တ႐ုတ္ျပည္အေၾကာင္း ဘယ္ေလာက္ သိသလဲ

(Newsweek ကေန ေက်ာ္သူဟန္ ဘာသာျပန္ၿပီး Ecovision Journal မွာ ထည့္သြင္းထားတဲ့ ေဆာင္းပါးပါ။ ဒီဘေလာ့ဂ္ကေန ျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပပါတယ္။)

စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈ ကာလအတြင္း ထူျခားသည့္အခ်က္တစ္ခုမွာ ထြန္းသစ္စႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ေသာ အိႏၵိယ၊ တရုတ္၊ အင္ဒိုနီးရွားတို႔သည္ အက်ပ္အတည္းဒဏ္ကို ခန္႔မွန္းထားသည္ထက္ ပို၍ ခံႏိုင္ရည္ရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။ အထူးသျဖင့္ တရုတ္ႏုိုင္ငံဆိုလွ်င္ စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္းေၾကာင့္ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းမႈမ်ားပင္ ရရွိခဲ့သည္ဟုဆိုႏိုင္သည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ အလုပ္လက္မဲ့ဦးေရမ်ား တိုးပြားခဲ့ၿပီး တိုင္းျပည္၏ ပို႔ကုန္လုပ္ငန္းမ်ားလည္း ထိခိုက္ခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ယခုႏွစ္တြင္ တရုတ္၏ စုစုေပါင္းစီးပြားေရးထြက္ကုန္ ဂ်ီဒီပီသည္ ၈.၅ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ျမင့္တက္ႏိုင္သည္ဟု ခန္႔မွန္းထားသည္။

ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ီဒီပီရာခိုင္ႏႈန္း အႏုတ္လကၡဏာျပေနခ်ိန္တြင္ျဖစ္၍ တရုတ္၏ ၈.၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ျမင့္တက္မႈသည္ အထူးေအာင္ျမင္မႈတစ္ခုျဖစ္သည္ဟုဆိုႏိုင္သည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံ၏
စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္းအေပၚ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းမႈသည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးႏုိင္ငံမ်ားထက္ သာလြန္ေကာင္းမြန္ခဲ့သည္။

ပါတီစည္းလံုးညီညြတ္မႈ

တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ တစ္ခုတည္းေသာ အာဏာရပါတီသည္ အမ်ားထင္ျမင္ယူဆေနသကဲ့သို႔ စည္းလံုးညီညြတ္ေနသည္မဟုတ္ပါ။ ေက်းလက္ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို အေလးထားလုိေသာ သမၼတ ဟူက်င္းေတာင္ႏွင့္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္က်ားေပါင္တို႔က တစ္ဖက္၊ ၿမိဳ႕ျပဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို အဓိကထားလိုေသာ ပါတီေခါင္းေဆာင္ပိုင္းတခ်ိဳ႕က တစ္ဖက္ ႏွစ္အုပ္စုကြဲေနၾကသည္။ ဟူႏွင့္၀မ္တို႔က ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေနာက္က်ေနေသာ
တရုတ္ျပည္အေနာက္ဘက္ ျပည္နယ္မ်ားကို တန္းတူ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္လိုသည္။ အျခားပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားကေတာ့ ဖြံၿဖိဳးၿပီး ကမ္းရိုးတန္းေဒသ ပိုင္းရွိ ရွန္ဟဲ၊ ရွန္က်င့္စေသာၿမိဳကျပမ်ားကို ကမၻာ့စံျပ ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးမ်ားျဖစ္ေအာင္ တည္ေဆာက္လိုၾကသည္။ သမၼတဟူႏွင့္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္တို႔က စီးပြားေရေႏွးေကြးလွ်င္ ေႏွးေကြးပေစ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး၊ ကာဘြန္ထုတ္လုပ္မႈမ်ားသည့္ စက္ရံုမ်ားကို စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ား ခ်မွတ္ေရးစသည့္ နီယိုလစ္ (Neo-Liberal) ဆန္ေသာေပၚလစီမ်ား ခ်မွတ္လိုသည္။

ပါတီအီလိုက္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကေတာ့ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးကိုပိုၿပီး ႀကိဳးေျဖလႊတ္ေစခ်င္ၾကသည္။ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ား ေလွ်ာ့ခ်၊ ပုဂၢလိက က႑ကို ျမွင့္တင္ၿပီး၊ ေလဆက္ဖဲယား အယူအဆကို အျပည့္အ၀အသံုးခ်သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ အကြဲအၿပဲသည္ သမၼတႏွင့္
၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးေဆာင္ေသာ လက္၀ဲဆန္သည့္ အုပ္စုႏွင့္ ပါတီအီလိုက္မ်ားဦးေဆာင္ေသာ လက္ယာဆန္ ေသာ အုပ္စုတို႔ျဖစ္ၾကသည္။

