လမ္းေဘး ေစ်းကြက္စီးပြားေရးသမားမ်ား

ႏိုင္ငံတကာသာဂိ

Wired Magazine,January 2012, Slumdog Economist by Robert Capps ကို ဖတ္ျပီးေတာ့ ဆီေလ်ာ္သလို ျပန္ေရးပါတယ္။

ပလက္ေဖာင္းေစ်းဆိုင္၊ ဖုန္းကဒ္၊ ဘယ္က လာမွန္းမသိတဲ့ အားကစားဖိနပ္ စတဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြ ေရာင္းခ်တဲ့လမ္းေဘးက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ဆိုတာ ပင္မေရစီး စီးပြားေရးလုပ္ငန္းၾကီးေတြရဲ႕ အျပင္ဖက္မွာ ရွိတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း သူတို႔က ကမာၻစီးပြားေရးအတြက္ အေရးပါတဲ့က႑မွာ ရွိေနတယ္။ အဲသည္အေၾကာင္းကို Rebert Neuwirth က Stealth of Nations: The GlobalRise of the Informal Economy ဆိုတဲ့ စာအုပ္နဲ႔ ျပဳစုေရးသားထားတယ္။ ကိုယ္ေပ်ာက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ား - ကမာၻၾကီးကို လႊမ္းမိုးလာတဲ့ တရားမ၀င္စီးပြားေရးစနစ္ လို႔ ဘာသာျပန္ရမယ္ ထင္ပါတယ္။

သူက ကမာၻၾကီးရဲ႕အလုပ္သမားဦးေရရဲ႕ ၅၀ % ဟာ အဲသည္ တရားမ၀င္၊ စာရင္းမ၀င္၊ အခြန္မေပးတဲ့လမ္းေဘးေစ်းကြက္ စီးပြားေရးမွာ ၀င္ေရာက္ လုပ္ကိုင္ေနၾကတယ္။ သူတို႔ရဲ႕စီးပြားေရး လည္ပတ္မႈဟာ ေဒၚလာေပါင္း ထရီလ်ံခ်ီတယ္။ (ကုေဋေပါင္း ေထာင္ခ်ီတယ္)။ အဲသည္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြကေနုျပီး စြန္႔ဦးတီထြင္မႈေတြ၊ အသစ္အဆန္း အၾကံဉာဏ္ေတြ၊ ကိုယ့္ထူကိုယ္ထ အားကိုးမႈေတြကို ထုတ္ေဖာ္ ေဖာ္ေဆာင္ေနတယ္လို႔ သူကေျပာလိုက္တယ္။ ကမာၻၾကီး စီးပြားပ်က္ကပ္က်ေနခ်ိန္မွာ ေမွာင္ခိုေနတဲ့ အမည္းေရာင္၊ အညိဳေရာင္ ေစ်းကြက္ၾကီးက ၾကီးထြားလာတယ္။ အေရာင္းစံခ်ိန္ တင္ေနတယ္။ တတိယကမာၻကိုယ္တိုင္က အဲသည္ရဲ႕ ေစ်းသည္ေတြ ေစ်း၀ယ္ေတြ ျဖစ္လာတယ္။ အလုပ္သမားေတြ၊ အလုပ္ရွင္ေတြ ျဖစ္လာတယ္။ ေနာင္မွာ ကမာ႔ၻ လုပ္အား ေစ်းကြက္ရဲ႕ ၃ ပုံ ၂ ပုံ ဟာအဲသည္ လမ္းေဘးေစ်းကြက္ စီးပြားေရးမွာ ရွင္သန္ လုပ္ကိုင္ေနၾကလိမ့္မယ္လို႔ ေဟာကိန္း ထုတ္လိုက္တယ္။

