လူထုအုံၾကြမႈမ်ား၊ သေဘာထားကြဲလြဲမႈမ်ား

.

ႏုိင္ငံတကာ သာဂိ ေရးသားသည္။

ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ အေမရိကန္မွာ အေထြေထြစီးပြားၾကပ္တည္းမႈနဲ႔ စီးပြားက်မႈ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲသည္ေတာ့ သတင္းေခါင္းစဥ္ေတြက အဲသည္အေၾကာင္းေတြခ်ည္းပဲ မ်ားပါတယ္။ အိမ္ေထာင္စုတခုမွာ မြဲေနရင္၊ ၾကပ္တည္းေနရင္ မိသားစုေတြအခ်င္းခ်င္း သေဘာထားေတြကြဲၾက၊ ရန္ေတြျဖစ္ၾက ကြဲၾက ျပဲၾက ျဖစ္ၾကမွာပါပဲ။ ဒါက သဘာ၀ဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံတကာမွာလည္း တိုင္းျပည္ေတြမွာ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရးအၾကပ္အတည္းေတြနဲ႔ ဆိုေတာ့ အုံၾကြမႈေတြ၊ သေဘာထားကြဲလြဲမႈေတြ ဆက္တိုက္ျဖစ္ေနမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဥေရာ၊ ဂရိနဲ႔ အီတလီ စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္း

ႏို၀င္ဘာ ပထမပတ္မွာ ဥေရာပသမဂၢက ဂရိကုိ စီးပြားေရးကယ္တင္မႈလုပ္လိုက္တယ္။ ႏိုင္ငံမွာတင္ေနတဲ့အေၾကြး ၅၀%ကို ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူေတြက ေလွ်ာ္ပစ္လိုက္တယ္။ ဂရိအစုိးရ အသစ္ေျပာင္းျပီးေတာ့ တိုင္းျပည္တြင္း ျခိဳးခ်န္ေခၽြတာျပီးေနဖို႔ စည္းကမး္ေတြ သတ္မွတ္မယ္လို႔ ဆိုတယ္။ သူဆပ္ဖို႔ က်န္ေနေသးတဲ့အေၾကြးေတြကိုလည္း အီးယူက က်ားကန္ေပးမယ္ေျပာတယ္။ သူ႔ႏိုင္ငံအေၾကြးက သူတို႔တိုင္းျပည္ထုတ္ကုန္ရဲ့ ၁၂၀% ရွိတယ္။ ေျပာရရင္ သူတို႔က ရွာႏိုင္တာထက္ ပိုေျပာျပီး ေငြကိုသုံးခဲ့လို႔ဆိုျပီး အမ်ားက ေ၀ဖန္တာ ခံရတယ္။

ေနာက္ျပီးေတာ့ လိုက္လာတာက အီတလီေပါ့။ ဂရိကုိ ကယ္ျပီးတာနဲ႔ အီတလီ ျပဳတ္က်တာပဲ။ သူ႔မွာက အေၾကြး ၁၁၈% ရွိတယ္။ သူ႔ကိုလည္း အီးယူက က်ားကန္မယ္။ တိုင္းျပည္လဲ ေခၽြတာေရးလုပ္ရမယ္။ အစုိးရလည္း ျပဳတ္တာပဲ။

သူ႔အစုိးရေငြေခ်းစာခ်ဳပ္ကို ၀ယ္ၾကမယ္ဆိုရင္ အတိုး ၇ က်ပ္တိုး အီတလီကေပးရမယ္။ သူက ေပးရမွာေလ။ ဂ်ာမဏီက ေငြလိုရင္ အျပင္ကို ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္ရိုက္ေရာင္းရင္ သူေပးတဲ့အတိုးက ၁ က်ပ္ ျပား ၈၀ဖုိးရွိတယ္။ ယုံေတာ့ ၀ယ္စုၾကတယ္။ ေနာက္ ငမြဲျဖစ္မယ့္တိုင္းျပည္က စပိန္၊ သူ႔ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္က အတုိး ၆ က်ပ္ေစ်းရွိတယ္။ တရုတ္ကမ်ား ၀ယ္မလားလို႔ ဥေရာပသားေတြက ေမွ်ာ္ေနၾကေလရဲ့။