အခုေလာေလာဆယ္အခ်ိန္မွာ မည္သည့္အုပ္စုက အသာစီးရႏိုင္မလဲဆိုတာ မွန္းရ ခက္ေနပါေသးသည္။ ျပည္သူအမ်ားစုကေတာ့ ဟူႏွင့္၀မ္အုပ္စုကို ပို၍သေဘာက်ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ တရုတ္ျပည္တြင္ ၾသဇာအာဏာရွိသည္မွာ တရုတ္ျပည္သူတို႔မဟုတ္ဘဲ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။

ပါတီတြင္း ကြဲျပားေနမႈသည္ ယခုမွျဖစ္သည္မဟုတ္ဘဲ ယခင္သမၼတ က်န္ဇီမင္းလက္ထက္ကတည္းကပင္ ရွိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ႏုိင္ငံတကာ အသိုက္အ၀န္းက သတိျပဳမိျခင္းမရွိဘဲ ယခုအခ်ိန္တြင္မွ လူေျပာသူေျပာမ်ားလာ ျခင္းျဖစ္သည္။ ဟူက်င္းေတာင္ေနာက္ မည္သည့္ဘက္က ႏိုင္ငံသမၼတ ျဖစ္လာႏိုင္မလဲဆိုေသာ ပုစၦာကို ႏိုင္ငံတကာ သတင္းမီဒီယာမ်ားက အထူးဦးစားေပး ေဖာ္ျပလာၾကသည္။ ႏိုင္ငံ၏ရည္ရွည္ကာလတြင္ ေရရွည္ကာလတြင္ ခ်မွတ္ရမည့္ ေပၚလစီဗ်ဴဟာမ်ားအေပၚတြင္ ပါတီအုပ္စု ႏွစ္ခုကြဲျပားေနၾကေသာ္လည္း၊ တရုတ္ႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံတကာစင္ျမင့္တြင္ ထိပ္တန္းႏိိုုင္ငံတစ္ခုျဖစ္လာေရးမွာ ပါတီအုပ္စုႏွစ္ခုစလံုး၏ ဘံုရည္မွန္းခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ပင္ ၂၀၀၈ ခု စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္း ျဖစ္ပြား လာေသာအခါ လ်င္္္ျမန္စြာ တံု႔ျပန္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္၌ စီးပြားေရးႏိႈးဆြ အစီအစဥ္ အတြက္ ျငင္းခံုလို႔ေကာင္းဆဲကာလတြင္ တရုတ္ႏိုင္ငံက ေဒၚလာ ၆၀၀ ဘီလီယံတန္သူ၏ စီးပြားေရးစီမံကိန္းကို စတင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနၿပီျဖစ္သည္။ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားက အက်ပ္အတည္းမျဖစ္မီကပင္ ေၾကြးၿမီေဒၚလာ ဘီလီယံေပါင္းမ်ားစြာ ရွိႏွင့္ေနၿပီး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္၊ အက်ပ္အတည္းကာလတြင္ ေငြထပ္မံ သံုးစြဲဖို႔ လက္တြန္႔ေနၾကသည္။ တရုတ္အစိုးရကမူ ႏိုင္ငံျခားအရန္ေငြ ႏွစ္ထရီလီယံ မွ်ရွိေနေသာေၾကာင့္ စီးပြားေရးႏိႈးဆြအစီအစဥ္ကို အလ်င္အျမန္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။

ထိုကာလအတြင္း တရုတ္ႏိုင္ငံ အနာဂတ္အတြက္ အေရးပါေသာ အေျခခံ အေဆာက္အဦးႏွင့္ နည္းပညာသုေတသန လုပ္ငန္းမ်ား၌ ပံုေအာၿပီး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံခဲ့သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ပင္ေဟာင္ေကာင္အေျခစိုက္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးက “ဒီတစ္ေခါက္ စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းမွာ အျမတ္ထြက္သြားတဲ့ ႏိုင္ငံကေတာ့ တရုတ္ႏိုင္ငံပဲ”ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ေရရွည္တြင္ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ေသာ ျပႆနာမ်ား

