The Irrawaddy's Blog: လူသတ္ကြင္း၊ ခမာနီခံုရံုးႏွင့္ မင္းသားႀကီး သီဟာႏု၏ ေနာက္ဆံုးခရီး

ဟန္ႀကီး ~

အက်ဥ္းစခန္းတြင္ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ သတ္ျဖတ္ခံရသူအခ်ိဳ႔၏ဓာတ္ပံုမ်ား။

ကေမၻာဒီးယားႏုိင္ငံတြင္ ရိွေနခုိက္ ၿမိဳ႔ေတာ္ဖႏြမ္းပင္ရိွ လြတ္လပ္ေရးအထိမ္းအမွတ္ေနရာႏွင့္ မနီးမေ၀းတြင္ရွိသည့္ DC-Cam ရံုးသို႔ ေရာက္သြားသည္။

DC-Cam သည္ လြတ္လပ္သည့္ သုေတသနဌာနတခုျဖစ္ၿပီး မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ား ထိန္းသိမ္းျခင္းႏွင့္ တရားမွ်တမႈရွာေဖြေရးအတြက္ တည္ေထာင္ထားသည့္ ဌာနတခုျဖစ္သျဖင့္ သြားေရာက္ေလ့လာျခင္းျဖစ္သည္။ DC-Cam တြင္ စုေဆာင္းထားသည့္ မွတ္တမ္းမ်ားကုိ ေက်ာင္းသားမ်ား၊ သုေတသနျပဳသူမ်ားႏွင့္ အမ်ားျပည္သူတို႔အား ေလ့လာခြင့္ျပဳထားၿပီး ခမာနီ (Khmer Rouge)တို႔ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည့္ ဒီမိုကရက္တစ္ကမ္ပူးခ်ား သမိုင္းႏွင့္ ခမာနီတို႔ က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား အတြက္ တာ၀န္ခံမႈရွိေစရန္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အဖြဲ႔လည္းျဖစ္သည္။

DC-Cam မွ Pechet က အဖြဲ႔အစည္း သမိုင္းေၾကာင္းႏွင့္ မွတ္တမ္းတင္ျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားအား လိုက္လံရွင္းျပရင္း သက္ဆိုင္ရာ ဌာနအသီးသီးမွ ၀န္ထမ္းမ်ားႏွင့္ မိတ္ဆက္ေပးသည္။ ဌာနတခုမွာ ခမာနီေခါင္းေဆာင္မ်ားကို တရားစြဲ၊ ခံုရံုးတင္ စစ္ေဆးေနသည့္ Extraordinary Chambers in the Courts of Cambodia (ECCC)
ခံုရံုး ျဖစ္စဥ္မ်ားကို မွတ္တမ္းတင္ၿပီး ေနာက္ဆံုးအေျခအေနမ်ားကို အမ်ားျပည္သူသိရွိေစရန္ website စာမ်က္ႏွာမွ ျပန္လည္တင္ျပေနျခင္းျဖစ္သည္။

ေနာက္ဆံုးတြင္ ဒါရိုက္တာျဖစ္သူ Mr. Youk Chhang က ေဖာ္ေရြလႈိက္လွဲစြာ ႀကိဳဆိုရင္း၊ ကေမၻာဒီးယား အေျပာင္းအလဲအေတြ႔အႀကံဳႏွင့္ သင္ခန္းစာမ်ား၊ DC-Cam အေတြ႔အႀကံဳႏွင့္ စိန္ေခၚခ်က္မ်ား၊ တရားမွ်တမႈရွာေဖြရာတြင္ မွတ္တမ္းမ်ား၏ အေရးပါပံု၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျပာင္းအလဲကိစၥမ်ား ေဆြးေႏြးၾကၿပီး၊ က်ေနာ္တို႔ ကိုလည္း တတ္ႏိုင္သေလာက္ ကူညီဖို႔ေျပာသည္။ ထို႔ေနာက္ ခမာနီ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ခံုရံုးတင္ေနသည့္ ECCC ခံုရံုးကို သြားေရာက္ေလ့လာရန္ စီစဥ္ေပးသျဖင့္ အဆိုပါ ခံုရံုးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေလ့လာတင္ျပေနသည့္ ဌာနမွ Lim က ကားျဖင့္လိုက္ပို႔သည္။

