ဒုကၡသည္ စခန္းတြင္းက စစ္သားေဟာင္းႀကီး ကိုမ်ိဳးျမင့္
ဒုကၡသည္ စခန္းက မထြက္ခြာမီ
ဒုကၡသည္ စခန္းက အထြက္
အေမရိကန္မွာ မိသားစုနဲ႔ ဆံုရၿပီ
အေမရိကန္ ျပတိုက္တခုထဲက လင္ကြန္း ပံုတူေရွ႕မွာ
လြတ္လပ္ေရးရုပ္တုဆီသို႔
အေမရိကန္က ျမန္မာ့အေရးအတြက္ လူထုလႈပ္ရွား ဆႏၵျပပြဲေတြမွာ ဒီလို ပါဝင္ခဲ့တယ္ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ ဂုဏ္သတင္းကေတာ့ အထူးေျပာဖုိ႔ လိုမယ္မထင္ပါဘူး။ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ အရပ္သားျပည္သူေတြကို ေၾကာက္မက္ဖြယ္ တိုက္ခိုက္ ဆက္ဆံမႈေတြေၾကာင့္ နာမည္ဆိုးနဲ႔ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ စစ္တပ္ တခုပါ။ အထူးသျဖင့္ ပဋိပကၡ ေဒသေတြမွာေပါ့။ အရြယ္မေရာက္ေသးတဲ့ ကေလးေတြကို စစ္တပ္တြင္း အဓမၼ သြတ္သြင္းတဲ့ စစ္တပ္၊ အထူးသျဖင့္ တုိင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးငယ္ေတြကို မုဒိမ္းက်င့္၊ လူသတ္ေနတဲ့စစ္တပ္၊ ေဒသခံျပည္သူေတြကို အတင္းအက်ပ္ ေပၚတာဆြဲ၊ တခ်ိဳ႕အေျခေနမွာဆိုရင္ ေျမျမႇဳပ္မုိင္းရွင္းဖို႔အတြက္ေတာင္ ေဒသခံျပည္သူေတြကို အသံုးျပဳတဲ့ စစ္တပ္လို႔ လူသိမ်ားပါတယ္။
အဲဒီလို ရက္စက္မႈေတြကို မ်က္ျမင္ကိုယ္ေတြ႕ ႀကံဳခဲ့ရသူလည္းျဖစ္၊ ျမန္မာစစ္သား (Burma Soldier) ဆိုတဲ့ ရုပ္ရွင္ရဲ႕ အဓိက ဇာတ္ေကာင္လည္းျဖစ္တဲ့ ကိုမ်ိဳးျမင့္ကေတာ့ “ဒါေတြဟာ စစ္တပ္အဖို႔ေတာ့ သာမန္ ထမင္းစား ေရေသာက္ လုပ္ရပ္ပါပဲ” တဲ့။ အဲဒီ ရုပ္ရွင္ကေတာ့ ျမန္မာစစ္သားေဟာင္း တေယာက္အျဖစ္ကေန ဒီမိုကေရစီအေရး လႈပ္ရွားတက္ႂကြသူ တဦးအျဖစ္ ေျပာင္းလဲလာသူရဲ႕ ဘ၀ဇာတ္ေၾကာင္းကို ပံုေဖာ္ထုဆစ္ထားတဲ့ မွတ္တမ္းတင္ရုပ္ရွင္ကားပါ။
ရုပ္ရွင္က မိနစ္ ၇၀ ၾကာပါတယ္။ ဘန္ေကာက္ အေျခစိုက္ စာေရးဆရာ၊ ဓာတ္ပံုဆရာ နစ္ခ္ ဒန္းေလာ့ခ္က သူ႔ရဲ႕ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ မွတ္တမ္းတင္သမား ႏွစ္ဦးျဖစ္ၾကတဲ့ အန္နီဆန္းဘတ္ခ်္၊ ရစ္ကီ စတန္တို႔နဲ႔အတူ ရိုက္ကူး တင္ဆက္ထားတာပါ။ ဒီရုပ္ရွင္ကို ၂၀၁၁ ဘ႐ိုက္တန္အႏုပညာ ပြဲေတာ္မွာ ျပသခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တုိင္ လာေရာက္ မခ်ီးျမႇင့္ ႏိုင္ေပမယ့္ သူ႔ကို ဒီအႏုပညာ ပြဲေတာ္မွာ ဧည့္ ဒါရိုက္တာအျဖစ္ အဲဒီပြဲေတာ္မွာ ခန္႔ထားပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ကမၻာေက်ာ္ HBO ရုပ္ျမင္သံၾကားကလည္း ေမ ၁၉ ရက္မွာတႀကိမ္၊ ဇြန္ ၁၂ ရက္ေန႔မွာတႀကိမ္ ဒီ ရုပ္ရွင္ဇာတ္ကားကို ျပသေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာသာႏွစ္မ်ိဳးနဲ႔ ထုတ္လုပ္ထားၿပီး ျမန္မာဘာသာနဲ႔ ရုပ္ရွင္ ကားကိုေတာ့ Vimeo အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမွာ အခမဲ့ ကူးယူႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက ပရိသတ္ေတြအတြက္ အင္တာနက္ကေန ျဖန္႔ခ်ိတာလို႔လည္း သိရပါတယ္။