စာေရးသူကေမွာင္ခိုတဲ့ တရားမ၀င္တဲ့ လမ္းေဘးမွာ ရွင္သန္ေနတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ၊ ေစ်းကြက္ေတြကို system D လို႔အမည္ေပးထားတယ္။ အဲသည္လမ္းေဘးစီးပြားေရးကို မူးယစ္ေဆး၊ လက္နက္ေမွာင္ခို၊ လူကုန္ကူးတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈ လုပ္ငနး္ေတြလို႔ေတာ့ မစြပ္စြဲပါဘူး။ သူက အဲသည္မွာ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းေနသူေတြဟာ သာမန္ျပည္သူေတြ၊ မိသားစုေတြကို ေထာက္ပံ့ဖို႔၊ ကေလးေတြေက်ာင္းထားဖို႔ လုပ္ကိုင္ေနၾကသူေတြပဲလို႔ သတ္မွတ္ထားတယ္။ အဲသည္ စစၥတန္ဒီက တႏွစ္ကို ေဒၚလာ ၁၀ ထရီလ်ံဖိုး လည္ပတ္ေနတယ္။ သူ႔စီးပြားေရး ဂ်ီဒီပီဟာ ဒုတိယအၾကီးမားဆုံး ျဖစ္တယ္။ အေမရိကန္ျပီးရင္ သူပဲ တဲ့။

အဲသည္လမ္းေဘးစီးပြားေရးေစ်းကြက္ဟာ အာရွ၊ အာဖရိက၊ ေတာင္အေမရိက စတဲ့ တတိယႏိုင္ငံေတြမွာေမြးဖြား ၾကီးထြား က်ယ္ျပန္႔တယ္။ အဲသည္မွာ ေျခရာခံတယ္။ ဘာေၾကာင့္ အဲသည္မွာေမြးဖြားရသလဲ ဆိုေတာ့ အဲသည္ႏိုင္ငံေတြမွာ တရား၀င္စီးပြားေရးစနစ္ေတြ ရွင္သန္အေျခခ်ဖို႔ တည္ျငိမ္မႈ၊ လြတ္လပ္မႈ၊ အခြင့္အေရးရွိမႈေတြ မရွိိလို႔ျဖစ္တယ္လို႔စာေရးဆရာက ေျပာလိုက္တယ္။

ဖြံျဖဳိးဆဲႏိုင္ငံေတြမွာစီးပြားေရးလုပ္ခ်င္တဲ့ တရား၀င္လုပ္ငန္းရွင္ၾကီးေတြဟာ အဲသည္က ၾကိဳးနီေတြ၊ ဗ်ဴရိုကရက္ေတြ၊ ျခစားေနတာေတြ၊ လာဘ္စားေနတာေတြကို ျဖတ္သန္းရတယ္၊ ရင္ဆိုင္ရတယ္။ အဲသည္မွာ သူတို႔တေတြ လုံးပါးပါးၾကရတယ္။ အဲသည္ေတာ့ အဲသည္တိုင္းျပည္ေတြမွာစစၥတန္ဒီ စီးပြားေရးသမားေတြက ဒီအတားအဆီးေတြကို ေရွာင္ရွားလိုက္တယ္။ ေျမေအာက္ကိုရွဴိးကုန္ၾကတယ္။ အဲသည္က ျပည္သူေတြဟာ စားသုံးသူေတြပဲ၊ စားမယ္၊ သုံးမယ္ ဆိုတဲ့ေစ်း၀ယ္ေတြခ်ည္းပဲ။ သူတို႔ကို တိုက္ရိုက္ ေမွာင္ခိုနည္းေတြ၊ လမ္းေဘး ပလက္ေဖာင္းေပၚကေနပဲေစ်းေရာင္းေတာ့တယ္။ အဲသည္စနစ္က တရား၀င္ စီးပြားက်ေနတာေတြကို မ်က္ကြယ္ျပဳလိုက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲသည္လမ္းေဘးေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ကို ဘာဂရုစိုက္စရာ လိုလဲလို႔ ေမးခ်င္ၾကမယ္။ စာေရးဆရာက ေထာက္ျပတာက အဲသည္မွာ အခု ကမာၻ႔လုပ္အားရဲ႕ ထက္၀က္က အသက္ေမြးေနတယ္။ ေနာင္ ၂၀၂၀ မွာ ကမာၻၾကီးရဲ႕ အဓိကလူဦးေရ အမ်ားဆုံးဟာ အဲသည္မွာပဲ ထမင္းစားရွင္သန္ၾကလိမ့္မယ္ လို႔ ေဟာကိန္းထုတ္လိုက္တယ္။