စီးပြားေရးပညာရွင္ အမ်ားစုက တရုတ္အစုိးရ၏ ျပႆနာ ေျဖရွင္းပံုသည္ လ်င္္ျမန္ၿပီး စြမ္းအား အျပည္အ၀ရွိ ေၾကာင္း သေဘာတူညီၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ေရတိုကာလတြင္ ျပႆနာေျပလည္သြားေသာ္လည္း အနာဂတ္ အတြက္ ျပႆနာတခ်ိဳ႕ရွိသည္ဟု ေထာက္ျပၾကသည္။ ျပႆနာတစ္ခုမွာ စီးပြားေရးတြင္ အစိုးရ၏ အခန္းက႑ အလြန္ႀကီးမားေနျခင္းျဖစ္သည္။ တရုတ္ဂ်ီဒီပီမွာ ဂ်ပန္ကိုေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး ဒုတိယ အႀကီးဆံုး စီးပြားေရးႏိုင္ငံ ျဖစ္လာေတာ့မည္။ သို႔ေသာ္ ဂ်ီဒီပီ၏ ၈၈ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ အစိုးရပိုင္လုပ္ငန္းမ်ားမွ လာျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ကမၻာေပၚတြင္ မည္သည့္ႏိုင္ငံမွ ႏိႈင္းယွဥ္၍မရေအာင္ ျမင့္မားေသာ ပမာဏ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ပုဂၢလိက က႑သည္တိုင္းျပည္၏ ဂ်ီဒီပီႏွင့္ ႏိႈင္းစာလွ်င္ အေတာ္ေသးငယ္ေသာ အစိတ္အပိုင္း ကေလးျဖစ္ေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးကို တိုးခ်ဲ႕လိုေသာ ပါတီေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႕က တရုတ္ႏိုင္ငံ ၏ အႀကီးဆံုးလုပ္ငန္းမ်ားကို ပုဂၢလိကပိုင္ျပဳလုပ္ဖို႔ တိုက္တြန္းေနျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုလုပ္ငန္းမ်ားထဲတြင္ ဘဏ္လုပ္ငန္းမ်ား၊ ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းႏွင့္ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတို႔ပါ၀င္သည္။ အစိုးရအရာရွုိမ်ား ကိုယ္တိုင္က
စီးပြားေရး ႏႈိုးဆြသည့္ ေငြေၾကး အမ်ားစုသည္ အစိုးရပိုင္လုပ္ငန္းႀကီးမ်ားကိုသာ ပို၍ ႀကီးမားလာေစသည္ဟု ၀န္ခံ ေျပာၾကားၾကသည္။ ထိုလုပ္ငန္္္းမ်ားကလည္း အထူးအျဖင့္ အေဆာက္အအံုမ်ား၊ လမ္း၊
တံတားမ်ား ေဆာက္လုပ္ျခင္း၌ အဓိကထားျမွဳပ္ႏွံေနေသာေၾကာင့္ ကမ္းရိုးတန္းတစ္ေလွ်ာက္ရွိ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္ အိမ္ၿခံေျမေစ်း မ်ား မတရား ျမင့္တက္ကုန္ၿပီး၊ အက္ဆစ္ ပူေပါင္းမ်ား ျဖစ္ပြားလာႏိုင္သည္ဟု အစိုးရအရာရွုိမ်ားက စိုးရိမ္ေနၾကသည္။

စန္းပြင့္ေနေသာ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္း

တရုတ္အစိုးရသည္ မီးရထားလုပ္ငန္းတြင္ ေဒၚလာ ၃၀၀ ဘီလီယံခန္႔ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမည္ဟု သိရသည္။ ေနာက္ထပ္ မီးရထားလမ္းအရွည္ ကီလိုမီတာ ၂၀,၀၀၀ ခန္႔ ထပ္မံတိုးခ်ဲ႕မည္ဟု သိရသည္။ ထိုအထဲမွ ကီလိုမီတာ ၁၃,၀၀၀ ခန္႔သည္အျမန္မီးရထားလမ္းမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ထုိ အျမန္ရထားမ်ားက တစ္နာရီလွ်င္ ၃၅၀ ကီလိုမီတာထိ ေမာင္းႏွင္ႏိုင္စြမ္းရွိသည္။ ထိုအျမန္ရထားလမ္းစနစ္ေၾကာင့္
တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ ျပည္နယ္တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု ဆက္သြယ္ သြားလာရမႈ လ်င္္ျမန္သြားေစခဲ့သည္။ ထိုအျမန္ရထားလမ္းစနစ္ ၿပီးစီးသြားပါက ေပက်င္းႏွင့္ ရွန္ဟိုင္း ခရီးသည္ ေလးနာရီမွ်သာ ၾကာေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ထိုသုိ႔ဆက္သြယ္မႈ လ်င္ျမန္လာေသာေၾကာင့္
ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေနာက္က်ေနေသာ အေနာက္ပိုင္းျပည္နယ္မ်ားလည္း လိုက္ပါ တိုးတက္လာလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။ ပါေမာကၡတစ္ဦးျဖစ္သူ စီေ၀းက အျမန္ရထားစနစ္သည္ စီးပြားေရးကိုသာမက ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈနယ္ပယ္ေတြကိုပါ ႀကီးမားတဲ့သက္ေရာက္မႈေတြ ရွိႏုိင္သည္ ဟုခန္႔ မွန္းသည္။ တရူတ္အရာရွိမ်ားက တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ ယခင္ကသြားလာေရးခက္ခဲေသာေၾကာင့္ ပါတီစံုစနစ္က်င့္သံုး ဖို႔ မလြယ္ကူဟု ျငင္းဆိုခဲ့ၾကဖူးသည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ေတာ့ တရုတ္ႏုိင္ငံတစ္ဖက္စြန္းမွ
တစ္ဖက္စြန္းသို႔ ေန႔ခ်င္းၿပီး သြားလာႏိုင္ၿပီျဖစ္ရာ ပါတီစံုစနစ္က်င့္သံုးဖို႔ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ရွိေနၿပီျဖစ္သည္ဟု ေပက်င္းမွ ပါေမာကၡတစ္ဦးက ေထာက္ျပသည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ မီးရထားလမ္းသာမဟုတ္၊ ကားလမ္းအရွည္ ၄၄,၀၀၀ မိုင္ခန္႔ ထပ္မံေဖာက္လုပ္မည္ဟု သိရသည္။ လာမည့္
ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း ႏိုင္ငံတစ္၀န္းတြင္ ေလဆိပ္သစ္ ၁၀၀ ခန္႔ ေဆာက္လုပ္မည္ဟုသိရသည္။

