CPI ဥကၠ႒ လူက်ိရိႈ (ဓာတ္ပံု - ဘလြန္းဘာ့ဂ္)
အပိုင္း (၁) ဖတ္ရန္
ေမး ။ တခ်ဳိ႕လူေတြက ဒီဆည္ေဆာက္ရင္ ႀကီးမားတဲ့ သဘာဝကပ္ႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ ေရႀကီးတာတို႔၊ ေျမငလ်င္လႈပ္တာတို႔ ျဖစ္လိမ့္မယ္။ တကယ္ေရာ ဆည္ရဲ႕လံုျခံဳမႈက အလံုအေလာက္ရွိရဲ႕လား။
ေျဖ ။ က်ေနာ္ သိထားသေလာက္ေတာ့ ေရအားလွ်ပ္စစ္ ထုတ္လုပ္မႈသမိုင္းရဲ႕ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္အတြင္းမွာ တာတမံဆည္ေတြ ေဆာက္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ေရႀကီးတာတို႔ အားျပင္းတဲ့ငလ်င္ႀကီးေတြလႈပ္တယ္ဆိုတာ ရွိကိုမရွိဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ CPI ဆိုတာလည္း ဒီတရုတ္ျပည္မွာတင္ ၁၈ ဂစ္ဂါဝပ္ ပမာဏရွိတဲ့ ေရအားလွ်ပ္စစ္ကို ထုတ္လုပ္ႏိုင္တဲ့ က်င့္ဝတ္သိကၡာရွိတဲ့ အႀကီးစား စြမ္းအင္လုပ္ငန္းဌာနႀကီးပါ။ ဒီျမစ္ဆံုဆည္ႀကီးရဲ႕ လံုျခံဳစိတ္ခ်ရမႈကို က်ေနာ္တို႔ တကယ္အာမခံ လုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒီဆည္ဒီဇိုင္းပံုစံဆြဲတာေရာ ေဆာက္လုပ္တာအတြက္ေရာ တရုတ္ျပည္မွာရွိတဲ့ ဒိတ္ဒိတ္ႀကဲ ထိပ္တန္း ေရအားလွ်ပ္စစ္ စက္ရုံဒီဇိုင္း ပညာရွင္ေတြကို ေခၚယူခဲ့ပါတယ္။ ဒီပညာရွင္ေတြဟာဆိုရင္ ေရအားလွ်ပ္စစ္စက္ရံု ၂၀၀ ေက်ာ္ကို ဒီဇိုင္းဆြဲေပးခဲ့တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြပါ။ သူတို႔လုပ္ေပးခဲ့တဲ့ ဆည္ေတြထဲမွာဆိုရင္ မေလးရွားက Bakun Hydropower စက္ရံုလည္းပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေက်ာက္သားတမံျဖည့္ အေပၚယံမ်က္ႏွာျပင္ ကြန္ကရစ္အုပ္ ဆည္ေတြထဲမွာဆိုရင္ ကမာၻအႀကီးဆံုးျဖစ္တဲ့ က်ေနာ္တို႔ တရုတ္ျပည္က Shuibuya ေရအားလွ်ပ္စစ္စက္ရံုလည္း ပါတယ္။ (ျမစ္ဆံုဆည္သည္လည္း အလားတူ concrete-face rock-fill dam အမ်ဳိးအစားျဖစ္သည္။)
ေနာက္ ဒီျမစ္ဆံုဆည္ဟာ ငလ်င္အႏၲရာယ္ က်ေရာက္ႏိုင္သလားဆိုတာ အၾကိမ္အၾကိမ္အလီလီ စမ္းသပ္ၾကည့္ေတာ့ ဆည္ေဆာက္ဖို႔အတြက္ လံုးဝ ဥႆံုစိတ္ခ်ရတယ္၊ ယံုၾကည္စရာရွိတယ္ဆိုတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးကလည္း နာမည္ႀကီးအၾကံေပးအဖြဲ႔ေတြ ပညာရွင္ေတြကို ဆြစ္ဇလန္တို႔၊ ဂ်ပန္တို႔ကေတာင္ေခၚၿပီး ဒီကိစၥကို အၾကိမ္ၾကိမ္ စမ္းသပ္ၾကည့္ၾကပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္က ဒီဆည္ဟာ ဘာငလ်င္အႏၲရယ္မွ မရွိဘူးဆိုတာကို သေဘာတူ လက္ခံခဲ့ၾကတာပါ။