အဲသည္လမ္းေဘးေစ်းကြက္ထဲကို ဘယ္က ပစၥည္းေတြ ကုန္ေတြက ေရာက္လာတာမို႔လဲ လို႔ ေမးၾကမယ္ ဆိုရင္ အဲသည္ ေစ်းကြက္၀င္ ကုန္ေတြကို ထုတ္လုပ္ေနတာကေတာ့ အာရွကနဂါးၾကီး ျပည္ၾကီး တရုတ္ႏိုင္ငံေတာ္ ျဖစ္တယ္။ လက္ရွိမွာ ကမာၻၾကီးအတြက္ကုန္ပစၥည္းေတြ ထုတ္လုပ္သူဟာ တရုတ္ျပည္ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ဘယ္သူမွ ေမးေနစရာမလိုဘူး။ တရုတ္ျပည္က စက္ရုံေတြမွာ အကုန္ ထုတ္တယ္။ အကုန္ရတယ္။ လိုင္စင္နဲ႔မွတ္ပုံတင္ထားတဲ့ကုန္ေတြ စာရင္းေတြ အင္းေတြနဲ႔ အတိအက် ထုတ္သလို၊ ဘယ္မွာမွ မွတ္ပုံတင္စရာ မလိုဘဲ လုိခ်င္တဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြကို မွာခ်င္သေလာက္လဲ မွာယူႏိုင္တယ္။ တရား၀င္ ကုမၼဏီၾကီးေတြကလည္း သူတို႔ကုန္ပစၥည္းေတြကိုလမ္းေဘးဆိုင္ေတြမွာ ခ်ေရာင္းႏိုင္ေအာင္လည္း အၾကံအဖန္ေတြ လုပ္လာၾကတယ္။

ဥပမာအားျဖင့္Procter & Gamble, Unilever, Colgate Palmolive စတဲ့ ကုမၼဏီၾကီးေတြ ကုိယ္တုိင္က ပလက္ေဖာင္းေရာင္းကုန္ေတြကို တရုတ္ျပည္မွာ ထုတ္လုပ္ျပီး အဲသည္ေစ်းကြက္ေတြထဲမွာ ျပန္ေရာင္းခ်တယ္။ တရားမ၀င္ေစ်းကြက္ထဲကို အလယ္လူ ပြဲစားေတြအဆင့္ဆင့္ခံျပီး ျဖန္႔ခ်ိတယ္။ ကိုးဂိတ္ သြားတိုက္ေဆးကို တရုတ္ျပည္ကသူတုိ႔စက္ရုံကေန ထုတ္၊ အဆင့္ဆင့္ လက္လႊဲျပီး အစေဖ်ာက္လိုက္တာ ရန္ကုန္ပန္းဆိုးတန္း လမ္းေဘးမွာ ကိုးဂိတ္အစစ္ကို ဆိုင္ေပၚက ေစ်းထက္ သက္သာစြာ ေရာင္းခ်ေနတဲ့ အျဖစ္ကို ေရာက္သြားတယ္။ လူေတြကလည္း ၀ယ္သုံးေနၾကတာပဲ တဲ့။ ဆိုင္ေပၚက ကိုးဂိတ္အစစ္နဲ႔ ရုပ္ရွင္မင္းသမီးက သြားတိုက္ျပခ်ိန္မွာလမ္းေဘးကိုးဂိတ္နဲ႔ ေက်းလက္က လွပ်ဴိျဖဴဟာ စတိုင္ထုတ္ေနမွာပဲ။