အေမရိကန္ လိုေငြျပမႈ ဘတ္ဂ်က္ကို မေျဖရွင္းႏိုင္ျပန္

ဒီလ ေက်းဇူုးေတာ္ေန႔မွာ အေမရိကန္အစုိးရရဲ့ ဘတ္ဂ်က္မွာ ေငြ ၁.၂ ထီလွ်ံ (ဘီလ်ံ ၁ေထာင္ေပါ့ေနာ္) ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္ဖို႔ ဆူပါေကာ္မီတီ ၁၂ ဦးနဲ႔ ေရးဆြဲတာ မလုပ္ႏိုင္တဲ့အေၾကာင္း လက္ေလွ်ာ့လိုက္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္လိုက္တယ္။ ျပိဳင္ဖက္ပါတီ ၂ ခု ျဖစ္တဲ့ ဒီမိုကရက္နဲ႔ ရီပတ္လစ္ကန္ေတြဟာ လက္ရွိဒီမိုကရက္သမၼတ လက္ထက္မွာ ဘယ္အေရးကိစၥကိုမွ သေဘာတူညီခ်က္ မရခဲ့ၾကဘူး။

ဒီမိုကရက္ေတြ ကြန္ဂရက္မွာ လူအင္အားအသာစီးရတုန္းက ဥပေဒေတြ အတည္ျပဳခဲ့စဥ္ကလည္း ရီပတ္ဘလစ္ကန္ေတြနဲ႔ အတိုက္ခံပဲ။ အခု ရီပတ္ဘလစ္ကန္ေတြ ကြန္ဂရက္ထဲ အသာစီးျပန္ေတာ့လည္း သူတို႔ေတြက သမၼတလုပ္သမွ် ႏိုး ႏိုး ႏိုးပဲ။

အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ျဖင့္ အစုိးရမွာ လည္ပတ္ဖို႔ ၀င္ေငြရဖို႔အေရး ခ်မ္းသာသူမ်ားထံက အခြန္တိုးေကာက္ဖို႔ ပါတီ ၂ ခု ခ်ဳိခ်င္းဆိုင္ေနၾကေလရဲ့လို႔ ေျပာရမယ္။ အစုိးရဆုိတာက အခြန္ေတာ္စနစ္နဲ႔ လည္တယ္။ ေငြလိုရင္လည္း အာမခံေတြ၊ ေခ်းေငြေတြ ထုတ္ေရာင္းတယ္။ (အေၾကြးယူတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ မိသားစုေတြေတာ့ မလုပ္ႏိုင္ဘူး၊ အစုိးရေတြပဲ လုပ္ႏိုင္တယ္)။ အခု ေထာက္ျပေနၾကတာက ျပည္သူေတြက ၀င္ေငြခြန္ကို ၃၅ % ေပးရတယ္။ ပ်မ္းမွ်။ အဲ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံလို႔ ရတဲ့ အျမတ္ခြန္ကက်ေတာ့ ၁၅ % ပဲ ရွိတယ္လို႔ ေထာက္ျပၾကတယ္။

ယခင္တုန္းက ေငြေၾကးေဖာင္းပြတာေတြ၊ စီးပြားေကာင္းေတာ့ လူေတြက ေငြေတြ အလုပ္အကိုင္ကေန ၀င္ၾကတာေတြ မ်ားျပားေတာ့ ၀င္ေငြခြန္က အစုိးရအတြက္ အဓိကေပါ့ဗ်ာ။ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံလို႔ ၀င္တဲ့ အျမတ္ခြန္ကို ရစ္ပတ္ဘလစ္ကန္အမတ္ေတြက သူုတို႔အာဏာရတိုင္းမွာ ေလ်ာ့ခ်ခဲ့ၾကတာ အခုေတာ့ ၁၅ % ပဲ ရွိေတာ့တယ္ ေျပာတယ္။ အခုစီးပြားက်ေနေတာ့ လူေတြက အလုပ္မရွိ၊ ၀င္ေငြမရွိေတာ့ အခြန္မရွိ၊ သည္ေတာ့ အျခားအျမတ္ခြန္ေတြကို အစုိးရမ်က္ေစာင္းထိုးတဲ့ဆီမွာ အတိုက္အခံပါတီက အာဏာရအစုိးရကို ေပးမစားႏိုင္တဲ့ သေဘာလို႔ ေျပာေနၾကတယ္။

