခ်က္ေပးျခင္းမ်ားလည္း ရွိပါသည္။ ၾသဂုတ္လအတြင္း ကိုယ့္ ကိုယ္ကို သတ္ေသမႈတစ္ခု၊ ေဆးရံုတြင္ ေလျဖတ္ျပီး ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာပိတ္၍ ေသဆံုးျခင္းမ်ား၊ သက္ၾကီးေဆာင္တြင္ အသက္ ၇၀ ေက်ာ္ ေလျဖတ္ေနေသာ လူတစ္ဦး ေသဆံုးျခင္းမ်ားျဖစ္သည္။

အိပ္ေဆာင္၀င္း
ေထာင္က်ေနေသာသူမ်ားအား အိပ္ေဆာင္၀င္းသို႕ ေရာက္ရွိေသာ ပံုစံခန္း၌ေနစဥ္အတြင္း ပိုက္ဆံ တတ္ႏိုင္ေသာသူမ်ားကို အလုပ္ မလုပ္ကိုင္ေစရန္အတြက္ ၅၀၀၀၀ က်ပ္ႏွင့္ ၁၀၀၀၀၀ ၾကား ေကာက္ခံပါသည္။ ထို႕အျပင္ရဲဘက္စခန္းသို႕မထြက္ခ်င္လွ်င္ ၃ သိန္းမွ ၅သိန္းအထိ ေပးရ ပါသည္။ ၎ ရရွိေသာ ေငြမ်ားကို ေထာင္ပိုင္သို႕ တစ္ဦးလွ်င္ ၂၅၀၀၀ (သို႕)၃၀၀၀၀ ခန္႕ေပးရပါသည္။ ေနာက္ေထာင္လက္ေအာက္ရွိ စခန္းမ်ားကို ရဲဘက္ထုတ္လွ်င္ အက်ဥ္းသားမ်ားထံမွ ေပးပို႕ႏိုင္သူ မ်ားထံမွ ဓာတ္ေျမၾသဇာ ၂ အိတ္မွ ၁၀ အိတ္အထိ ေပးရပါသည္။ နဲနဲေပးႏိုင္သူမ်ားက အနဲဆံုး ၂အိတ္ေပးရပါသည္။ အိတ္ေဆာင္မ်ားတြင္ ဖဲ၀ိုင္းမ်ားေန႕စဥ္ျပဳလုပ္ျခင္း၊ အရက္မ်ား သြင္း၍ တန္းစီး စည္းကမ္းထိန္းမ်ားက အဆီ တစ္လံုး ၁၂၀၀၀ က်ပ္ ေပးရပါသည္။

၀င္းတန္းစီးမ်ား
၀င္းတန္းစီးျဖစ္သူ ေဘာၾကီး(ခ)ျမင့္စိုး (ႏွစ္အကန္႕အသတ္မရွိ၊ ေဆးမႈ ) သည္ ေထာင္၏ အဓိကက်ေသာအပုိင္းမွာ ရွိသည္။ ေထာင္ပိုင္အတြက္ေငြရွာေပးျခင္း အက်ဥ္းသားမ်ားအား အတင္း အဓမၼေငြေတာင္းခံျခင္းမ်ားကို ျပဳလုပ္ေပးေနေသာ အဓိကလူ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႕အျပင္ (မိလႅာမ်ား ေဆာက္လုပ္ျခင္း၊ ဓမၼာရံုေဆာက္လုပ္ျခင္း၊ လမ္းမ်ားခင္းျခင္း)မ်ားတြင္ အက်ဥ္းသားမ်ား ထံမွလို အပ္ေသာ အုတ္၊ ဘိလပ္ေျမ၊ သဲ မ်ားေကာက္ခံ၍ တည္ေဆာက္ေပးပါသည္။ ထို႕အျပင္ အက်ဥ္းသားမ်ားအား ဖိႏွိပ္၍ တာ၀န္ခံ၀န္ထမ္းမ်ားအား မ်က္ႏွာလုပ္ျပီး အသက္ ဆက္လ်က္ရွိပါသည္။ ၀င္းတန္းစီး ျမင့္စိုးသည္ တစ္ပတ္ေထာင္၀င္စာတစ္ခါေတြ႕လွ်င္ အိမ္ရွိမိသားစုထံသုိ႕ ၅ ေသာင္း ေထာက္ပံ့ေပးလ်က္ရွိသည္။ ထို႕အတူ အခ်ဳပ္တန္းစီး ခင္စိန္သည္လည္း ၃ လတစ္ၾကိမ္ ေထာင္၀င္စာတြင္ အိမ္သို႕ ၁၅ သိန္းခန္႕ ျပန္လည္ ေထာက္ပံ့လွ်က္ရွိသည္။ ေထာင္ပိုင္ျဖစ္သူက ေထာင္ျပဳျပင္ရန္ေပးေသာ ဌာနဆိုင္ရာ ဘတ္ဂ်က္အား ၎၏အိတ္ထဲသုိ႕ထည့္၍ တန္းစီး ဆိုသူမ်ား ကို အက်ဥ္းသားမ်ားထံမွ အတင္းအဓမၼ အလွဴခ ံျပီးျပဳျပင္စရာ ရွိတာမ်ားကိုျပဳျပင္ပါသည္။ ေကာက္ခံ ေငြမရွိေသးပါလွ်င္ လုပ္လက္စ အလုပ္မ်ား ရပ္သြားပါသည္။ ( ဥပမာအေနျဖင့္- ယခုထက္တိုင္ မျပီးေသးဘဲ ရွိေနသည့္ သီးျခားတိုက္ ၁/၂ ရွိမိလႅာအား လာေရာက္ စစ္ေဆး ၾကည့္ရႈႏိုင္ပါသည္။

