ေရးကာလ Transitional Justice တြင္ ရင္းႏွီးေပးဆပ္ခဲ့ၾကရသည့္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား အပါအဝင္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္တေလွ်ာက္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံခဲ့ရသူမ်ား၏ နစ္နာခ်က္မ်ားကို လက္ရွိ အသြင္ေျပာင္း အစိုးရအေနျဖင့္ မည္သို႔ ကုစား ေဆာင္ရြက္ေပးမည္နည္း ဟူေသာ ေမးခြန္းျဖစ္သည္။
Transitional Justice အရ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ကာလ၌ အမွန္တရားေဖာ္ထုတ္ျခင္း (True)၊ တရားမွ်တမႈ ရွာေဖြျခင္း (Justice)၊ ျပန္လည္ကုစားျခင္း (Reparation) ႏွင့္ အဖြဲ႔အစည္းဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ (Institutional Reform) မ်ား ျပဳလုပ္ၾကရသည္ဟု ဆိုသည္။
လက္ရွိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ကာလ တခု ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ဆယ္စုႏွစ္ႏွင့္ ခ်ီ၍ ကာယဒုကၡ၊ စိတၱဒုကၡ မ်ိဳးစံုကို အသက္ႏွင့္ပါ ရင္းကာ ေပး ဆပ္ခဲ့ရသူမ်ား၏ နစ္နာခ်က္မ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳေပးျခင္း၊ ဆံုး႐ံႈး နစ္နာမႈမ်ားအတြက္ ထိုက္သင့္သည့္ ေလ်ာ္ေၾကး ေပးအပ္ျခင္း၊ ဘဝျပန္လည္ ထူေထာက္ေရး အတြက္ ဖန္တီးေပးျခင္း၊ စိတ္ဒဏ္ရာမ်ားကို ကုစားေပးျခင္းမ်ားကို စစ္အစိုးရလက္ထက္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းႀကီးမ်ား ႀကီးစိုးသည့္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္တြင္ အလ်ဥ္း မျမင္ရေသးေပ။
အနိမ့္ဆံုးအဆင့္ ျပန္လည္ကုစားျခင္း (Reparation) ကိုပင္ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း မရွိေပ။ ယုတ္စြအဆံုး သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ တက္လာၿပီးေနာက္ “ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား” ဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းကိုပင္ သံုးစြဲရန္ ကာလမ်ားစြာၾကာေအာင္ တြန္႔ဆုတ္ေနခဲ့သည္။
ျမန္မာျပည္ အေျပာင္းအလဲ Transitional Justice အတြက္ အသက္ အိုးအိမ္ စည္းစိမ္ ဆံုး႐ံႈးခဲ့သူမ်ား၊ ဘဝ ေပးဆပ္ခဲ့သူမ်ားအတြက္ လက္ရွိ အစိုးရအေနျဖင့္ အသိအမွတ္ျပဳရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ ဦးဝင္းတင္၏ ဆံုး႐ံႈးမႈသည္ ဤျဖစ္ရပ္မ်ားအတြက္ ျပယုဂ္တခုျဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္းတဦး ျဖစ္ခဲ့သူ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသား ဦးကိုကိုႀကီးကလည္း ေထာက္ျပခဲ့သည္။
စစ္အစိုးရ အေမွာင္ေခတ္ကို အံတုခဲ့ၾကသူမ်ား အေနျဖင့္ အသက္ႏွင့္ရင္း၊ မိသားစု ဘဝပ်က္၊ ေသေလာက္ သည့္ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ ေရာဂါမ်ား ရရွိၾကရာတြင္ တာဝန္မကင္းၾကသူမ်ားမွာ လက္ရွိ အစိုးရ အဖြဲ႔ အတြင္းတြင္ေရာ လႊတ္ေတာ္ထဲတြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ဇာတ္ခံုေပၚတက္ကာ လူလံုးျပေနၾက ဆဲ၊ ျပင္ပ
ေလာကတြင္ အေျခမပ်က္ စည္းစိမ္အျပည့္ျဖင့္ ေနထိုင္ၾကဆဲျဖစ္သည္။
ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားဘဝ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး၊ ဘဝပ်က္ခဲ့ရသည့္ မိသားစုမ်ားကို ကူညီေရးတြင္ ဟံသာဝတီ ဦးဝင္းတင္ ထူေထာင္ ခဲ့ေသာ ေဖာင္ေဒးရွင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ား တည္
ေထာင္ ထားေသာ အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႔မ်ားကသာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားအား ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြး အားေပးျခင္း၊ ဘဝထူေထာင္ေရးအတြက္ အကူအညီေပးျခင္းမ်ား တႏိုင္တပိုင္ ေဆာင္ရြက္ေနသည္ကို သာ ေတြ႔ရသည္။
စစ္မွန္ေသာ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရက အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနပါသည္ဆို လွ်င္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳ
ျခင္း၊ ဆံုး႐ံႈးနစ္နာခဲ့ရမႈမ်ားအတြက္ တာဝန္ယူျခင္း၊ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ျပန္လည္ကုစားႏိုင္ေရး အကူအညီေပးျခင္းမ်ား ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။
ဤလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား မပါဘဲ စစ္မွန္ေသာ၊ ၿပီးျပည့္စံုေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ျဖစ္မည္ မဟုတ္ပါ။
အေမွာင္ေခတ္အတြင္း ရင္းႏွီးေပးဆပ္ခဲ့ရသူမ်ားကို အသိအမွတ္ မျပဳသမွ် လက္ရွိအစိုးရအေနျဖင့္ လည္း ျပည္သူလူထု၏ အသိအမွတ္ျပဳမႈကို ရရွိလိမ့္မည္ မဟုတ္ပါ။ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးႏွင့္ စစ္မွန္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတို႔ အတြက္လည္း အေထာက္အပံ့ ျဖစ္မည္ မဟုတ္ပါ။
ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ စစ္အာဏာရွင္ အစိုးရကို အံတုခဲ့သည့္အတြက္ ရလဒ္အားျဖင့္ အက်ဥ္းေထာင္ထဲတြင္ ၁၉ ႏွစ္မွ် ဒုကၡခံခဲ့ရၿပီး ေသရာပါ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္မ်ား ရရွိခဲ့သည့္ ဟံသာဝတီ ဦးဝင္းတင္၏ ျဖစ္ရပ္က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရအေနျဖင့္ ရင္းႏွီးေပးဆပ္ခဲ့ရသူမ်ားအေပၚ ျပန္လည္ ကုစားထူေထာင္မႈမ်ား
ေရရွည္စီမံကိန္းအေနျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ေပးသင့္ေနၿပီဟု အခ်က္ေပးလိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေပသည္။
အယ္ဒီတာ့ အာေဘာ္ ~
0 comments :
Post a Comment