ဒါကတရား၀င္အမွတ္တဆိပ္နဲ႔ ကုန္ပစၥည္းတခုဟာ တရားမ၀င္ေစ်းကြက္ထဲမွာ စီးပြားျဖစ္ေနတဲ့ ပုံစံကို ေျပာတာ။ ေနာက္တမ်ဳိးကေတာ့ လမ္းေဘးေစ်းကြက္အတြက္ သီးသန္႔ကို ရည္ရြယ္တဲ့ ထုတ္ကုန္ေတြကိုလည္း ထြက္ရွိ ျဖစ္ထြန္းေနတာေတြလည္း ေတြ႔ရွိရတယ္။ ဥပမာႏိုက္ဂ်ီးရီးယားက ယူေအစီ အစားအစာကုမၼဏီၾကီးက တရား၀င္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ၾကီး ျဖစ္တယ္။ သူ႔မွာ တရား၀င္အလုပ္ေတြ ကုန္ေတြ အမ်ားၾကီးရွိတဲ့ အထဲက လမ္ေဘးေစ်းကြက္အတြက္ Gala ၀က္အူေခ်ာင္းလိပ္ ဆိုတာကို ထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ်တယ္။ တရား၀င္ ေစ်းဆိုင္ေတြမွာ ဘယ္မွာမွ ၀ယ္လို႔ မရဘူး။ အဲသည္အတြက္ ထုတ္တာ မဟုတ္ဘူး။ ပလက္ေဖာင္းဆိုင္ေတြမွာ ခ်ေရာင္းတဲ့ အစာအျဖစ္ နာမည္ၾကီးတယ္ ၊ ေအာင္ျမင္တယ္။ ႏိုက္ဂ်ီးရီးယားက တရားမ၀င္ လမ္းေဘးေစ်းသည္ေတြနဲ႔ ေစ်း၀ယ္ေတြကို အားကိုးျပီးေတာ့ အဲသည္စားေသာက္ကုန္ကို ထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ်တဲ့အတြက္ ဒါဟာ အလြန္စီးပြားျဖစ္တဲ့ အလုပ္ျဖစ္ေနတယ္။

ေနာက္တခုကေတာ့ မိုဘိုင္းဖုန္း ေစ်းကြက္ ျဖစ္တယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ဥေရာပမွာက လစဥ္ေၾကးနဲ႔ ၾကိဳးမဲ့တယ္လီဖုန္း စနစ္ကို သုံးၾကတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာက လူေတြက လက္ငင္းေပး လက္ငင္းသုံး ကိုယ္ေျပာတဲ့အခ်ိန္ကို ေစ်းျဖတ္ျပီး၀ယ္တဲ့ အသင့္သုံး၊ တခါသုံး မိုဘိုင္းဖုန္းေတြ ဖုန္းကဒ္ေတြကိုပဲ အမ်ားဆုံး သုံးၾကတယ္။ အဲသည္ တခါသုံး၊ မိနစ္ေတြ ထပ္ျဖည့္လို႔ရတဲ့ မိုဘိုင္းဖုန္းေတြ၊ ဆင္းကဒ္ေတြကို လမ္းေဘးမွာ ပလက္ေဖာင္းမွာ (ကြမ္းယာဆိုင္ေတြမွာ) တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ ေရာင္း၀ယ္ သုံးစြဲေနၾကတာျဖစ္တယ္။

အဲသည္ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာကမိုဘိုင္းဖုန္း ကုမၼဏီၾကီးေတြက သူတို႔နက္၀ပ္ေတြ၊ ဆက္တလိုက္ေတြ၊ ထပ္ဆင့္လႊင့္တာ၀ါတိုင္ေတြကို သုံးစြဲခ်ိတ္ဆက္ေပးတဲ့ မိုဘိုင္းဖုန္းေတြ၊ ဆင္းကဒ္ေတြကို ထုတ္လုပ္ျပီးေတာ့ လမ္းေဘးေစ်းကြက္ေတြထဲ ဆင္းျပီး ေရာင္းခ်ေနၾကေတာ့တာပဲ။ လမ္းေဘးေစ်းသည္ေတြက အဲသည္ ဖုန္းကဒ္ေတြ ဖုန္းစနစ္ေတြကို ေရာင္းခ်တဲ့အခါမွာ လက္ကားၾကီးေတြက ထုတ္ေပးတဲ့ အေရာင္ ဒီဇုိင္းခ်င္း မတူတဲ့ထီးၾကီးေတြ မုိးျပီး ေရာင္းၾကေလ့ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါက အာဖရိကႏိုင္ငံေတြမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ေစ်းကြက္ကို ေျပာတာပါ။