လူမသိေသးေသာ တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ ကိန္းဂဏန္းတစ္ခု

တရုတ္ႏုိင္ငံတြင္ ယခုကဲ့သို႔ အေျခခံအေဆာက္အဦးမ်ားတြင္ ပံုေအာ၍ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံေနျခင္းသည္ သမၼတ ဟူက်င္းေတာင္ႏွင့္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္က်ားေပါင္တို႔၏ စိတ္ကူးျဖစ္သည္။ သူတိို႔က ညီတူညီမွ် ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို
လိုလား ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုသို႔အစိုးရ အသံုးစရိတ္ ျမင့္မားမႈေၾကာင့္ ဘတ္ဂ်က္တြင္ လိုေငြ ျပလာသည္။ တရုတ္ႏုိင္ငံသည္ ကုန္သြယ္ေရးတြင္ ဘီလီယံေပါင္းမ်ားစြာ ပိုေငြျပေနေသာေၾကာင့္ မီဒီယာ သမားမ်ားက ဘတ္ဂ်က္လိုေငြျပမႈကို သတိမထားမိၾကေခ်။ ယခုအခ်ိန္တြင္ ဘတ္ဂ်က္လိုေငြျပမႈသည္ ဂ်ီဒီပီ၏ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ရွိေနၿပီဟု သိရသည္။ ထိုရာခိုင္ႏႈန္းသည္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းစာလွ်င္ နည္းပါးေသး ေသာ္လည္း၊ တရုတ္ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားက စိုးရိမ္ေနၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ကမၻာ့စီးပြားေရးဖိုရမ္ (World Economic Forum) ၌ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၀မ္က်ားေပါင္က ...

“တရုတ္ရဲ႕ စီးပြားေရးအေျခအေနကို အလြန္အကၽြံ မခ်ီးက်ဴး ၾကပါနဲ႔ဦး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈက တည္ၿငိမ္မႈ၊ မွ်တမႈ၊ စည္းလံုးမႈ မရွိေသးပါဘူး။ ေရွ႕ေလွ်ာက္ ႀကိဳးစားဖို႔လိုေနပါေသးသည္” ဟု ေျပာဆိုခဲ့ျခင္း
ျဖစ္သည္။

ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ လိုအပ္ေနဆဲ

တရုတ္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက စီးပြားေရးႏိႈးဆြအစီအစဥ္ထဲတြင္ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးက႑အတြက္ ေငြေထာက္ပံ့ေပးထားျခင္း မရွိပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ ေက်းလက္ေနျပည္သူမ်ားမွာ ဟိုက္ေ၀း လမ္းမက်ယ္ႀကီးေတြ၊ ရွည္လ်ားတဲ့ျမစ္ကူးတံတားေတြ၊ အျမန္မီးရထားလမ္းေတြကို သံုးစြဲခြင့္ရရွိေနၾကေပမဲ့ က်န္းမာေရးေစာက္ေရွာက္မႈ ေကာင္းေကာင္း မရရွိၾကေသးပါ။ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားမွာလည္း လံုေလာက္တဲ့အေဆာက္အအံုမ်ားမရရွိေသး ပါ။ ေရေျမာင္းစနစ္ ေကာင္းမြန္စြာမရွိေသးသည့္အတြက္ ႏွစ္စဥ္ေရႀကီးမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေနပါသည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ ေက်းရြာအေတာ္မ်ားမ်ားရွိ ရြာလမ္းမမ်ားတြင္ ပလက္ေဖာင္းမ်ား ေကာင္းေကာင္း မရွိေသးသည့္အတြက္ လမ္းေဘးပလက္ေဖာင္း ေဆာက္လုပ္ေရးမ်ား ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ ေက်းရြာေကာင္စီ လူႀကီးမ်ားက ေတာင္းဆိုလ်က္ရွိ ပါသည္။