“ျမန္မာစစ္သား” ဆုိတဲ့ ရုပ္ရွင္ကားဟာ ရာစုႏွစ္ ထက္၀က္ေက်ာ္ ၾကာေနၿပီျဖစ္ေပမယ့္ မၿပီးႏိုင္ေသးတဲ့ ကမၻာ့ သက္တမ္း အရွည္ဆံုး ပဋိပကၡေတြထဲက တခုျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပည္တြင္းစစ္ရဲ႕ စစ္ေျမျပင္တခုမွာ ဘယ္ဘက္လက္ေခ်ာင္း၊ ညာဘက္လက္ဖ်ံနဲ႔ ညာေျခတဘက္ ဆံုးရဲႈးသြားခဲ့ရတဲ့ စစ္သားေဟာင္း တဦးရဲ႕ ကိုယ္ေတြ႕ ေျပာဆိုခ်က္ကို ရိုက္ကူး ထားတာပါ။
ဒီရုပ္ရွင္ကေန ထြက္ေပၚလာတဲ့ စိတ္မေကာင္းစရာေတြထဲက တခုကေတာ့ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေန သူေတြက မသန္မစြမ္း ရဲေဘာ္ေတြကို မသိကိ်ဳးကၽြန္ ျပဳေနတယ္ ဆိုတာပါပဲ။
သူ႔ အသက္ ၁၇ ႏွစ္မွာ စစ္ထဲကို ၀င္ခဲ့တယ္။ အဓိက ၀င္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ လူရိုေသ ရွင္ရိုေသလည္းျဖစ္၊ ၀င္ေငြ ရလြယ္တဲ့ လုပ္ငန္းလည္း ျဖစ္တာေၾကာင့္လို႔ ကုိမ်ိဳးျမင့္က ဆိုပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း စစ္ေျမျပင္မွာ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေတြကို အမွတ္အသား ျပဳ၊ ရွင္းလင္းရတဲ့ စစ္ေျမျပင္ အင္ဂ်င္နီယာ တဦး ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ စစ္တပ္ဟာ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္တဲ့ေဒသေတြမွာ အရပ္သား ျပည္သူေတြကို သတ္ရဲျဖတ္ရဲ လာေအာင္၊ ႏွိပ္စက္တတ္ လာေအာင္၊ အႏိုင္က်င့္ တတ္လာေအာင္ စစ္သားေတြကို စနစ္တက်ေလ့က်င့္ ေပးေနတယ္ ဆိုတာကို သူ တခဏအတြင္း သတိျပဳမိခဲ့ ပါေတာ့တယ္။
စစ္ထဲ၀င္ၿပီး ၄ ႏွစ္အၾကာမွာေတာ့ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းက တိုက္ပြဲႀကီးတခုမွာ ကိုမ်ိဳးျမင့္ ဒဏ္ရာရခဲ့ပါတယ္။ အစပိုင္းေျပာဆိုရာမွာ တည္ၿငိမ္ေနခဲ့ေပမယ့္ သူ ေမာ္တာက်ည္ထိလို႔ ေျခ၊ လက္နဲ႔ လက္ေခ်ာင္းေလးေတြ ဆံုးရံႈးရတဲ့အခ်ိန္ ေဆးရံုမွာ မိခင္ ျဖစ္သူ လာၾကည့္တဲ့ အခုိက္အတန္႔ကို ျပန္ေျပာရာမွာေတာ့ ကိုမ်ိဳးျမင့္ စတင္ ငိုေႂကြးပါေတာ့တယ္။