ECCC ခံုရံုး အ၀င္

လမ္းတေလွ်ာက္ Lim က ECCC ခံုရံုးအေၾကာင္းေျပာလာသည္၊ ယခုအခါတြင္ ECCC ခံုရံုးအေနျဖင့္ လုပ္ငန္းမ်ား အရွိန္ျမွင့္လုပ္ေဆာင္ေန၍ Lim တို႔အဖြဲ႔ အေနျဖင့္ အလုပ္ ပိုရႈပ္လာသည္၊ သူ႔အေနျဖင့္လည္း တရက္ကို ၂ နာရီေလာက္ လမ္းေပၚတြင္ အခ်ိန္ကုန္ေၾကာင္းေျပာသည္။ ဖႏြမ္းပင္ ၿမိဳ႔ထဲမွ ၁ နာရီခန္႔ အကြာတြင္ တည္ရွိသည့္ ECCC ခံုရံုးသို႔ သြားရာ လမ္းတေလွ်ာက္တြင္ ယဥ္ေၾကာ ပိတ္ဆို႔ေနၿပီး၊ ယဥ္မ်ိဳးစံု အလုအယက္ ေမာင္းႏွင္ေနကာ၊ ဟြန္းသံကလည္း ေနရာမ်ိဳးစံုမွ အဆက္မျပတ္ ၾကားေနရသည္။

စစ္တပ္ဌာနခ်ဳပ္တြင္ တည္ရွိသည့္ ECCC ခံုရံုးသို႔ အ၀င္တြင္ လိုအပ္သည့္ စာရင္းေပးသြင္းမႈမ်ား လုပ္ၿပီးေနာက္ ေလ့လာသူဆိုသည့္ စာရြက္အစိမ္းေလးအား ရင္ဘတ္တြြင္ ကပ္၍ အထဲသို႔ ၀င္လိုက္သည္။ ၀င္၀င္ခ်င္း ညာဘက္တြင္ လူအမ်ား ခံုရံုးၾကားနာမႈကို တီဗီဖန္သားျပင္မွ တဆင့္ၾကည့္ရႈႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးထားသည့္ မ႑ပ္တခုေတြ႔ရသည္။ အမ်ားစုမွာ ဖႏြမ္းပင္ အျပင္ဘက္ ခရိုင္မ်ားမွျဖစ္ၿပီး ခံုရံုးၾကားနားမႈကို လာေရာက္ေလ့လာၾကျခင္းျဖစ္သည္။ မ႑ပ္ႏွင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ခံုရံုးရွိသည့္ အေဆာက္အဦးေပၚသို႔ တက္ခြင့္မရဘဲ သတင္းသမားမ်ားအတြက္ ေပးထားသည့္ အခန္းတြင္းသို႔ Lim က ေခၚသြားသည္။

ECCC ခံုရံုးၾကားနာမႈ ျမင္ကြင္း

အခန္းတြင္းတြင္ ခံုရံုးမွ ၾကားနာမႈမ်ားကို နားၾကပ္မ်ားျဖင့္ နားေထာင္မွတ္တမ္းတင္ေနသူ တခ်ိဳ႔ကိုေတြ႔သည္။ ႏိုင္ငံျခားသားတခ်ိဳ႔လည္း နားၾကပ္မ်ားတပ္လ်က္ Laptop ကြန္ပ်ဴတာျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္ ေနသည္။ က်ေနာ္တို႔ ေရာက္သြားေတာ့ ေန႔လည္ပိုင္းနားမည့္ ၁၂ နာရီထိုးရန္ ၁၅ မိနစ္လိုေသး သျဖင့္ Lim ယူေပးသည့္ နားၾကပ္ကိုယူ၍ နားေထာင္လိုက္သည္၊ တီဗီဖန္သားျပင္တြင္လည္း ခံုရံုးအတြင္း တရားသူႀကီးမ်ား၊ မ်က္ျမင္သက္ေသမ်ား၊ တရားခံ၊ တရားလို ေရွ႔ေနမ်ား အျပန္အလွန္ ေျပာဆိုေမးျမန္းေနသည္ကိုေတြ႔ရၿပီး အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ တိုက္ရိုက္ဘာသာျပန္ကုိ နားၾကပ္မွတဆင့္ နားေထာင္ႏိုင္သည္။