တရုတ္ျပည္သူတို႔၏ တစ္ဦးခ်င္း ပ်မ္းမွ်၀င္ေငြမွာ (China’s per capita GDP) ေဒၚလာ ၃၀၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ရွိေသးၿပီး ေက်းလက္ ျပည္သူမ်ားမွာ ပ်မ္းမွ်ပမာဏထက္ ပို၍ဆင္းရဲေသးသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေက်းလက္ ေဒသတြင္ ေဖာက္လုပ္ထားေသာအေ၀းေျပးကားလမ္းမႀကီးမ်ားေပၚတြင္ ယာဥ္သြားလာမႈ မ်ားမ်ားစားစား မေတြ႕ရပါ။ ေခ်ာင္ေကာင္းစီးပြားေရးေက်ာင္းမွ စီးပြားေရးပါေမာကၡ မင္းေဟာင္က “ေက်းလက္ေနျပည္သူတို႔မွာ အစိုးရေဖာက္လုပ္ထားေသာ လမ္းမႀကီးမ်ားကို ျပည့္ျပည့္၀၀ အသံုးခ်ႏိုင္ျခင္းမရွိေသးဘူး” ဟု ေ၀ဖန္ေျပာဆိုပါ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တရုတ္အစိုးရ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားသည္ စီးပြားေရးကို အက်ိဳးျပန္ျပဳဖို႔ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာ ေစာင့္ဆုိုင္းရဦးမည့္သေဘာရွိပါသည္။

အရင္းရွင္စနစ္ထြန္းကားၿပီဆိုတာ ဟုတ္ရဲ႕လား

ေခါင္းေဆာင္ႀကီး တိန္႔ေရွာင္ဖိန္က “ေၾကာင္ျဖဴသလား၊ မဲသလား အေရးမႀကီးပါ၊ ၾကြက္ခုတ္တတ္ဖို႔သာ လိုရင္းပဲ” ဟူသည့္ ေၾကြးေၾကာ္သံျဖင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးကို အစဥ္အလာ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္မွ ေျပာင္းလဲပစ္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္တြင္ ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းေပါင္း သန္း ၂၀ ခန္႔ရွိၿပီး၊ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ သန္း ေလးဆယ္ခန္႔ထ္ိရွိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းရွင္မ်ားပါ အစိုးရပိုင္လုပ္ငန္းႀကီးမ်ားႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္ဖို႔ အခက္အခဲေတြရွိလာသည္။ အစိုးရပိုင္လုပ္ငန္းမ်ားမွာ အစိုးရဘဏ္ႀကီးမ်ားမွတစ္ဆင့္ ေခ်းေငြအေျမာက္အျမား ကို အတုိးႏႈန္းသံုးရာခိုင္ႏႈန္းျဖင့္သာ အလြယ္တကူရရွိလာၾကသည္။ ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေငြေခ်းလွ်င္ အတိုးႏႈန္း ျမင့္ျမင့္မားမား ေပးရၿပီး၊ အလြယ္တကူေငြေခ်း၍မရႏိုင္ဘဲ အေပါင္ပစၥည္းတစ္ခုခုထားႏိုင္မွ ရရွိေလ့ရွိသည္။

ႏွစ္သံုးဆယ္ေက်ာ္ၾကာခဲ့ၿပီျဖစ္ေသာ စီးပြားေရးတံခါးဖြင့္္မႈသည္ ပုဂၢလိက က႑ကို အထိုက္အေလ်ာက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေစခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ အစိုးရပိုင္လုပ္ငန္းႀကီးမ်ား (State-owned Enterprise) ကေတာ့ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ ႏွစ္စဥ္တိုးတက္ခဲ့သည္။ ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကေတာ့ အရင္းအႏွီးရွာေဖြရခက္ခဲမႈေၾကာင့္ ဆံုးရံႈးနစ္နာမႈမ်ား စြာရွိခဲ့သည္။