စစ္တပ္က ထြက္ခဲ့ရတဲ့ ကိုမ်ိဳးျမင့္ဟာ နားခိုရာ မိခင္ အိမ္ကို ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရ တားျမစ္ထားတဲ့ စာအုပ္ေတြကို စုစည္းၿပီး လွ်ိဳ႕၀ွက္ စာၾကည့္တိုက္တခု သူေထာင္လိုက္ပါတယ္။ သမုိင္းေနာက္ခံ စာအုပ္ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရး စာအုပ္ေတြအျပင္ သူ႔ဘ၀ကို ေျပာင္းလဲထင္ဟပ္ေစမယ့္ စာအုပ္ေတြကိုပါ ကိုမ်ိဳးျမင့္ မရပ္မနား ဖတ္ခဲ့ပါတယ္။
စစ္သည္ေဟာင္း အျဖစ္ကေန ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဒီမိုကေရစီအေရး အတြက္ ရဲရဲရင့္ရင့္ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုရဲတဲ့ လႈပ္ရွားတက္ႂကြသူ တဦးအျဖစ္ ကိုမ်ိဳးျမင့္ ေျပာင္းလဲခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၈ လူထု ဆႏၵျပပြဲေတြမွာ ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး တျခားသူေတြ ပါ၀င္ လာေစဖို႔ အတြက္ လည္း စည္းရံုးလံႈ႕ေဆာ္ ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ႏုိင္ငံ ဗိသုကာႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ သမီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သူ ေတြ႔ဆံုခြင့္ ရရိွခဲ့ၿပီး အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) အဖြဲ႕၀င္တဦး ျဖစ္လာခဲ့ပါေတာ့တယ္။ အတိုက္အခံ ပါတီတခုအေနနဲ႔ ျပည္တြင္းစစ္ႀကီးကို ရပ္စဲ ပစ္ႏိုင္တယ္လို႔ သူယံုၾကည္တယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ၁၉၈၉ ခုႏွစ္တုန္းက ကိုမ်ိဳးျမင့္ ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။
အစိုးရဆန္႔က်င္ေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့အတြက္ သူ အဖမ္းခံခဲ့ရၿပီး ေထာင္ဒဏ္ ၁၅ ႏွစ္ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ေထာင္က် ေနစဥ္အတြင္းမွာလည္း “စစ္အစိုးရကို က်ဳပ္မယံုၾကည္ဘူး” လို႔ ေျပာတဲ့အတြက္ ရက္ရက္စက္စက္ ႏွိပ္စက္ခံခဲ့ရပါတယ္။ တႀကိမ္ကဆို ၄ လၾကာ တကိုယ္ေတာ္ တိုက္ပိတ္ ခံခဲ့ရပါေသးတယ္။
တပ္က သူ႔အေတြ႕အႀကံဳက ေထာင္က်စဥ္မွာ အႏွိပ္စက္ခံရတာနဲ႔ ယွဥ္လိုက္ရင္ တကယ့္ကို အေသးအဖြဲ ျဖစ္သြားတယ္လို႔ ကိုမ်ိဳးျမင့္က ေျပာပါတယ္။
တျခား ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြလို ကိုမ်ိဳးျမင့္လည္း ဆယ္စုႏွစ္ တခုမက စာေရး၊ စာဖတ္ခြင့္ ပိတ္ပင္ ခံခဲ့ရပါတယ္။ တခါတေလေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို ကိုယ္ခ်င္းစာနာတတ္တဲ့ ေထာင္၀ါဒါေတြက တဆင့္ နည္းလမ္းေတြ ရတတ္ပါတယ္။