အဲသည္ လမ္းေဘးမိုဘိုင္းတခါသုံး ထပ္ျဖည့္ ဖုန္းေတြ၊ ဆင္းကဒ္ေတြနဲ႔ ေစ်းကြက္ၾကီးက တကယ္ကိုအျမတ္ထြက္သလား ဆိုေတာ့ တကယ္ကို ၾကီးက်ယ္တဲ့ အျမတ္ အစြန္းမ်ားတဲ့ ေစ်းကြက္ၾကီးျဖစ္တယ္။

အခုအခ်ိန္ထိမိုဘိုင္းဖုန္းမေျပာနဲ႔ဦး တႏိုင္ငံနဲ႔ တႏိုင္ငံ အေ၀းေျပာဖုန္းကဒ္ေတြကို ႏိုင္ငံတကာက လူေတြအားလုံးဟာ လမ္းေဘးမွာ ဓာတ္ဆီဆိုင္ေတြမွာ ပလက္ေဖာင္းေတြမွာခ်ေရာင္းေနတဲ့ ဖုန္းကဒ္ေတြ ရွာ၀ယ္၊ ေရြး၀ယ္ျပီး ကိုယ့္မိသားစုေတြ သားသမီးေတြဆီဟယ္လို ဟယ္လို ၾကားလား ၾကားလားနဲ႔ အျပိဳင္အဆိုင္ ဆက္ေနၾကဆဲ မဟုတ္ဘူးလား။

ဒီလိုမ်ဴိး အက်ဳိးအျမတ္ၾကီးတဲ့ ေစ်း၀ယ္ေတြ ေတာင့္တင္းခိုင္မာတဲ့ တရားမ၀င္ ေစ်းကြက္ၾကီးကို ႏိုင္ငံတကာက လုပ္ငန္းရွင္ၾကီးေတြက မ်က္စိမက် ရွိပါ့မလား၊ သူတို႔တေတြ ေနာက္ကြယ္ကေန ခ်ဳပ္ကိုင္လည္ပတ္ အျမတ္ထုတ္ေနမယ္ဆိုတာ ေမးခြန္း ထုတ္ေနဖို႔ လိုပါဦးမလား ။ ႏိုက္ဂ်ီးရီးယားမွာတင္ ေဒၚလာ ၂.၄ ဘီလ်ံ လည္ပတ္ေနတယ္လို႔ ဆိုတယ္။

ေစ်းကြက္ထဲမွာ အစစ္အမွန္ေတြကို လမ္းေဘးကို ခ်ေရာင္းျပီး စီးပြားရွာေနတာမ်ဳိးတင္သာမက အတုေတြ ေပါေပါေလာေလာေတြ ထုတ္ျပီး ခ်ေရာင္း အလုပ္ျဖစ္ေနတာေတြကလည္း အမ်ားအျပား ျဖစ္ပါတယ္။ မိုတိုရိုလာထုတ္တဲ့ စက္ရုံတခုတည္းကေနျပီး မိုဒိုလိုလာ လို႔ ဆင္တူရိုးမား တံဆပ္ကဒ္ျပီး တယ္လီဖုန္းအတု ပစၥည္းအတု ထုတ္ေရာင္းတာမ်ဳိးေတြ ရွိတယ္။ Gucci ထုတ္တဲ့ ေနရာကေနGuccci ဆိုတာကိုလည္း c ကို ၃ လုံး ဆင့္ျပီး ေရာင္းခ်င္ေရာင္းမွာပဲ။ ၀ယ္တဲ့သူကလည္း မ်က္စိမွိတ္ ၀ယ္မွာပဲ။