ႏိုင္ငံ၏ ေသာ့ခ်က္က်ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္သည့္ ဘ႑ာေရး၊ အင္တာနက္၊ ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္း၊ ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕ စသည္တို႔တြင္ ပုဂၢလိကပိုင္းကို ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ခြင့္ ပိတ္ပင္ထားဆဲျဖစ္သည္။ အိမ္ၿခံေျမေစ်းကြက္၏ သံုးပံုႏွစ္ပံုခန္႔ကို အစိုးရပိုင္ကုမၸဏီမ်ားက ခ်ဳပ္ကိုင္ထားၿပီး၊ စေတာ့ေစ်းကြက္မ်ားတြင္ လည္း ထိုကုမၸဏီ၏ စေတာ့မ်ားက ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ထိပါ၀င္သည္။ စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈ ဂယက္ေနာက္ပိုင္းတြင္ အေျခအေနသည္ ပို၍ဆိုးရြားသြားသည္ဟု ပညာရွင္မ်ားက သံုးသပ္ၾကသည္။ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီမ်ားက ေငြျပတ္ ေနခ်ိန္တြင္ ထိုကုမၸဏီမ်ားက လုပ္ငန္းပိုတိုးခ်ဲ႕လာေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

တရုတ္ႏိုင္ငံ ပို႔ကုန္လုပ္ငန္း၏ လွ်ိဳု႕၀ွက္ခ်က္

ကမၻာ့စီးပြားေရး ေႏွးေကြးမႈေၾကာင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ ပို႔ကုန္လုပ္ငန္း ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္း က်ဆင္းသြားသည္။ သို႔ေသာ္ တရုတ္၏ဂ်ီဒီပီကေတာ့ ရွစ္ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ ျမင့္တက္လာမည္ျဖစ္သည္။ ထုိအခ်က္က တရုတ္စီးပြားေရးသည္ ပို႔ကုန္လုပ္ငန္းကိုအဓိကအားကိုးရျခင္း မရွိေၾကာင္းသိႏိုင္သည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ ပို႔ကုန္က႑သည္ စီးပြားေရးတစ္ခုလံုး၏ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ရွိသည္ဟု ယခင္က ယူဆခဲ့ၾကဖူးသည္။ ထိုအခ်က္က လြဲမွားေနတာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္ဟု စီးပြားေရးပညာရွင္တစ္ဦးကေျပာသည္။ ကမၻာေပၚတြင္ ကြန္ပ်ဴတာကီးဘုတ္မွအစ ဂ်က္ေလယာဥ္ အင္ဂ်င္မ်ားအထိ Made in China ဟူေသာ စာတန္းကို ေတြ႕ျမင္ေနရသည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံမွ ကမၻာ့ေစ်းကြက္တစ္ခုလံုးကို ေထာက္ပံ့ထားသည္ဟုပင္ ထင္ခ်င္စရာရွိသည္။ သို႔ေသာ္ တကယ့္အျဖစ္အပ်က္မွာ ၂၁ ရာစုတြင္တြင္ က်ယ္လာေသာ Offshoring လုပ္ငန္းကို တရုတ္ျပည္က အမ်ားဆံုးရရွိေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ တကယ္ေတာ့ တရုတ္တြင္ လုပ္သည္ဟူေသာ ပစၥည္းအမ်ားစုမွာ တရုတ္ျပည္တြင္ အေခ်ာတပ္ဆင္ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ အမွန္တကယ္
ထုတ္လုပ္ျခင္းမဟုတ္ပါ။ ဥပမာ ၂၉၉ ေဒၚလာတန္ i pod တစ္လံုးကို လက္ကားေစ်း ေဒၚလာ ၁၅၀ ခန္႔ျဖင့္ ေရာင္းခ်သည္။ သို႔ေသာ္ တရုတ္အလုပ္သမားမ်ား ရရွိသည္က ၇.၅ ေဒၚလာမွ်သာရွိသည္။ က်န္သည့္ေငြ ၁၄၀ ေဒၚလာေက်ာ္ကို မူရင္းကုမၸဏီ Apple က ရရွိျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္Made in China စာတန္းပါ i pod တစ္လံုးေၾကာင့္ တရုတ္စီးပြားးေရးကို ခုနစ္ေဒၚလာေက်ာ္သာ တက္ေစျခင္းျဖစ္သည္။

