မွတ္မွတ္သားသား သတင္းတပုဒ္

ဦးရဲထြဋ္ ~

ၾသဂုတ္လ ၁၁ ရက္ေန႕ထုတ္ ဝါရွင္တန္ပို႕စ္သတင္းစာမွာ မွတ္သားစရာသတင္းေလးတစ္ပုဒ္ပါလာပါတယ္။ ဒီသတင္းမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဗာဂ်ီးနီယားျပည္နယ္မွာ ျပည္ေထာင္စုတရားသူၾကီးတစ္ဦးက Facebook နဲ႕ပတ္သက္ျပီး ဆံုးျဖတ္ခ်က္တစ္ခုခ်တဲ့အေၾကာင္းေရးထားပါတယ္။ ျဖစ္စဥ္ကေတာ့ ေဒသႏၲရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အႏုိင္ ရသြားတဲ့ ရဲမွဴးက သူလည္းတာ၀န္ယူစတင္ယူေရာ သူ႕ရံုးက ၀န္ထမ္း ေျခာက္ဦးကို အလုပ္က ရပ္စဲလိုက္တယ္။ အဲဒီအခါ မွာ အလုပ္ကရပ္စဲခံရသူေတြက သူတို႕ဟာ ျပိဳင္ဘက္ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းရဲ့ Facebook စာမ်က္ႏွာကို Like လုပ္ခဲ့တဲ့ အတြက္ လက္စားေခ်ခံရတာျဖစ္တယ္ဆိုျပီး တရားရံုးကို ဦးတုိက္ေလွ်ာက္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႕က Facebook မွာ like တာဟာ အေမရိကန္အေျခခံဥပေဒ ပထမျပင္ဆင္ခ်က္ First Amendment ကေပးအပ္ထားတဲ့ လြတ္လပ္ စြာထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္ကိုက်င့္သံုးတာျဖစ္တယ္၊ဒါ့ေၾကာင့္သူတို႕ကို အခုလို အေရးယူတာမ်ိဳးမလုပ္သင့္ဘူးလို႕ အေၾကာင္း ျပပါတယ္။

ျပည္ေထာင္စုတရားသူၾကီး RAYMOND A. JACKSON ကေတာ့ Facebook မွာ စာပိုဒ္၊ စာေၾကာင္းေရးသားတာဟာ ပထမ ျပင္ဆင္ခ်က္နဲ႕အက်ံဳး၀င္ေပမယ့္ Like လုပ္တာဟာ တိက်ပီျပင္တဲ့ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခ်က္မဟုတ္ဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒါကို အေၾကာင္းျပျပီး အေျခခံဥပေဒအကာအကြယ္ရယူဖို႕အတြက္ တရားစြဲဆုိရန္မသင့္ဘူးလို႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ တရား လိုမ်ားဘက္ကေတာ့ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အထက္တရားရံုးေတြကို ဆက္ျပီးအယူခံမယ္လို႕ ေျပာထားပါတယ္။


ဒီျဖစ္စဥ္ဟာတစ္ေျဖးေျဖးနဲ႕ အဓိကသတင္းဖလွယ္ရာမီဒီယာျဖစ္လာတဲ့ Facebook လို အင္တာနက္လူမႈေရးကြန္ယက္ ေတြအေပၚက ေျပာဆိုမႈေတြကို တည္ဆဲဥပေဒေတြထဲမွာ ဘယ္လို ထည့္သြင္းစဥ္းစားမလဲဆိုတဲ့ ကိစၥကို ထင္ဟပ္ေနတာ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႕ ဥေရာပႏုိင္ငံအမ်ားစုမွာေတာ့ Facebook လိုလူမႈေရးကြန္ယက္ေတြေပၚမွာ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားခြင့္ကိုကာကြယ္သလို အဲဒီအေပၚမွာ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားတဲ့အသံုးအႏႈန္းေတြ၊ အၾကမ္းဖက္မႈကို လံႈ႕ေဆာ္တဲ့ အေရး အသားေတြကို ဥပေဒအရအေရးယူတာေတြလည္းရိွပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ Like လုပ္တာကို ဘယ္လိုသတ္မွတ္မလဲဆိုတာက အခုထပ္ေပၚလာတဲ့ စဥ္းစားစရာကိစၥတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။



တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ Like လုပ္တာဟာ ေၾကြးေၾကာ္သံပါတဲ့ တီရွပ္ကို၀တ္သလို၊ Sticker ကပ္သလို သေဘာထားသင့္တယ္လို႕ ေျပာတယ္။ အေမရိကန္ တရားရံုးခ်ဳပ္က အေျခခံဥပေဒပထမျပင္ဆင္ခ်က္ကို အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုရာမွာ အဲဒီကိစၥေတြကို လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္နဲ႕ အက်ံဳး၀င္တယ္လို႕ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ဖူူးတာကိုး။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုသာ သတ္မွတ္ရင္ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားတဲ့ပို႕စ္တစ္ခုကို Like လုပ္တဲ့သူေတြကိုေရာ ေရးတဲ့သူလိုပဲ အေရးယူမလားဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကလည္း ထပ္ေပၚလာျပန္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း ဒီသတင္းေလးဟာ မွတ္သားစရာ သတင္းျဖစ္ျပီး အက်ိဳးဆက္ကိုေစာင့္ၾကည့္ရမယ္လို႕ ေျပာတာပါ။

ေနာက္ထပ္ ဒီသတင္းေလးဖတ္ရင္း သတိျပဳမိတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ အဲဒီသတင္းကို ဝါရွင္တန္ပို႕စ္က အယ္ဒီတာအဖြဲ႕ က သတင္းေဆာင္းပါးအျဖစ္ေရးပါတယ္။ ေရးတဲ့အထဲမွာ တရားသူၾကီးကုိေ၀ဖန္ျပီး Facebook နဲ႕ အျခားလူမႈေရးကြန္ယက္ ေတြဟာနည္းပညာအသစ္ေတြျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒါေတြနဲ႕သက္ဆုိင္တဲ့ ဥပေဒေၾကာင္းကိစၥေတြဟာအခ်ိန္ယူရမယ္လို႕ အစ ခ်ီျပီး တရားသူၾကီးရဲ့ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေ၀ဖန္ေထာက္ျပထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီစာေၾကာင္းအဆံုးမွာေတာ့ ဝါရွင္တန္ ပို႕စ္ သတင္းစာရဲ့ ပူးတြဲဥကၠဌနဲ႕ အမႈေဆာင္အရာရိွဟာ Facebook ဘုတ္အဖြဲ႕၀င္လည္းျဖစ္ပါတယ္ဆိုတာကို (Washington Post Co. Chairman and Chief Executive Donald Graham is a member of Facebook’s board.) ဆိုျပီး ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဆိုလိုတာကေတာ့ Facebook နဲ႕ သူတို႕သတင္းစာဆက္စပ္ေနမႈကို ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ၀န္ခံ ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ စာနယ္ဇင္းက်င့္၀တ္အရ အလြန္ေလးစားစရာေကာင္းတဲ့ အျပဳအမူလို႕ထင္ပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တို႕ဆီမွာလည္း သတင္းဂ်ာနယ္ထုတ္ေ၀သူေတြထဲမွာ စာနယ္ဇင္းအလုပ္တစ္ခုကိုပဲ လုပ္ကိုင္ေနသူမ်ားပါ သလို အျခားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ပူးတြဲလုပ္ကိုင္ေနသူေတြလည္းပါပါတယ္။ သူတို႕ရဲ့ ဂ်ာနယ္ေတြက ဒီထုတ္ေ၀သူမ်ား၊ ဒါမွ မဟုတ္ ဂ်ာနယ္မဂၢဇင္းရဲ့ အမႈေဆာင္အရာရိွခ်ဳပ္မ်ားရဲ့ အျခားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားနဲ႕ပတ္သက္တဲ့ သတင္းမ်ား၊ သံုးသပ္ ခ်က္မ်ား၊ အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္မ်ားကိုေရးတဲ့အခါ ဝါရွင္တန္ပို႕စ္ကလုပ္သလိုပဲ ၀န္ခံခ်က္ေလးမ်ားပါရင္ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းေလမလဲလို႕လည္းေတြးမိပါတယ္။ Time မဂၢဇင္းကလည္း CNN နဲ႕ပတ္သက္တဲ့သတင္းတစ္ခုကိုေရးတဲ့အခါ Time နဲ႕ CNN ဟာ Time Warner မိခင္ကုမၸဏီတစ္ခုတည္းက ပိုင္ဆုိင္တာျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္ခ်က္အေနနဲ႕ေဖာ္ျပေပးခဲ့တာကို ဖတ္ရဖူးပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဝါရွင္တန္ပို႕စ္ အယ္ဒီတာအဖြဲ႕ရဲ့ မွတ္ခ်က္ဟာလည္း က်င့္၀တ္နဲ႕ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရႈေထာင့္ကေန ေလ့လာမွတ္သားသင့္တဲ့အခ်က္လို႕ ထင္မိပါတယ္။




ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးရဲထြဋ္ရဲ႕ ေဖ့စ္ဘုတ္စာမ်က္ႏွာ မွာ ေရးသားထားတာကုိ ကူးယူ ေဖာ္ျပပါတယ္။