အဲသည္လို တရုတ္ျပည္က အတုေတြ၊ အေပါအေလာေတြကို ထုတ္လုပ္ျဖန္႔ခ်ိတဲ့ဆီမွာ ဘယ္လိုမ်ဴိး ဥပေဒနဲ႔ လက္ တလုံးျခား ျပည္ပႏိုင္ငံေတြ အႏွံ႔ေရာက္ရွိေအာင္ သယ္ယူ ပုိ႔ေဆာင္ၾကသလဲ။ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ကုန္သြယ္ ကုန္ေရာင္း ဥပေဒ စည္းမ်ဥ္းေတြကေန ဘယ္လိုမ်ဳိး ေရွာင္ရွားျပီး အလုပ္ျဖစ္ေနၾကသလဲလို႔ ေမးခ်င္ၾကမယ္။ အဲသည္လုိမ်ဳိး တရားမ၀င္ ကုန္ပစၥည္းေတြကို ေဖာက္သည္ေတြဆီ ေစ်းကြက္ေတြဆီ အေရာက္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေပးတဲ့ လမ္းေၾကာင္းေတြနဲ႔ အလုပ္သမားေတြကလည္း စစၥတန္ဒီၾကီးရဲ႕ ၀င္ေငြေကာင္းတဲ့ လုပ္ငန္းတခု ျဖစ္ေနေတာ့တာပါပဲ။

အဲသည္ စစၥတန္ဒီ ဆိုတဲ့ တရားမ၀င္လမ္းေဘးစီးပြားေရး ေစ်းကြက္ၾကီးကေန ဘယ္လိုမ်ဳိး စြန္႔ဦးတီထြင္မႈေတြ၊ ဆန္းသစ္ထူးျခားတဲ့ ဉာဏ္အလင္းပြင့္မႈေတြ၊ နည္းပညာအသစ္အဆန္းေတြ ဘယ္လိုမ်ဳိးေပၚေပါက္လာသလဲ ဆိုေတာ့ အေျခခံ တတိယတန္းစား စားသုံးသူလူထုၾကီးမွာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အေျမာက္အမ်ားကို ေျဖရွင္းေပးလို႔ အျမဲလိုအပ္ေနတာေၾကာင့္ အဲသည္လမ္းေဘး စီးပြားေရးသမားေတြက ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် တီထြင္ၾကံဆ နည္းလမ္းေတြ ရေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

ဥပမာ - နယ္စပ္ျမိဳ႔ကအလုပ္သမားတဦးက မိုဘိုင္းတယ္လီဖုံး ၁လုံးတည္းနဲ႔ စနစ္မတူတဲ့ ႏိုင္ငံ ၂ခုကမိသားစုေတြ၊ မိဘေတြကို ဆက္သြယ္ဖို႔ ဆင္းကဒ္ ၂ ခုစလုံး အသုံးျပဳႏိုင္တဲ့ ဖုန္းမိုဒယ္မ်ဳိး လုိအပ္ေနပါတယ္။ ဒါမ်ဳိးကို လမ္းေဘးလုပ္ငန္းရွင္ကတရုတ္ျပည္က စက္ရုံပညာရွင္ကို လွမ္းေျပာလိုက္ရင္ အဲသည္ပညာရွင္က တီထြင္ ၾကံဆေပးလိုက္ပါလိမ့္မယ္။ အဲသည္ဟာ အေျခခံေစ်းကြက္မွာ တကယ္ကို လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္တာေၾကာင့္ တရား၀င္မွတ္ပုံတင္၊ စာရင္းတင္၊ ထုတ္လုပ္၊ ေၾကာ္ျငာ၊ ေစ်းကြက္တင္ ေရာင္းခ်ေနတာထက္ကို အလြန္ လ်င္ျမန္သြက္လက္စြာ ေမွာင္ခိုေစ်းကြက္ထဲက တဆင့္ စားသုံးသူ အေျခခံ လုူတန္းစားထုၾကီးဆီကို မိုးၾကိဳးပစ္လိုက္သလို ေရာက္ရွိ ျပန္ႏွ႔ံသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက ပညာရွင္ေတြ၊ တီထြင္ဖန္တီးသူေတြက ေမာင္းႏွင္မွ ခရီးေရာက္တဲ့ေစ်းကြက္စီးပြားေရး မဟုတ္ဘူး။ ဒါက ေစ်းသည္ေတြ၊ ေစ်း၀ယ္ေတြနဲ႔ စားသုံးသူေတြက လိုအပ္ခ်က္နဲ႔ ေတာင္းဆို ေမာင္းႏွင္ေနတဲ့ ေစ်းကြက္စီးပြားေရး ျဖစ္ပါတယ္။