ေစ်းတိုက္ (ရိကၡာတိုက္)
အက်ဥ္းသားမ်ားအတြက္ စားေရးအတြက္ ဆီ တစ္ေန႕႔ ၅ ပိႆာ ထုတ္ေပးရမည့္အစား၊ ၃ပိႆာခြဲ ထုတ္ေပးျပီး၊ ဆန္တစ္ေန႕လွ်င္တစ္အိတ္ပိုျပျခင္း၊ ပဲပိႆာ ၄၅ ပိႆာေနရာတြင္ ၃၂ ပိႆာထုတ္ေပးျခင္းႏွင့္ အျခား ဟင္းခ်က္စရာမ်ားလည္း ၎ကဲ့သို႕ ထုတ္ေပးလ်က္ ရိွပါသည္။

၎ကိစၥမ်ားကို ေထာင္ပိုင္ကိုယ္တိုင္ ျပဳမူလုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႕အျပင္ေထာင္တြင္း တည္ေဆာက္မႈ ဘတ္ဂ်က္ တင္ျပရာတြင္လည္း အက်ဥ္းသားမ်ား၏ေငြျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ထားျပီး အထက္ ဌာနမ်ားမွ ခ်ေပးေသာ ဘတ္ဂ်က္ေငြမ်ားကို မိမိအိတ္ကပ္ထဲသို႕ ထည့္ျခင္းမွာ ရပိုင္ခြင့္သဖြယ္ ျဖစ္ေနပါသည္။ ဆန္၊ ဆီ၊ ပဲမ်ားမွာ ဦးေရေပၚလိုက္၍ ေျပာင္းလဲရေသာ္လည္း ထုတ္ေပးမႈမွာ ထိုပမာဏသာ ျဖစ္သည္။ (အက်ဥ္းသား တိုးလာေသာ္လည္း ထုတ္ေပးသည့္ ပမာဏမွာ ဒံုရင္းဒံုရင္းသာ ျဖစ္ သည္။

မီးဖို ( အက်ဥ္းသားမ်ားေကၽြးရန္အတြက္ခ်က္ျပဳတ္သည့္ေနရာ)
ေစ်းတိုက္မွထုတ္ေပးလိုက္ေသာ ဖိုတာ၀န္ခံ အက်ဥ္းဦးစီး၀န္ထမ္းႏွင့္ ဖိုေခါင္းေဆာင္အ က်ဥ္းသားမ်ားမွ ထပ္မံ၍ ျဖတ္ေတာက္ၾကပါသည္။ ( ဥပမာ- ဆီ ၃ ပိႆာခြဲတြင္ တစ္ေယာက္ တစ္ပိႆာစီယူ၍ အက်ဥ္းသားမ်ားစားဖိုခ်က္ရာတြင္ ၁ ပိႆာခဲြျဖင့္ခ်က္ေကၽြးၾကပါသည္။)

ေထာင္တြင္းတာ၀န္က် SB
ေထာင္တြင္းတာ၀န္က် ဦးဆန္းဦး (SB) ဆိုသူသည္လည္း ရဲ၀န္ထမ္းမ်ား ေထာင္က်လာပါက ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ပိုက္ဆံေတာင္းခံျခင္းေၾကာင့္ ေထာင္ပိုင္ႏွင့္ အျမဲလိုလို သင့္ျမတ္ေအာင္ေနထိုင္ျပီး အက်ဥ္းသားမ်ားမွာပို၍ ဆင္ရဲဒုကၡကိုခံေနၾကရပါသည္။

ေထာင္တြင္းေထာင္ပိုင္သည္ အက်ဥ္းသားမ်ား၏ ေငြေၾကးမ်ားကိုလည္း ရယူ႐ုံသာမက ေထာင္တြင္းတည္ေဆာက္မႈ ဘတ္ဂ်က္မ်ားတြင္လည္း ထိုေငြမ်ားကို ရယူ႐ံုသာမက အက်ဥ္းေထာင္ သို႕တရား၀င္လွဴဒါန္းမႈမ်ားကိုပါ ၎ကယူေဆာင္လွ်က္ရွိပါသည္။ ( ဥပမာ- ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ၂ လပိုင္း တြင္ ရဲမွဴးၾကီးဦးေရႊေအး ( ေမာ္လျမိဳင္ခရိုင္ရဲတပ္ဖြဲ႕မွ ) အင္ဗာတာ ၄ လံုး၊ ဘက္ထရီ ၄ လံုးႏွင့္ ေငြက်ပ္ ၅ သိန္းအား အက်ဥ္းသားမ်ားအတြက္ လွဴဒါန္း ေပးေသာ္လည္း အက်ဥ္းသားမ်ား ထံသို႕ ေရာက္မလာဘဲ ၎၏အိတ္ကပ္ထဲသို႕သာ ေရာက္သြားးပါသည္။