ဒီျမစ္ဆံုဆည္ရဲ႕ဒီဇိုင္းဟာ ေတာင့္တင္းခံႏိုင္ျခင္းအဆင့္ ၉ ရွိတဲ့ ဆည္အမ်ဳိးအစားပါ၊ တရုတ္ျပည္ စီခြ်မ္ျပည္နယ္မွာ Wenchuan ေျမငလ်င္ေဘးႀကီးကို ၾကံ့ၾကံ့ခံႏိုင္ခဲ့တဲ့ ေတာင့္တင္းခံႏိုင္ျခင္းအဆင့္ ၇ ရွိတဲ့ Zipingbu ဆည္ႀကီးထက္ ပိုၿပီး ဒီဇိုင္းအရ အဆင့္ျမင့္ပါတယ္။ ဒါ့ထက္ပိုၿပီး ဒီျမစ္ဆံုဆည္ရဲ႕ အေထြေထြ ေျမငလ်င္ဒဏ္ခံႏိုင္အား ေကာင္းသထက္ေကာင္းေစဖို႔ ဆည္ရဲ႕ေရစုန္ဘက္ကိုစီးမယ့္ ေလွ်ာေစာက္အပိုင္းမွာ ကြန္ကရစ္ခ်တဲ့အခါ သတ္မွတ္စံခ်ိန္ထက္ေက်ာ္ၿပီး ပိုေကာင္းေအာင္လုပ္ ထားတာပါ။ ေနာက္ၿပီး တျခား ေျမငလ်င္ဒဏ္ကာကြယ္တဲ့ အစီအမံေတြလည္း လုပ္ထားတာေတြ ရွိပါေသးတယ္။
ပိုလွ်ံလာတဲ့ေရေတြကို ထုတ္ပစ္တဲ့ဆည္ရဲ႕ ေရထြက္ေပါက္ အဓိကလမ္းႀကီးမွာရွိတဲ့ မ်က္ႏွာျပင္ေရထြက္ေပါက္ေတြ၊ အလယ္ဘက္က အေပါက္ႀကီးေတြကုိ အသံုးျပဳၿပီး အေရးေပၚအေျခအေနမွာ ဆည္ေရေလွာင္ကန္ထဲက ေရအျမင့္ေပျမင့္လာရင္ ေရကိုထုတ္ျပစ္လို႔ရပါတယ္။ ဆည္ေရေလွာင္ကန္ထဲကေရ အျမင့္ေပ ခ်က္ခ်င္းက်သြားေအာင္ လုပ္လို႔ရတယ္၊ ဒီေတာ့ ဆည္ရဲ႕လံုျခံဳစိတ္ခ်ရမႈ၊ ဆည္ေအာက္ပိုင္းမွာေနသူေတြရဲ႕ လံုျခံဳမွဳကိုလည္း ေသခ်ာေအာင္ လုပ္ေပးထားျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဆည္လည္ပတ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ အေျခအေနေတြအားလံုးကို မ်က္ေျခမျပတ္ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ ကမာၻ႔အျမင့္ဆံုး ေက်ာက္သား တမံျဖည့္ ဆည္ႀကီးေတြရဲ႕ စံႏႈန္းအတိုင္း ေရေလွာင္ကန္ဧရိယာထဲမွာပဲ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ အေဝးထိန္းေျမငလ်င္ေစာင့္ၾကည့္ေရး စခန္း ၂၅ ခုေတာင္ ေဆာက္ၿပီး ေနာက္ထပ္ ဆည္တခုလံုး ေနရာအႏွံ႔ ေဘးအႏၲရာယ္ ေစာင့္ၾကည့္ေရး ကိရိယာေတြ ၇၀၀ ေက်ာ္ကို တပ္ဆင္ဖို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။ ျမစ္ဆံုဆည္ရဲ႕ ေရႀကီးဒဏ္ခံႏိုင္တဲ့ စြမ္းအားဟာ ႏွစ္ ၁၀၀၀ ေလာက္ၾကာေအာင္ တည္တံ့ေအာင္ ဒီဇိုင္းဆြဲထားတာပါ။
ေမး ။ ေရအားလွ်ပ္စစ္ထုတ္တဲ့လုပ္ငန္းမွာ ပတ္ဝန္းက်င္ ကာကြယ္ေရးဆိုတဲ့အေၾကာင္းလည္း ထိပ္တန္းက အၿမဲပါဝင္တာ မဟုတ္လား။ တခ်ဳိ႕အေနာက္ႏိုင္ငံဘက္က အန္ဂ်ီအိုအဖြဲ႕ေတြက ဒီဆည္စီမံကိန္းဟာ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ဆိုးဆိုးဝါးဝါးႀကီးကို ထိခုိက္ေစမယ္လို႔ ေဝဖန္တာေတြ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါကိုဘယ္လို တုန္႔ျပန္ခ်င္ပါသလဲ။