အစုိးရေကာ လႊတ္ေတာ္ေကာ ကိုယ့္လူခ်ည္းသာ ဆိုလို႔ကေတာ့ စိတ္တုိင္းက်ေပါ့ေလ။ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြမ်ား ေျပာပါတယ္။

တကၠသိုလ္ထဲ ေရာက္လာတဲ့ ေက်ာင္းသားအုံၾကြမႈသပိတ္ေတြကို ႏွိမ္ႏွင္းပုံမ်ား

ယခင္အပတ္က UC Berkeley မွာ ေက်ာင္းသားေတြက ေက်ာင္းလခေတြ မုိးေပၚတက္လို႔ အုံၾကြတယ္။ ပုလိပ္္ေတြက နံပါတ္တုတ္ေတြနဲ႔ ထိုးႏွက္ျပီး ႏွိမ္ႏွင္းလို႔ ေက်ာင္းအုပ္ေတြ အရွက္ရၾကရတယ္။ လက္ရွိ UC Berkeley မွာ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ဆက္ျပီး အုံၾကြေနဆဲပဲ။ ေက်ာင္းအာဏာပိုင္ေတြကလည္း အစုိးရက ဘတ္ဂ်က္ေတြ ျဖတ္ထားလို႔ ေက်ာင္းသားေတြဆီက လခတိုးေတာင္းရတာပဲလို႔ ဆင္ေျခကို ေျခကန္ျပီး ေပးေနရတယ္။

ဒီတပတ္မွာေတာ့ျဖင့္ UC Davis မွာ ေက်ာင္းသားေတြက ေက်ာင္းလခတုိးတာကို ကန္႔ကြက္ျပီး ထုိင္သပိတ္က်င္းပတယ္။ ရင္ေဘာင္တန္း လက္ခ်င္းခ်ိတ္ ထိုင္ေနတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြရဲ့မ်က္ႏွာေတြကို ေက်ာင္းပုလိပ္ေတြက ငရုတ္ေကာင္းပက္ေဆးဗူးေတြနဲ႔ စိန္ေျပနေျပ ပက္ျပီး မႈတ္ျပီး ပက္ပက္စက္စက္ၾကီး ႏွိမ္နင္းေနလိုက္တာမ်ား၊ တီဗီမွာ ၾကည့္မိတဲ့သူေတြဟာ မခံမရပ္ႏိုင္ ျဖစ္ၾကရတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ေခါငး္ေတြငုံျပီး ဘာမွျပန္မလုပ္ဘဲ ခံျပီး ေတာင့္ခံျပီး ဆႏၵျပေနရရွာတယ္။

ေနာက္ရက္ေတြမွာ အဲသည္အမႈဟာ တႏိုင္ငံလုံးမွာ ကန္႔ကြက္ေ၀ဖန္သံေတြ ဘ၀ဂ္ကို ညံသြားတဲ့ေနာက္ ေက်ာင္းအုပ္ၾကီးကို အလုပ္က ထြက္ဖို႔အထိ ျပင္းထန္တဲ့ ကန္႔ကြက္ဆူပူမႈေတြ ျဖစ္ကုန္တယ္။ အခုေတာ့ ပုလိပ္ ၂ေကာင္နဲ႔ ရဲမွဴးကို ရာထူးက ေခတၱခ်ျပီး စစ္ေဆးေနတယ္လို႔ ေျပာတာပဲ။

ဘယ္ႏိုင္ငံမွာျဖစ္ျဖစ္ အုံၾကြမႈမွာ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြဟာ ေရွ႔တန္းက ခ်ီတက္ရတာပဲ။ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ျဖစ္ ပုလိပ္ေတြ ရဲေတြဟာ အဲသည္ကေလးေတြကို ရက္ရက္စက္စက္ ရုိက္ႏွိပ္ ပစ္ခတ္ ဖမ္းဆီး သတ္ျဖတ္ ႏွိမ္နင္းရတာပဲ။ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ျဖစ္ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြ၊ ၀န္ထမ္းေတြ၊ လူၾကီး မိဘေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြဟာ ေနာက္ဆုံးက်ေတာ့မွ အခ်ိန္ထပ္ဆြဲလို႔ မရေတာ့မွ အေနာက္က်ၾကီး ေနာက္က်မွ အေလ်ာ့ေပးေစ့စပ္တာ လုပ္ရတာပါပဲ။ (Blowing in the wind သီခ်င္းကို သတိရ)