ျပည္တြင္းစားသံုးမႈအေျခအေန

တရုတ္ႏိုင္ငံတြင္ လူလတ္တန္းစား ဦးေရမ်ားစြာ တိုးတက္လာေသာ္လည္း၊ ျပည္တြင္းစားသံုးမႈပမာဏ နည္းပါးေသးသည္။ တရုတ္ျပည္တြင္းစားသံုးမႈ (Domestic Comsumption) က ဂ်ီဒီပီ၏ ၃၇ ရာခိုင္ႏႈန္းသာရွိၿပီး၊ အျခားစီးပြားေရးအင္အားႀကီးႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ စာလွ်င္ အနည္းဆံုးရာခိုင္ႏႈန္းျဖစ္ပါသည္။ ထိုသုိ႔ျဖစ္ရသည္မွာလည္း တရုတ္လူထုက ၀င္ေငြျမင့္တက္လာသည့္တိုင္ေအာင္ စားသံုးဖို႔ထက္ စုေဆာင္းမႈကို ပို၍ျပဳလုပ္ၾကေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ တရုတ္အစိုးရက ျပည္တြင္းစားသံုးမႈ တိုးတက္လာေစရန္
ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ေနျခင္းျဖစ္ သည္။ လူလတ္တန္းစားမ်ားကုိေငြထုတ္ေခ်းရန္ အစိုးရက ညႊန္ၾကားခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေပက်င္းႏွင့္ ရွန္ဟိုင္းရွိ တိုက္ခန္းမ်ားအ၀ယ္လိုက္လာခဲ့သည္။ အကယ္၍ အစိုးရကသာ ျပည္တြင္းစားသံုးမႈတက္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ပါက ပို႔ကုန္လုပ္ငန္းမပါဘဲ၊ ဂ်ီဒီပီ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ကိုးရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ျမင့္တက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ပညာရွင္မ်ားက ခန္႔မွန္းၾကသည္။

ေရနံအေပၚ မီခိုေနရေသာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ

တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ အလ်င္အျမန္ တိုးတက္ခဲ့မႈေၾကာင့္ ထိုအခ်ိန္မွစ ၍ တရုတ္တြင္ေရနံ၀ယ္လု္ိအား တျဖည္းျဖည္းခ်င္းျမင့္တက္ခဲ့သည္။ တရုတ္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကလည္း မိမိႏိုင္ငံ ၏ ေရနံအေပၚ မွီခိုေနရမႈကိုနားလည္သေဘာေပါက္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေရနံလံုေလာက္စြြာ ရရွိႏိုင္ေရးအတြက္ ၾကိဳတင္အစီအမံမ်ားစြာ ျပဳလုပ္ထားသည္။ တရုတ္အစိုးရပိုင္ ေရနံကုမၸဏီႀကီးမ်ားသည္ ကမၻတစ္၀န္းရွိ ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕ ထြက္ရွိသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ႏွစ္ရွည္ကန္ထရိုက္စာခ်ဳပ္မ်ား ခ်ဳပ္ဆုိထားသည္။ ေနာက္ထပ္ေရနံ ပိုက္လိုင္းသစ္မ်ား တည္ေဆာက္ၿပီး၊အနာဂတ္စြမ္းအင္ဖူလံုေရးကို တုိင္းျပည္၏အဓိက တာ၀န္အျဖစ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ရႈျမင္ၾကသည္။

တရုတ္ႏိုင္ငံတြင္ ျပည္တြင္းအေျခအေန တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးအတြက္ စီးပြားေရးဆက္တိုက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေနဖို႔ လိုအပ္သည္။ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးဖို႔အတြက္ လံုေလာက္ေသာ ေရနံကို ပံုမွန္ရရွိေနဖို႔က အေရးႀကီး ေၾကာင္း တရုတ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက သိျမင္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ေရရွည္တြင္ ပို၍ စိတ္ခ်ရေစရန္အတြက္ ေရနံအေပၚ မွီခိုမႈကိုလည္း အစားထုိုးနည္းပညာမ်ား သံုးစြဲျခင္းျဖင့္ ေလွ်ာ့ခ်ရန္ ၾကိဳးစားလာသည္။ ေနေရာင္ျခည္၊ ေလစြမ္းအင္ႏွင့္ ဘတ္ထရီနည္းပညာ သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ေငြအေျမာက္အျမားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားသည္။ ထုိနည္းပညာသံုးခုတြင္ ရင္းႏွီးထားသည့္ ေငြမွာ ေဒၚလာ ၂၁၈ ဘီလီယံ ရွိသည္။ ထိုပမာဏမွာ ကမၻာေပၚတြင္ အမ်ားဆံုးရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈပင္ ျဖစ္သည္။