ေျဖ ။ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္ ျပန္ေမးခြန္းထုတ္ခ်င္တာက ဒီလိုေျပာတဲ့အဖြဲ႕အစည္းေတြက ျမန္မာေတြ သိပ္ကို အက်ပ္အတည္းေရာက္ေနတဲ့ကာလမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ ဘာမ်ားကူညီခဲ့ဖူးတာရွိလဲ။ ခုခါက်မွ “ျမန္မာတို႔ရဲ႕အက်ဳိးကို ကာကြယ္မယ္” ဆိုတဲ့ ေၾကြးေၾကာ္သံနဲ႔ ဒီအဖြဲ႔ေတြဟာ ျမန္မာအစိုးရက သူ႔လူမ်ဳိးရဲ႕ဘဝေတြကို တိုးတက္ရာတိုးတက္ေၾကာင္း လုပ္ေနခ်ိန္မွာ သြားၿပီး ေႏွာက္ယွက္ေနၾကတာပါ။ သူတို႔ ဘယ္လိုရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ လုပ္ေနလဲဆိုတာေတာ့ က်ေနာ္မေျပာတတ္ဘူး။ လွ်ပ္စစ္ထုတ္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘာပဲလုပ္လုပ္ လူသားေတြ တခုခုလုပ္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ သဘာဝကို ထိခိုက္မႈေတာ့ ရွိမွာေပါ့။ ေရအားလွ်ပ္စစ္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အပူစြမ္းအင္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေနာက္ဆံုး ေလစြမ္းအင္ ေနေရာင္ျခည္စြမ္းအင္ ဘာပဲလုပ္လုပ္ သဘာဝကို တနည္းမဟုတ္တနည္း ထိခိုက္တာပဲ။
ေရရွည္ေကာင္းမြန္တဲ့ ဖြံ႕ျဖိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ လုပ္တဲ့အခါ လူသားရဲ႕ျပဳလုပ္မႈေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ဆိုးက်ဳိးေတြကုိ တတ္ႏိုင္သမွ် နည္းသနည္းထက္ နည္းေအာင္ လုပ္ၾကရမွာပါ။ လူသားေတြ ေရအားလွ်ပ္စစ္က စတင္ထုတ္လာခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၁၀၀ သက္တမ္းမွာ သဘာဝကို ဘယ္လိုကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရတယ္ဆိုတဲ့ အသိကလည္း ျမင့္မားလာခဲ့ပါၿပီ။ ဒီအပိုင္းမွာ သူတို႔ရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ရည္ကလည္း နည္းပညာတိုးတက္လာမႈနဲ႔အတူ အဆက္မျပတ္ တိုးတက္လာခဲ့ပါၿပီ။ ေျပာခ်င္တာက ႀကီးမားတဲ့ ဖြံ႕ျဖိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ အသင့္ေတာ္ဆံုး ျပန္လည္ျပည့္ျဖိဳးၿမဲ စြမ္းအင္ဟာ ေရအားလွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ဆိုတာ အားလံုးက တညီတညြတ္တည္း လက္ခံထားၾကတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါ။