ပင္စတိတ္က လိင္တူခ်င္း အႏိုင္က်င့္မႈနဲ႔ သေဘာကြဲပုံမ်ား

ပင္စီေဗးနီးယားျပည္နယ္တကၠသိုလ္က အေမရိကန္ေဘာလုံးအသင္းက နံမယ္ၾကီးတယ္။ သူတို႔ အားကစားမွဴး နည္းျပကလည္း ပြဲတိုင္းေက်ာ္ျဖစ္တယ္။ သို႔ေသာ္ ယခင္တပတ္မွာေတာ့ျဖင့္ သူတုိ႔ အၾကီးအက်ယ္ နံမယ္ပ်က္ေတာ့တာပဲ။ သူ႔ရဲ့ လက္ေထာက္နည္းျပက ၁၅ႏွစ္လုံးလုံး ကေလးေတြ လူငယ္ေလးေတြကို လိင္တူခ်င္း အႏိုင္က်င့္ဆက္ဆံမႈေတြ လုပ္ခဲ့တာ ဗူးေပၚသလိုေပၚျပီး အစုိးရရဲ့ ဖမ္းဆီးအေရးယူျခင္းကို ခံရေတာ့တယ္။

ဆိုးတာက ဒါကို ပင္စတိတ္က နည္းျပေတြ၊ ဆရာေတြ၊ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြက တနည္းနည္းနဲ႔ သိေသာ္လည္း ေရငုံႏႈတ္ပိတ္ေနတာ ၁၅ ႏွစ္ေတာင္ၾကာတယ္ဆိုတာပဲ။ တိုင္တဲ့ လက္ေထာက္ဆရာတေယာက္က အထက္ကို တင္ျပခဲ့တာ ၾကာျပီတဲ့ဗ်ာ။ အခုေတာ့မွ ကေလးေတြထဲက ထြက္ျပီး တိုင္တာ ေျပာဆိုစြပ္စြဲတာေတြ လုပ္မွ အစုိးရက အေရးယူရတဲ့အျဖစ္။ အဲဒါနဲ႔ ေက်ာင္းအုပ္ၾကီးနဲ႔ ပြဲတိုင္းေက်ာ္ နည္းျပၾကီးကို ေက်ာင္းဘုတ္အဖြဲ႔က ရာထူးက ခ်က္ျခင္းထုတ္ျပီး အေရးယူလိုက္တယ္။

သုိ႔ေသာ္ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ ပင္စတိတ္အသင္းက ဖိုင္နယ္ပြဲေတြ ကစားေနတဲ့အခ်ိန္ေကာင္းၾကီးမွာ နည္းျပၾကီး အျဖဳတ္ခံရေတာ့ ရည္မွန္းခ်က္ၾကီးမားတဲ့ အားကစား၀ါသနာရွင္ ေက်ာင္းသား ၁ ေထာင္ေက်ာ္ဟာ တကၠသုိလ္ထဲမွာ ဆူပူ ေသာင္းက်န္းပဲ ကန္႔ကြက္ဆႏၵေတြ ျပထည့္လုိက္တာ သတင္းယူတဲ့ တီဗီစတရွင္တခုက ကားကို ေမွာက္ပစ္၊ ဓာတ္တိုင္ေတြ ခ်ဳိးပစ္ ျဖစ္ကုန္ေတာ့တာပဲတဲ့။ ေနာက္တရက္က်ေတာ့မွ ေက်ာင္းသားအမ်ားစုက အဲသည္ ေသာင္းက်န္းသူအားကစား၀ါသနာရွင္ေတြကိုယ္စား အရွက္ၾကီး ရွက္မိေၾကာင္း ျပန္လည္ တုန္႔ျပန္ေျပာဆိုၾကေလတယ္။