က်ေနာ္တို႔ေရာက္သြားခ်ိန္တြင္ အမႈအမွတ္ ၀၀၂ ကို စစ္ေဆးေနခ်ိန္ျဖစ္သည္။ အမႈအမွတ္ ၀၀၂ မွာ ခမာနီေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္သည့္ ႏူအြန္ခ်ီအ (Nuon Chea), အီအန္ဆာရီ (Ieng Sary) ႏွင့္ ခီယူဆန္ဖန္ (Khieu Samphan) တို႔အေပၚ စြဲဆိုထားသည့္ အမႈျဖစ္သည္။ အဆိုပါအမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ကေမၻာဒီးယား တရားလိုေရွ႔ေနတဦးမွ မ်က္ျမင္သက္ေသကို ေမးျမန္းေနသည္။ ECCC ခံုရံုးမွ ကေမၻာဒီးယား ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ တရားသူႀကီးမ်ား၊ တရားလို၊ တရားခံ အက်ိဳးေဆာင္မ်ား အျပန္အလွန္ေမးခြန္းထုတ္ ေနသည္ကိုလည္းေတြ႔ရသည္။ ၁၂ နာရီတြင္ ခံုရံုးကို ေခတၱရပ္နားေၾကာင္း တရားသူႀကီးက ေၾကညာသည္။ တရားသူႀကီးမ်ား မထြက္ခြာမီ တရားခံတဦးျဖစ္သူ ခီယူဆန္ဖန္ကို မ်က္မွန္ အမဲႀကီးတပ္လ်က္ ျမင္လိုက္ရသည္။ တရားခြင္သို႔ တရားခံအကုန္လံုး မလာေရာက္ႏိုင္ေပ။ တခ်ိဳ႔မွာ က်န္းမာေရး စစ္ေဆးမႈ ခံယူေနရၿပီး၊ တခ်ိဳ႔မွာ က်န္းမာေရးအေျခအေနေၾကာင့္ သူတို႔ကို ထိန္းသိန္းထားသည့္ ေနရာမွသာ ခံုရံုးၾကားနာမႈတြင္ ပါ၀င္ႏိုင္သည္။ တရားခံအားလံုးမွာ ယခုအခ်ိန္တြင္ အသက္ ၇၀ ေက်ာ္၊ ၈၀ ေက်ာ္မ်ားျဖစ္သည္။

ေန႔လည္နားခ်ိန္တြင္ ခံုရံုးရွိရာအေပၚထပ္မွ ဆင္းလာသည့္ ေလ့လာသူ ပရိသတ္မ်ားကို ေတြ႔ရသည္။ အေပၚထပ္မွ ဆင္းလာသူမ်ားေရာ မ႑ပ္အတြင္းရွိ ပရိသတ္ပါ အားလံုး ၃၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ရွိမည္ ထင္သည္။ သူတို႔အတြက္ ေန႔လည္စာ လိုက္လံေ၀ငွေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။

Killing Field ရွိ အသတ္ခံရသူမ်ား၏ အရိုးမ်ားအား ျပသထားသည့္။

အထိမ္းအမွတ္ အေဆာက္အဦး။

Lim ၏ အကူအညီျဖင့္ ပရိသတ္အတြင္းမွ အသက္ ၆၀ ေက်ာ္ အဖိုးအိုတဦးကို သူဘာေၾကာင့္ တရားရံုးသို႔ လာေရာက္ရသည္ကို ေမးျမန္းခြင့္ရသည္။ အဖိုးအိုက “ဖႏြမ္းပင္ အျပင္ဘက္ရွိ ခရိုင္တခုမွ လာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ သူကိုယ္တိုင္ ခမာနီတို႔ လက္ထက္က ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္း၊ အလုပ္ၾကမ္းေစခိုင္းခံရျခင္းအျပင္၊ အသက္ေဘးမွလြတ္ေျမာက္လာသူျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခုလို ခမာနီ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို တရားစြဲသည္ကို ေက်နပ္မိေၾကာင္း” ေျပာသည္။