တရုတ္ျပည္၏ လ်င္္ျမန္စြာ ေျပာင္းလဲႏိုင္မႈ

ယခင္အခ်ိန္တုန္းကဆိုလွ်င္ တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ ကာဘြန္ထုတ္လုပ္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ေပးရန္ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား ကို အစဥ္အၿမဲ ျငင္းပယ္ေလ့ရွိသည္။ ယခုေတာ့ေပက်င္းအစိုးရက ကမၻာႀကီးပူေႏြးမႈသည္ မိမိတို႔ႏိုင္ငံကိုလည္း အမ်ားႀကီးထိခိုက္ႏို္င္ေၾကာင္း သိျမင္လာၿပီး၊ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ တကယ္ေတာ့ တရုတ္ျပည္၏ ေျပာင္းလဲႏိုင္မႈကို အထူးအံ့ၾသစရာမလုိလွပါ။ အတိတ္ကာလတြင္လည္း အေျခအေနက ဖိအားေပးလာလွ်င္ တရုတ္ႏုိင္ငံက အလိုက္သင့္ ေျပာင္းလဲႏိုင္ခဲ့သည္သာ။ ယဥ္ေက်းမႈေတာ္ လွန္ေရးေၾကာင့္
ထိခိုက္ပ်က္စီးမႈမ်ားကို ခံစားရသျဖင့္တရုတ္ေခါင္းေဆာင္ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္က စီးပြားေရးတံခါးဖြင့္ လွစ္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ေနာက္တက္လာမည့္ တရုတ္ေခါင္းေဆာင္သစ္သည္လည္း ေျပာင္းလဲေနသည့္ ကမၻာ့အေျခအေနကို သံုးသပ္၍ ေပၚလစီအေျပာင္းအလဲမ်ား ျပဳလုပ္လိမ့္မည္ဟုေမွ်ာ္လင့္ရပါသည္။

အင္အားၿပိဳင္ဆိုင္မႈျပင္းထန္ဆဲကာလ

၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္သမၼတေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပမွာျဖစ္သလိုတရုတ္ႏိုင္ငံတြင္လည္း ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၌ေနာက္တက္လာမည့္ သမၼတအသစ္ကို ပါတီေပၚလစ္ဗ်ဴရိုမ်ားက ေရြးခ်ယ္ၾကမည္ျဖစ္သည္။ ထုိိိထိပ္ပိုင္း ေခါင္းေဆာင္မ်ား သတင္းရပ္ကြက္မွ တစ္စြန္းတစ္စထြက္လာေသာ သတင္းမ်ားအရ ေလာေလာဆယ္ သမၼတ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် အရွိဆံုးပုဂၢိဳလ္မွာ ဒုတိယ သမၼတ စီက်င္းပင္ (xi Jinping) ျဖစ္သည္။ သူသည္၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္အထိ က်ိက်ီးယန္ျပည္နယ္၏ ပါတီဥကၠ႒အျဖစ္
အမႈထမ္းခဲ့ၿပီး၊အခ်ိန္ခဏတာအတြင္း တိုင္းျပည္၏ ဒုတိယ အျမင့္ဆံုးရာထူးကို ရရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ပါတီေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမ်ားအတြင္း အင္အားၿပိဳင္ဆိုင္မႈ ျပင္းထန္းေနေသာေၾကာင့္ သူတရုတ္သမၼတ တကယ္ျဖစ္ကျဖစ္ကို အေသအခ်ာမေျပာႏိုင္ေသးပါ။ စီက်င္းပင္ကလက္ရွိတြင္ ဒုတိယ သမၼတျဖစ္ေနေသာ္လည္း၊ တရုတ္တပ္မေတာ္တြင္မည္သည့္ရာထူးမွမရရွိေသးပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ ပါတီအီလိုက္မ်ားက စက္တင္ဘာတြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ ပါတီအေထြေထြညီလာခံတြင္ စီက်င္းပင္ကို ဒုတိယ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရာထူးသုိ႔ တိုုးျမွင့္ေပးရန္ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္းတစ္ဖက္ အုပ္စု၏ ကန္႔ကြက္မႈေၾကာင့္ေအာင္ျမင္ျခင္းမရွိခဲ့ပါ။ တရုတ္ႏိုင္ငံတြင္အစဥ္အလာအရ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ခ်ဴအင္လိုင္း လက္ထက္မွစ၍ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မ်ားသည္ သမၼတတက္ျဖစ္ေလ့မရွုိခဲ့ပါ။ သုိ႔ေသာ္ လက္ရွိ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၀မ္က်ားေပါင္ သည္ ျပည္သူလူထုႀကိဳက္ႏွစ္သက္မႈ အမ်ားဆံုးရရွိေနၿပီး၊ တရုတ္သမိုင္းတေလွ်ာက္ လူႀကိဳက္အမ်ားဆံုး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္ေနသည္။ ထိုု႔ေၾကာင့္ ေနာက္ျဖစ္လာမည့္ သမၼတအသစ္သည္ ၀မ္က်ားေပါင္းလည္းျဖစ္ႏိုင္သည္ ဟု ထင္ေၾကးေပးေနၾကသူမ်ားရွိၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၂၀၁၂ ေရာက္လွ်င္ေတာ့ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရး ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္ ဘယ္လိုေျပာင္းလဲသြားမလဲဆိုတာ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေက်ာ္သူဟန္
Ref: Newsweek