စဥ္းစားၾကည့္ေလ ၁၅ ႏွစ္လုံးလုံး ကေလးသူငယ္ေတြ ဆယ္ေက်ာ္သက္ လူငယ္ေလးေတြကို သက္ၾကားရြယ္အို လက္ေထာက္နည္းျပၾကီးက လိင္တူခ်င္း အႏိုင္က်င့္ဆက္ဆံေနတာကိုေတာ့ ကန္႔ကြက္ဖို႔၊ ရႈတ္ခ်ဖို႔ မစဥ္းစားႏိုင္ၾကဘူး။ ကိုယ္ရဲ့ ညီငယ္လို ကေလးေတြရဲ့ သနားစရာဒုကၡငရဲကို ကိုယ္ခ်င္းစာ သနားေဖးမဖို႔ စိတ္မေပၚႏိုင္ဘဲ သူတို႔အားကစားအသင္းၾကီး အေရးနိမ့္ပါခ်ည္ရဲ့ဆိုျပီး ဆူပူေသာင္းက်န္းရဲၾကတာကို အျခားေက်ာင္းသားေတြက ရွက္ၾကတာေပါ့ဗ်ာ။ ေနာက္ေန႔ ေဘာလုံးပြဲမွာေတာ့ လိင္တူခ်င္း ေစာ္ကားအႏိုင္က်င့္ခံရတဲ့ ကေလးလူငယ္မ်ားကို စာနာတဲ့ လကၡဏာအျဖစ္ ပရိသတ္ေတြက အက်ီအျပာေတြ ၀တ္ျပီး ကစားပြဲကို လာၾကည့္ၾကတယ္၊ အင္အားျပၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

အုံၾကြတာေတြ၊ သေဘာထားကြဲတာေတြက သဘာ၀ပဲ။ ေရွ႔ဆက္ႏိုင္ဖို႔က အဓိကပါ

သတင္းေတြက စိတ္ညစ္စရာပါ။ သုိ႔ေသာ္ အျဖစ္ေတြအားလုံးဟာ အဲသည္မွာတင္ မတ္တပ္ရပ္လုိ႔ လမ္းမွာငိုေနတာနဲ႔ ျပီးတာ မဟုတ္ပါ။ သတင္းေတြ အျဖစ္အပ်က္ေတြဟာ ေရွ႔ဆက္ျပီး သြားေနပါတယ္။ မွားရင္ျပင္ မွန္တာလုပ္တာက အေရးၾကီးတယ္လို႔ သုံးသပ္ၾကပါတယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ အေမရိကန္ရဲ့ ထူးျခားတဲ့ အလွတခုကေတာ့ ရႈံးနိမ့္ျခင္းရဲ့ အလွျဖစ္ပါတယ္။ ေအာင္ႏိုင္သူေတြကိုခ်ည္း အလွဆင္တာမဟုတ္။ သူတို႔က ရႈံးနိမ့္တာကိုလည္း အလွတခု၊ အႏုပညာတခု၊ သင္ခန္းစာတခုလို သေဘာထားတယ္လို႔ ဆိုၾကတယ္။

သူတို႔တကၠသိုလ္၊ ရပ္ကြက္၊ ေက်ာင္း၊ စာေပအႏုပညာနဲ႔ သတင္းစာေတြမွာ ရႈံးနိမ့္တာ၊ ပ်က္စီးဆုံးရႈံးတာေတြကို ေလ့လာသင္ယူ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆို သုေတသနလုပ္ျပီး ခ်ီတက္ၾကတယ္လို႔ တိုင္းမ္စ္မဂၢဇင္းရဲ့ အထူးထုတ္တခုမွာ မွတ္သားဖူးပါတယ္။ အိုဘားမားနဲ႔ ဒီမိုကရက္ကို ရႈံးသြားတဲ့ ရစ္ပတ္ဘလစ္ကန္ေတြနဲ႔ ေရွးရိုးစြဲေတြဟာ ေနာက္တႏွစ္အတြင္းမွာ တီးပါတီလႈပ္ရွားမႈနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးစင္ျမင့္ေပၚကို ျပန္တက္လာတယ္။

အခုက်ေနာ္တို႔ေတြ သေဘာထားေတြ ကြဲၾက၊ အုံၾကြၾက ဆိုတာလည္း သင္ယူျခင္း တမ်ဴိးပဲေပါ့။

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

http://moemaka.blogspot.com/ တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ ေဆာင္းပါးျဖစ္သည္။

.