ခံုရံုးသို႔ လာေရာက္ေလ့လာသူမ်ားအတြက္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ ေန႔လည္စာ အခမဲ့ ေကၽြးသည္။ ခံုရံုးအျပင္ဘက္တြင္ ဘတ္စ္ကား ၄ စင္းခန္႔ ရပ္ထားသည္ကို ယခုမွသေဘာ ေပါက္ေတာ့သည္။

ပိုေပါ့ (Pol Pot) ေခါင္းေဆာင္သည့္ ခမာနီတို႔ အာဏာရခဲ့သည့္ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၇ ရက္ေန႔မွ အာဏာ လက္လြတ္ခဲ့သည့္ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ရီလ ၇ ရက္ေန႔ မတိုင္မီအထိ (၃ ႏွစ္ေက်ာ္ကာလအတြင္း) ကေမၻာဒီးယား ျပည္သူ ၁.၇ သန္းေက်ာ္ မွာ အစာေရစာ ငတ္မြတ္မႈ၊ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ခံရမႈ၊ အတင္းအဓမၼေစ ခိုင္းခံရမႈႏွင့္ သတ္ျဖတ္ခံရမႈတို႔ေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့ရသည္။ အဆိုပါက်ဴးလြန္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး တာ၀န္ရွိသူ ခမာနီထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ခံုရံုးတင္ စစ္ေဆးေနျခင္းျဖစ္ၿပီး ၁၉၇၅ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၇ ရက္ေန႔မွ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ရီလ ၆ ရက္အတြင္း က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ (Genocide), လူသားျဖစ္တည္မႈကို ဆန္႔က်င္သည့္ျပစ္မႈ (Crimes against humanity), ၁၉၄၉ ဂ်ီနီဗာ ကြန္ဗန္းရွင္းကို ခ်ိဳးေဖာက္မႈ အျပင္ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္ ကေမၻာဒီးယား ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပါ သတ္ျဖတ္မႈ၊ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္မႈႏွင့္ ဘာသာေရးအရ ႏွိပ္ကြပ္သည့္ အမႈမ်ားအက်ံဳး၀င္သည္။

ခမာနီေခါင္းေဆာင္မ်ား က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ ျပစ္မႈမ်ားကို ခံုရံုးတင္စစ္ေဆးႏိုင္ရန္ ကုလသမဂၢႏွင့္ ကေမၻာဒီးယားအစိုးရတို႔ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ သေဘာတူညီမႈရၿပီး၊ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္တြင္ ECCC လုပ္ငန္းမ်ား စတင္ခဲ့ဲသည္။ ECCC ရွိ တရားစီရင္ေရးခံုရံုး (Trial Chamber) တြင္ အဖြဲ႔၀င္ ၅ ဦးရွိၿပီး ကေမၻာဒီးယား တရားသူႀကီး ၃ဦးႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ တရားသူႀကီး ၂ ပါ၀င္သည္။ တရားရုံးခ်ဳပ္ (Supreme Court) တြင္ အဖြဲ႔၀င္ ၇ ဦး ရွိၿပီး ကေမၻာဒီးယား တရားသူႀကီး ၄ ဦးႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ တရားသူႀကီး ၃ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားသည္။ တရားလိုမ်ား၊ တရားခံမ်ားအတြက္လည္း ခုခံေလွ်ာက္ထားႏိုင္ရန္ ကေမၻာဒီးယားႏွင့္ ႏို္င္ငံတကာေရွ႔ေနမ်ား ခန္႔အပ္ထားသည္။ ECCC ခံုရံုး အသံုးစားရိတ္မွာ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အထိ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၄၁.၁ သန္း ကုန္က်ၿပီး၊ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြက္ ဘတ္ဂ်က္ ေဒၚလာ ၄၅.၇ သန္းႏွင့္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္အတြက္ ဘတ္ဂ်က္ ေဒၚလာ ၄၃.၉ သန္း ရွိသည္။