ေနာက္ဥပမာတစ္ခုက ၂၀၁၀ ဧျပီလတြင္ ေထာင္ပိုင္ဦးေအးကိုကို ရဲ႕ ရွင္ျပဳအလွဴ လုပ္ပါသည္။ ၀န္ထမ္းသားသမီးမ်ားအခ်ဳိ႕ႏွင့္ ၎၏သားသမီးမ်ားလည္း ပါသည္။ ရွင္ျပဳမည့္ ၀န္ထမ္းမ်ား ထံမွ အလွဴေငြထည့္ခိုင္းျခင္း၊ အက်ဥ္းသားမ်ားအား အလွဴ ဆိုျပီး သီးစံုဟင္းႏွင့္ ငပိေက်ာ္ ေကၽြးပါ သည္။ ေကၽြးသည့္ေန႕က တနဂၤေႏြေန႕ျဖစ္ပါသည္။ တနဂၤေႏြေန႕တြင္ ေထာင္တြင္း၌ ႏိုင္ငံေတာ္ အသားစားေကၽြးရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ၎ေထာင္ပိုင္က ႏိုင္ငံေတာ္အသားစား မေကၽြးဘဲ ၎ေကၽြး ရမည့္အသားစား တန္ဖိုးေငြအား ၎၏ အိတ္ကပ္ထဲသို႕ ထည့္လိုက္ပါသည္။ အက်ဥ္းသားမ်ားအား အႏိုုင္က်င့္ လိုက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထိုရက္တြင္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေဇာ္၀င္း ေရာက္ရွိေနစဥ္ျဖစ္ျပီး ညႊန္ခ်ဳပ္ၾကီးမွာ ၂၀၀၀၀၀ က်ပ္လွဴသြားသည္ဟု သိရပါသည္။ ေနာက္တစ္ခုက အက်ဥ္းသား ေက်ာ္ဦး(ခိုးမႈ) ဆိုသူကို ေထာင္တြင္းေရစက္ကိုင၊္မီးျပင္ေနသူ အလုပ္ခ်ထားပါသည္။ ၎သည္ ေထာင္ပိုင္အား ယံုၾကည္မႈ ရယူထားသူျဖစ္သည္။ တစ္ေန႕ ညႊန္မွဴးရံုးမီးျပင္ရန္ ဆိုျပီး ေထာင္ဗူး၀မွ ၀န္ထမ္းတစ္ဦးႏွင့္ ညႊန္မွဴးရံုးသို႕ ထြက္သြားျပီး ျပန္မလာဘဲ ထြက္ေျပးသြားပါသည္။ ထိုကိစၥအား ဖံုးဖိထားျပီး အျပင္ဘုတ္က ထြက္ေျပးဟု စာရင္း ျပထားပါသည္။ ၎အက်ဥ္းသားသည္ ႏွွစ္ၾကီးက် သူလည္းျဖစ္ျပီး ေနာက္အမႈလည္း ရင္ဆိုင္ရမည့္သူတစ္ေယာက္ျဖစ္ပါသည္။

ႏိုင္ငံေတာ္အေနျဖင့္ သန္႕ရွင္းေသာအစိုးရ၊ လာဘ္စားမႈကင္းေသာ အစိုးရ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေန သည္ဆိုလွ်င္ ယခုေမာ္လျမိဳင္ေထာင္တြင္ ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ အေျခအေနမ်ားကို စံုစမ္းအေရး ယူေပးပါရန္ ေလးစားစြာ တင္ျပအပ္ပါသည္။

ေမာ္လျမိဳင္အက်ဥ္းေထာင္မွအက်ဥ္းသားမ်ား
ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမိသားစုမ်ားအက်ဳိးေဆာင္ကြန္ယက္
သတင္းႏွင့္ျပန္ၾကားေရးဆပ္ေကာ္မတီ ( ၁၂.၉.၂၀၁၁ )

မွတ္ခ်က္။ ။ ေမာ္လျမိဳင္အက်ဥ္းေထာင္အတြင္းရွိ အက်ဥ္းသားမ်ားသည္ ၎တို႕ ၾကံဳေတြ႕ေနရေသာ ေထာင္တြင္းဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္ခံရမႈမ်ားအား အျဖစ္မွန္တရာနည္းလမ္းက်စြာ ေပၚေပါက္ျဖစ္ထြန္းႏိုင္ေရးအ တြက္ျပည္ေထာင္စု ၾကံ့ခိုင္ဖြံ႕ျဖိဳးေရး အစိုးရအား တင္ျပအေရးဆို ေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။

.....