အေမရိကမွာရွိတဲ့ ဟူးဗား ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းဆိုရင္လည္း လည္ပတ္ေနတာ ႏွစ္ ၈၀ ရွိၿပီေလ။ ဒီစီမံကိန္းဆိုရင္ အေမရိကန္အေနာက္ဘက္ပိုင္းက ဟက္တာ ၇ သိန္း ေလာက္ရွိတဲ့ ဧရာမ သဲကႏၲာရႀကီးတခုလံုးကို ေျမဆီၾသဇာေကာင္းမြန္တဲ့ လယ္ယာေျမအျဖစ္ ေျပာင္းလဲေပးႏိုင္ခဲ့တယ္။ ေဒသရဲ႕ တကယ့္ခိုင္မာတဲ့ ေရအရင္းအျမစ္လည္း ျဖစ္လာတယ္။ ေနာက္ၿပီး Las Vegas ျမိဳ႕အသစ္ႀကီး ေတာင္ဖန္တီးေပးႏိုင္ခဲ့တယ္မွတ္လား။ ဘရာဇီးနဲ႔ ပါရာေဂြးတို႔ ပူးတြဲလုပ္တဲ့ Itaipu ေရအားလွ်ပ္စစ္ စက္ရံုဆိုရင္လည္း ႏွစ္ႏိုင္ငံလံုးရဲ႕ လူမႈစီးပြား ဖြံ႔ျဖိဳးေရးအတြက္ အင္မတန္ သိသိသာသာႀကီး ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေပးခဲ့တာပဲေလ။
က်ေနာ္တို႔ CPI က (အခုျမစ္ဆံုဆည္ အပါအဝင္ ၇ ခုလို) အတြဲလိုက္ ဆင့္ထပ္ ေရအားလွ်ပ္စစ္စက္ရံုကို ျမစ္ဝါျမစ္ႀကီးေပၚမွာေဆာက္ခဲ့လို႔ စီးပြားေရးအတြက္ အင္မတန္အားကိုးရတဲ့ စြမ္းအင္ေတြအေျမာက္အျမားကို ဖန္တီးေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ ုဒီျမစ္ဝါျမစ္ႀကီးရဲ႕ ေအာက္ပိုင္းမွာေရာ၊ အလယ္ပိုင္းမွာေရာ အဆက္မျပတ္ ေရေတြဆက္လက္စီးဆင္းႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီစီမံကိန္းေတြအားလံုးက ဒီဂရီအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ထိခိုက္တာေတာ့ရွိပါရဲ႕။ ဒါေပမယ့္ ဒီစီမံကိန္းေတြေၾကာင့္ပဲ ေဒသခံေတြရဲ႕ လူမႈစီးပြားေရးကို ေကာင္းက်ဳိးရွိေစခဲ့တာကိုေတာ့ ဘယ္သူမွျငင္းလို႔မရဘူး၊ အခုိင္အမာထင္ရွားပါတယ္။
CPI ဟာ စီမံကိန္းေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့အခါ ပတ္ဝန္းက်င္ကိစၥကို အင္မတန္ အေလးအနက္ထားပါတယ္။ စီမံကိန္းစဆြဲၿပီဆိုကတည္းကိုက ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္ႏိုင္မႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေလ့လာေတြမႈ အျမဲလုပ္ပါတယ္။ ျမစ္ဆံုဆည္မေဆာက္ခင္ကဆိုလည္း ဒီဧရာဝတီ ျမစ္ဝွမ္းတဝိုက္မွာရွိတဲ့ အပင္ေတြ၊ အပင္မ်ဳိးစိတ္ေတြဟာ ဆည္ေၾကာင့္ ဘယ္ေလာက္ထိခိုက္ႏိုင္မလဲဆိုတာ သိရဖို႔ တရုတ္-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံက ပညာရွင္ ၁၀၀ ေက်ာ္ေခၚၿပီး သဘာပတ္ဝန္းက်င္ ထိခုိက္မႈကိုသံုးသပ္တဲ့ သံုးသပ္ခ်က္ေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီပညာရွင္တခ်ဳိ႕ဆို ျမန္မာ အန္ဂ်ီအိုအဖြဲ႔ေတြကေတာင္ ပါပါတယ္။