အသက္ ၄၁ ႏွစ္မွာ ကိုမ်ိဳးျမင့္ ေထာင္က လြတ္လာပါတယ္။ စစ္အစိုးရရဲ႕ ေႏွာင့္ယွက္ ဟန္႔တားမႈေတြကို ေထာင္အျပင္မွာလည္း သူဆက္ ခံစားခဲ့ရတာပါ။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ၿမိဳ႕ မဲေဆာက္ကို သူထြက္လာဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ ပါေတာ့တယ္။ အဲဒီမဲေဆာက္ၿမိဳ႕မွာ သူနဲ႔ ေထာင္က်ေဖာ္ က်ဘက္ ရဲေဘာ္ေတြက ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္း (AAPP) ကို ထူေထာင္ၿပီး ဘ၀တူ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို အကူအညီေပး၊ သူတို႔နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သတင္း အခ်က္အလက္ေတြကုိ စုေဆာင္း စတဲ့ အလုပ္ေတြ လုပ္ေနၾကပါတယ္။
ဓာတ္ပံုဆရာ နစ္ခ္ ဒန္းေလာ့က AAPP ရံုးမွာ အတြင္းေရးမႉး ကိုဘိုၾကည္ရဲ႕ မိတ္ဆက္ေပးမႈေၾကာင့္ ကိုမ်ိဳးျမင့္ကို စသိခြင့္ ရခဲ့တာပါ။ ကိုဘိုၾကည္က ကိုမ်ိဳးျမင့္ရဲ႕ ဘဝဇာတ္ေၾကာင္းကို ရုပ္ရွင္ရိုက္သင့္တယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ခမာနီအက်ဥ္းစခန္း ေခါင္းေဆာင္ ရဲေဘာ္ ဒူ႔ခ်္ကို ဘယ္လို ေျခရာခံရွာခဲ့တယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း “ေပ်ာက္ဆံုးေနေသာ အာဏာပါးကြက္သားႀကီး” ဆိုတဲ့ စာအုပ္ကို ေရးသားခဲ့သူ နစ္ခ္ဒန္းေလာ့က ကိုမ်ိဳးျမင့္ကို ေတြ႔ေတြ႔ျခင္းပဲ သေဘာက်သြားတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ဒန္းေလာ့က ရုုပ္ရွင္ရိုက္ကူးသူေတြျဖစ္တဲ့ ဆန္းဘတ္ခ်္၊ စတန္၊ ထုတ္လုပ္သူ ဂ်ဴလီ လီဘရိုေကြ တို႔နဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး မွတ္တမ္းတင္ရုပ္ရွင္ကား ရိုက္ဖို႔ အားထုတ္ပါေတာ့တယ္။ အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႔ ျပသတဲ့ တခ်ိဳ႕ စကားေျပာခန္းေတြမွာ ေဟာလိ၀ုဒ္ အေက်ာ္အေမာ္ ရုပ္ရွင္မင္းသား ေကာ္လင္း ဖာရဲလ္ (Colin Farrel) က ကူညီ အားျဖည့္ ေပးထားပါတယ္။
ရုပ္ရွင္မွာ ထည့္သြင္းအသံုးျပဳထားတဲ့ သမုိင္း အေထာက္အထားေတြကေတာ့ စစ္သားတဦးရဲ႕ ဘ၀ျဖစ္စဥ္ တခုကေန ျမန္မာစစ္တပ္အေၾကာင္းကို နားလည္ေစလိုတဲ့ ပညာေပးသေဘာ ထည့္သြင္းထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လိုအပ္ခ်က္အရ တခ်ိဳ႕စစ္တပ္နဲ႔ အက်ဥ္းေထာင္ျပကြက္ေတြကို အားေကာင္းတဲ့ မွန္ဘီလူး အရွည္ႀကီးေတြ အသံုးျပဳထားတာ ေတြ႔ရၿပီး တိုင္းရင္းသားေဒသေတြက ရြာသားေတြကို စစ္ေျမျပင္မွာ အႏိုင္အထက္ ျပဳတဲ့ စစ္သားေတြရဲ႕ စက္ဆုပ္ဖြယ္ ျမင္ကြင္းေတြလည္း ရုပ္ရွင္ထဲမွာ ပါ၀င္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ရုပ္ရွင္ကို ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္တပိုင္း လြမ္းေမာဆြတ္ပ်ံ႕ဖြယ္ တပိုင္းနဲ႔ အဆံုးသတ္ထားပါတယ္။ ရုပ္ရွင္ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးအပိုင္းက ကိုမ်ိဳးျမင့္ အေမရိကန္ကို ေရာက္ၿပီး သူ႔ညီရယ္၊ ညီမျဖစ္သူရယ္နဲ႔ ျပန္လည္ဆံုစည္းခြင့္ရခဲ့တဲ့ အပိုင္းျဖစ္ပါတယ္။ ကိုမ်ိဳးျမင့္ဟာ အခုဆိုရင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြ အမ်ားဆံုးေနထိုင္တဲ့ ဖို႔၀ိန္းမွာ ေနေနပါတယ္။
အေမရိကန္ တလႊားမွာလုပ္တဲ့ ဆႏၵျပပြဲေတြ၊ လံႈ႕ေဆာ္ပြဲေတြမွာ ကိုမ်ိဳးျမင့္ ပူးေပါင္းပါ၀င္ခဲ့ၿပီး သူ႔ရဲ႕ မၿပီးေသးတဲ့ ေတာ္လွန္ေရး တာ၀န္ကို ဆက္လက္ သယ္ပိုးေနဆဲပါ။ အခ်ိန္တို တခုအတြင္း၊ ဒါမွမဟုတ္ သူ႔ဘ၀ သက္တမ္း အတြင္းမွာ စစ္အစိုးရ ၿပိဳလဲသြားမွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတဲ့အခ်က္ကို သူလက္ခံေပမယ့္ ျမန္မာစစ္တပ္ထဲမွာ ဆက္လက္ အမႈထမ္းေနတဲ့ အညတရ စစ္သည္ေတာ္မ်ားစြာကို ကုိယ္စားျပဳၿပီး အသံမဲ့သူမ်ားအတြက္ အသံတခု ထုတ္ေဖာ္ေပးဖို႔ သူ႔မွာ တာ၀န္ရိွတယ္လို႔ ကိုမ်ိဳးျမင့္ ယံုၾကည္ထားပါတယ္။
လန္ဒန္အေျခစိုက္ ဂါးဒီယန္း သတင္းစာမွာ မႏွစ္ကပါခဲ့တဲ့ သူ႔ ေဆာင္းပါးတပုဒ္မွာ ကိုမ်ိဳးျမင့္က “ဒီ ရုပ္ရွင္ဇာတ္ကားကေန တဆင့္ စစ္အစိုးရေအာက္မွာ အမႈထမ္းေနၾကတဲ့ စစ္သားေတြက အရပ္သား ျပည္သူေတြအေပၚမွာ ျပဳမူခဲ့တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ၊ ဆက္ဆံပံုေတြကို ျပန္စဥ္းစား လာလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ရုပ္ရွင္ ၾကည့္ၿပီးတဲ့ အခါမွာလည္း အရပ္သား ျပည္သူေတြအေပၚ ထားရိွတဲ့ သူတို႔အျပဳအမူေတြ ေကာင္းတယ္၊ ဆိုးတယ္၊ တရားတယ္၊ မတရားတယ္ ဆိုတာကို သူတို႔ကိုယ္ သူတို႔ ျပန္ေမးႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္” ဆိုၿပီး သူ႔အျမင္ကို ေရးသားခဲ့ပါတယ္။
ဧရာဝတီ
(ေဆာင္းပါးမူရင္းကို အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႔ ဒီမွာဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္။)
"ကိုမ်ိဳးျမင့္ဟာ အခုဆိုရင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြ အမ်ားဆံုးေနထိုင္တဲ့ ဖို႔၀ိန္းမွာ ေနေနပါတယ္။"
This is not correct statement. It may be correct if you say Ft. Wayne is a city with highest settlement of Burmese refugees (all ethic groups). I believe San Fransisco is still largest Burmese community.