စတိေဂ်ာ့ဘ္ရဲ႕ ဉာဏ္အလင္းပြင့္မႈနဲ႔ စားသုုံးသူေတြခင္မ်ာ အိုင္ပက္ ဆိုတာကို သုံးစြဲခြင့္ရၾကတယ္ဆိုတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ နယ္စပ္က အလုပ္သမားေလးရဲ႕ မိသားစုနဲ႔ ဆက္သြယ္ေရး လုိအပ္ခ်က္ေၾကာင့္ ေပၚလာတဲ့ စနစ္မ်ဳိးစုံကို လက္ခံသုံးစြဲနိုင္တဲ့ မိုဘိုင္းဖုန္းဒီဇိုင္းအသစ္ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ျပီးေတာ့ လူ႔ေလာကရဲ႕အက်ဳိးရွိမႈကို လမ္းေဘးေစ်းကြက္က ျဖည့္ဆည္းေပးတာတခု ဥပမာ ျပရမယ္ ဆုိရင္ -အာဖရိကမွာ ေသာက္ေရ ရွားပါးမႈဟာ အၾကီးမားဆုံးျဖစ္တယ္။ လမ္းေဘးေစ်းကြက္ system D ကျပည္သူေတြ လိုအပ္ခ်က္နဲ႔ အညီ ဘယ္လုိမ်ဳိး ျဖည့္ဆည္းလိုက္သလဲ ဆိုေတာ့စက္ၾကီးေတြနဲ႔ စနစ္တက် ထုတ္လုပ္လိုက္တဲ့ ပလတ္စတစ္အိတ္နဲ႔ ထုတ္ပိုးထားတဲ့ ေရသန္႔အိတ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အေနာက္အာဖရိကမွာ Pure Water ေရသန္႔အိတ္ေတြလို႔ေခၚၾကတယ္။ လမ္းေဘး လုပ္ငန္းရွင္ေတြရဲ႕ တီထြင္ၾကံဆမႈနဲ႔ ေပၚလာတဲ့ ေရသန္႔အိတ္ကို လမ္းေဘးေစ်းသည္ေတြက လမ္းေပၚက လူထုၾကီးလက္ထဲကို အေရာက္ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိစြာ အေရာက္ပို႔ ေရာင္းခ်ေပးလိုက္ပါတယ္။ ႏိုက္ဂ်ီးရီးယား အစုိးရက လူထုအက်ဴိးရွိတဲ့ လုပ္ငန္းကို တားျမစ္ျခင္း၊ လာဘ္စားျခင္း လုပ္မယ့္အစား ၾကားကေန၀င္ျပီးေတာ့ အဲသည္Pure Water ေရသန္႔ထုတ္ေတြကို နမူနာယူ စစ္ေဆးျပီး ေရသန္႔ျဖစ္ေၾကာင္း တံဆိပ္ေတာင္ ၀င္ႏွိပ္ေပးလိုက္ပါေသးတယ္။

ဒီလိုမ်ဳိးနဲ႔ လမ္းေဘးေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ဟာ ရွင္သန္ၾကီးထြား အားေကာင္းလာတာနဲ႔အမွ် ပင္မေရစီးစီးပြားေရး လုပ္ငန္းၾကီးေတြ၊ လုပ္ငန္းရွင္ၾကီးေတြဟာ အဲသည္ကေစ်းကြက္ေတြ၊ စားသုံးသူေတြ၊ လုပ္အားေတြမွာ ပါ၀င္ ပတ္သက္ေဆာင္ရြက္မႈေတြတိုးလာမယ္။ သူတို႔ေတြ လက္ရွိ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ အကုန္အက်ေတြ မ်ားေနတ့ဲ၊ ၾကိဳးနီေတြ၊ ဗ်ဴရိုကေရစီေတြ ဖိစီးေနတဲ့ မလုိအပ္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းေတြ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းေတြကေန ပလက္ေဖာင္းေစ်းကြက္ နမူနာကို ယူျပီး ကိုယ္တိုင္ျပင္ဆင္မႈေတြ သင္ခန္းစာေတြ ယူလာၾကလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ျမင္ေၾကာင္း စာေရးဆရာက သုံးသပ္ထားပါတယ္ ခင္ဗ်ား။ ။

ညႊန္း - http://moemaka.blogspot.com/