ဒီေလ့လာခ်က္ေတြအရဆို ဆည္ရဲ႕ေရလႊမ္းဧရိယာမွာရွိတဲ့ ေဒသရဲ႕ မူလအပင္မ်ဳိးစိတ္ေတြက နည္းနည္းပါးပါးဘဲရွိတယ္ဆိုတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေရလႊမ္းမယ့္ ကုန္းေျမပမာဏကလည္း ျမစ္ဝွမ္းဧရိယာတခုလံုးရဲ႕ ၁၄ % ပဲ ရွိတယ္ဆိုတာ သိရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေရလႊမ္းဧရိယာထဲမွာရွိတဲ့ ထိန္းသိမ္းရမယ့္ အပင္မ်ဳိးစိတ္ေတြကိုလည္း ဆည္ေရေလွာင္ဧရိယာ အျပင္ဖက္မွာ အမ်ားႀကီး က်ေနာ္တို႔ ျပန္ျဖန္႔စိုက္ထားလိုက္တာ ဇီဝမ်ဳိးကြဲေတြကို ထိခိုက္ႏိုင္စရာအေၾကာင္းမရွိပါဘူး။ ေနာက္ၿပီး ပင္လင္ေရစိမ့္ဝင္မယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥဆိုရင္လည္း ဆည္ေရေလွာင္ကန္ႀကီးၿပီးတာနဲ႔ တျပိဳင္နက္ ပ်မ္းမွ်ေရစီးပမာဏက ေရလွ်ံတက္တဲ့ရာသီဆို ၃.၅ % ေလာက္ပဲ ေလ်ာ့က်သြားမယ္၊ ေျခာက္ေသြ႔ရာသီဆို ၁၆ % ေလာက္ေလ်ာ့က်သြားမယ္။ ဒီေတာ့ ေရလွ်ံတက္တဲ့ကာလေတြမွာ ပင္ေလေရစိမ့္ဝင္ႏိုင္စြမ္းဟာ မျဖစ္ႏိုင္သေလာက္ပဲ။ ေျခာက္ေသြ႔ရာသီမွာလည္း ပင္ေလေရစိမ့္ဝင္ျခင္းမရွိေအာင္ တားဆီးေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမစ္ေၾကာင္းတေလွ်ာက္ ပုံမွန္အတိုင္း သေဘၤာေတြေလွေတြ သြားလာဖို႔ အဆင္ေျပသလို ေရလွ်ံတာကို ထိန္းတာတို႔၊ စိုက္ပ်ဳိးေရးအတြက္ေရေပးတာတို႔လည္း အမ်ားႀကီးအေကာင္ထည္ေဖာ္ဖို႔ အဆင္ေျပသြားေစမွာပါ။
ေမး ။ ဆည္ေဆာက္တဲ့အတြက္ ေဒသခံေတြ ေရႊ႕ေျပာင္းေပးရတယ္ဆိုတာလည္း အားလံုးကအာရံုစိုက္တဲ့ ကိစၥတခုပါ။ ဒီလိုေရႊ႕ေျပာင္းေပးတဲ့ကိစၥမွာ ေဒသခံေတြရဲ႕ ဘဝသစ္လူေနမႈအဆင့္အတန္း ဘယ္လိုရွိလဲဆိုတာ အခရာက်ပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ေရာ ဥကၠဌႀကီးတို႔က ဘာေတြမ်ားလုပ္ေဆာင္ခဲ့တာရွိလဲ။
ေျဖ ။ ျမန္မာအစိုးရကလည္း ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အမ်ားႀကီး အေလးအနက္ထားပါတယ္။ အဲဒီအေလ်ာက္ သူတို႔လည္း ေရႊ႕ေျပာင္းေပးတဲ့ကိစၥကို စီစဥ္တာေရာ၊ အေကာင္အထည္ေဖာ္တာေရာ၊ ပံုစခ်တာေရာ အစစအရာရာ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။
အစိုးရက ေရႊ႕ေျပာင္းေပးတဲ့ကိစၥကိုမလုပ္ခင္ ေဒသခံေတြနဲ႔ ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ၿပီး သူတို႔ဘယ္လုိအိမ္မ်ဳိးကို လိုခ်င္လဲ၊ ေျပာင္းေပးရတဲ့အတြက္ ေထာက္ပံ့ေၾကး ဘယ္ေလာက္လိုအပ္သလဲဆိုတာ ေသခ်ာ လုပ္ခဲ့တာပါ။ ေနာက္ေတာ့ ျမစ္ဆံုေဒသခံေတြကို ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္ဖို႔ ေနရာသစ္ ၂ ေနရာ ေရြးလိုက္ၿပီး သူတို႔အဆင္ေျပေအာင္ ေျမေနရာသစ္ကို စီစဥ္ေပးတယ္၊ လမ္းေတြေဖာက္ေပးတယ္၊ ေကာင္းမြန္တဲ့ပတ္ဝန္းက်င္ ရရွိေအာင္လည္း လုပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ သေဘာတူညီခ်က္အတိုင္း သူတို႔ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးမွာ က်ေနာ္တို႔ဝင္ကူညီခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ လူမႈေရးအရ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေပးစရာရွိတဲ့ တာဝန္ဝတၱရားေတြအားလံုးကို ေက်ျပြန္ေအာင္ျဖည့္ဆည္းေပးခဲ့တယ္။ ဒီလိုလုပ္တဲ့ေနရာမွာလည္း သူတို႔ရဲ႕ဆႏၵေတြ၊ ဓေလ့ထံုးတမ္းေတြ၊ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မွဳေတြအားလံုးကို က်ေနာ္တို႔ အင္မတန္ တရိုတေသထားၿပီး လုပ္ခဲ့တာပါ။
ဧရာဝတီျမစ္ညာအထက္ပိုင္း စီမံကိန္းရွိတဲ့ ဒီျမစ္ဝွမ္းေနရာဟာ ျမင့္မတ္တဲ့ေတာင္ေတြ၊ ျမစ္ခ်ဳိင့္ဝွမ္းေတြ တည္ရွိတဲ့ေနရာပါ။ စီမံကိန္းႀကီး အေကာင္ထည္ေပၚတာနဲ႔ ေရလႊမ္းဧရိယာဟာ ဒီျမစ္ဝွမ္းေနရာတခုလံုးရဲ႕ ၁၄ % ပဲ ရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဆည္ ၇ ဆင့္ပါတဲ့ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ေျပာင္းေရႊ႕ရတဲ့ လူဦးေရဟာလည္း ၂၀၀၀၀ မေက်ာ္ပါဘူး။ ျမစ္ဆံုေရအားလွ်ပ္စစ္ စက္ရံုေဆာက္တဲ့ ေနရာမွာ ေက်းရြာေပါင္း ၅ ရြာရွိတယ္။ ဒီထဲက အိမ္ေျခ ေပါင္း ၄၁၀ ရွိတာ၊ လူဦးေရက စုစုေပါင္း ၂၁၄၆ ေယာက္ပဲရွိတယ္။
သူတို႔အတြက္ ၂ ထပ္ အုပ္ပတ္ကားအိမ္ေေတြ ေဆာက္ေပးတယ္၊ အိမ္ေထာင္စုတိုင္းကိုလည္း ေထာက္ပံ့ေၾကး က်ပ္ ၁ သိန္း၊ ၂၁ လက္မ ေရာင္စံုတီဗီတလံုး၊ တျခားလိုအပ္တဲ့ ပစၥည္းပစၥယေတြလည္း ေပးပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး သူတို႔ဥယ်ာဥ္ျခံေျမလုပ္ဖို႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔က ေထာက္ပံ့ေၾကးေတြ အေတာ္ကိုေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီျမစ္ဆံုဆည္တခုလံုး ဧရိယာအ တြက္ နစ္နာေၾကးေထာက္ ပံတာဟာ ျမန္မာေငြ က်ပ္သန္းေထာင္နဲ႔ခ်ီရွိပါတယ္။ ဒီေငြေတြအားလံုး ေဒသခံေတြရဲ႕ လက္ထဲတိုက္ရိုက္ကို ထည့္ေပးခဲ့တာပါ။ သူတို႔ေတြေနရာသစ္မွာ အေျခခ်ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ေျမဧက ၄၄၀ ေလာက္ ရွာေပးခဲ့ပါတယ္။ အိမ္ေထာင္စုတိုင္းအတြက္ ၁ ႏွစ္စာ ဆန္ထုတ္ေပးတယ္၊ ေျမေနရာသစ္ကို ျပဳျပင္ဖို႔နဲ႔ တျခားအသံုးစရိတ္ေတြအတြက္လည္း ပိုက္ဆံေတြေထာက္ပံ့ေပးခဲ့ျပန္ပါတယ္။
စိုက္ပ်ဳိးေရးအတြက္ စပါးမ်ဳိးေစ့ ကီလို ၃၀၊ ဓာတ္ေျမၾသဇာ ကီလို ၅၀ လည္း ေပးပါတယ္။ ေနာက္တျခားအေျခခံ အေဆာက္အအံုေတြျဖစ္တဲ့ ေက်ာင္းတို႔၊ ေဆးရံုတို႔ကိုလည္း ကြန္ကရစ္နဲ႔ ေဆာက္ေပးထားပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြ အတြက္ ေက်ာင္းစာအုပ္ေတြ၊ ေက်ာင္းဝတ္စံုေတြ၊ စာေရးကိရိယာေတြလည္း ျဖည့္ဆည္းေပးပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အဆင့္မီ ဘာသာေရးဝတ္ျပဳဖို႔ အေဆာက္အဦးေတြ၊ ရဲစခန္းေတြ၊ စာတိုက္ေတြ၊ ေစ်းေတြ၊ မီးသတ္စခန္းေတြ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းသံုးဖို႔ အေဆာက္အအံုေတြ အားလုံးကို ေဆာက္ေပးပါတယ္။ ကီလိုမီတာ ၂၀ ရွည္တဲ့ ကြန္ကရစ္လမ္းမႀကီးတလမ္းရယ္၊ ေရမီးပံုမွန္ရဖို႔အတြက္ရယ္လည္း စီစဥ္ေပးပါတယ္။
ဒီေရႊ႕ေျပာင္း ေနရာခ်ထားေပးတဲ့အလုပ္လည္း ၿပီးစီးခဲ့ပါၿပီ။ ေဒသခံေတြရဲ႕ လူေနမႈအဆင့္အတန္းလည္း ယခင္နဲ႔ယွဥ္ရင္ အရမ္းကို တိုးတက္သြားလို႔ သူတို႔ဘဝသစ္ကို သူတို႔ေက်နပ္ေနၾကပါၿပီ။ ျမစ္ဆံုဆည္ ေရေလွာင္ဧရိယာအတြက္ ေျပာင္းေရႊ႕ခ်ထားမႈေတြ လုပ္တဲ့အခါ အမ်ားလက္ခံႏိုင္ေအာင္ ဆင္ျခင္တံုတရားရွိရွိနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ အေတြ႔အၾကံဳေတြကို အစြမ္းကုန္အသုံးျပဳၿပီး လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာပါ။ က်ေနာ္တို႔ဟာ ေဒသခံေတြရဲ႕ ေရရွည္အက်ဳိးအတြက္ ကူညီဖို႔လည္း အေလးထားပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီျမစ္ဝွမ္းတခြင္မွာ တိရိစာၦန္ေမြးျမဴေရး၊ အသီးအႏံွ စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ႏို္င္ဖို႔ အစီအမံေတြခ်ၿပီး လုပ္ကိုင္ေနပါၿပီ။ ေနာက္ၿပီး ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းႀကီး တည္ေဆာက္ခ်ိန္မွာ လိုအပ္တဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈေတြအတြက္ ေဒသခံေတြကိုလည္း အလုပ္ေပး ငွားရမ္းခဲ့ပါတယ္။ ရည္မွန္းခ်က္ကေတာ့ သူတို႔ ပိုေကာင္းတဲ့ အလုပ္အကိုင္ေတြရရွိၿပီး သူတို႔ရဲ႕ဘဝကို အရွည္သျဖင့္ တိုးတက္လုပ္သြားေစေအာင္ပါပဲ။
က်ေနာ္တို႔ တရုတ္ျပည္မွာ ဆုိရိုးစကားႏွစ္ခုရွိပါတယ္။ တခုကေတာ့ “ကိုယ္တုိင္ျမင္မွပဲ ယံုၾကည္ပါ” ၊ ေနာက္တခုကေတာ့ “ပညာရွိမည္သည္ အၾကံဥာဏ္မွန္သမွ်အား လက္ခံစဥ္စားတတ္သူျဖစ္ၿပီး လူမိုက္ဆိုသည္မွာ သူအလိုရွိသည္ကိုသာလွ်င္ ေတြးေတာယံုၾကည္ေသာသူျဖစ္၏” တဲ့။ လူေတြအားလံုး ပကတိအေျခအေနမွန္ကို သေဘာေပါက္နားလည္ၿပီး ယထာဘူတက်က် မွ်မွ်တတ ေကာက္ခ်က္ဆြဲႏိုင္ၾကမယ္လို႔ က်ေနာ္ အမ်ားႀကီးယံုၾကည္ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
အင္းေပါ့ေလ သူကဒီလိုဘဲေၿပာမွာေပါ့
ရလာတဲ့စြမ္းအင္က သူတို ့ တရုပ္ၿပည္မွာသံုးမွာ၊
ရလာတဲ့ ေငြေႀကး အက်ဳိးအၿမတ္က သူတို ့ရမွာ၊အားလံုး
သူတို ့အတြက္ခ်ည္းဆိုေတာ့..............