ECCC ခံုရံုးအေနျဖင့္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွ ယခုအခ်ိန္အထိ ခမာနီေခါင္းေဆာင္မ်ားအား တရားစြဲဆိုသည့္ အမႈ ၄မႈကို ကိုင္တြယ္လွ်က္ရွိၿပီး အမႈတမႈ (အမႈအမွတ္ ၀၀၁)ကိုသာ အၿပီးသတ္ စီရင္ခ်က္ခ်ႏိုင္ေသးသည္။ အမႈအမွတ္ ၀၀၂ ကို စစ္ေဆးေနဆဲျဖစ္ၿပီး၊ အမႈအမွတ္ ၀၀၃ ႏွင့္ ၀၀၄ အတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေနသည့္ အဆင့္တြင္ရွိသည္။

Killing Field ရွိ အထိမ္းအမွတ္ အေဆာက္အဦးတြင္ ျပထားသည့္ အသတ္ခံရသူမ်ား၏ အရိုးေခါင္းမ်ား။

ထိန္းသိမ္းခံရၿပီး ECCC ခံုရံုးတြင္ အမႈရင္ဆိုင္ေနရသည့္ ခမာနီ ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ S-21 လံုၿခံဳေရးအက်ဥ္းေထာင္ တာ၀န္ခံ ကိုင္ဂုက္ေအဗ္ ေခၚ ဒုခ်္ (Kaing Guek Eav alias Duch), ဒီမိုကရက္တစ္ ကမ္ပူးခ်ား လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ေဟာင္း ႏူအြန္ခ်ီအ (Nuon Chea), လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေဟာင္း အီအန္ဆာရီ (Ieng Sary), ႏိုင္ငံေတာ္အႀကီးအကဲေဟာင္း ခီယူဆန္ဖန္ (Khieu Samphan) ႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးတဦးျဖစ္သူ လူမႈေရးရာ ၀န္ႀကီးေဟာင္း အီအန္သီရိသ္ (Ieng Thirith) တို႔ျဖစ္သည္။

အမႈအမွတ္ ၀၀၁ ျဖင့္ တရားစြဲခံရသည့္ S-21 လံုၿခံဳေရးအက်ဥ္းေထာင္ တာ၀န္ခံ ကိုင္ဂုက္ေအဗ္ ေခၚ ဒုခ်္ (Kaing Guek Eav alias Duch) အား ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ တရားစီရင္ေရးရံုးက ေထာင္ဒဏ္ ၃၅ ႏွစ္အျပစ္ေပးခဲ့ၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က ေထာင္ဒဏ္ တသက္ ခ်မွတ္ခဲ့သည္။

အက်ဥ္းစခန္းတြင္ ေနာက္ဆံုးအသတ္ခံရသူမ်ားအား ျမွဳပ္ႏွံထားသည့္ေနရာ။

ခမာနီတို႔အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည့္ ၃ ႏွစ္ေက်ာ္ကာလအတြင္း ကေမၻာဒီးယား ျပည္သူ ၁.၇ သန္းေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့မႈအတြက္ တရားမွ်တမႈရွာေဖြေနသည့္ ျဖစ္စဥ္မွာ ရွည္လ်ားၿပီး ေငြကုန္ေၾကးက်မ်ားကာ ခမာနီေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း တဦးကိုသာ အျပစ္ေပး အေရးယူ ႏိုင္ေသးသည့္ အေပၚ ေ၀ဖန္မႈမ်ားလည္း ရွိေနသည္။ တခ်ိဳ႔ ျပည္သူမ်ားက ECCC ခံုရံုး အသံုးစားရိတ္မ်ားကို ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အသံုးျပဳလွ်င္ ပိုအက်ိဳးရွိမည္ဟု ထင္ျမင္ၾကသလို၊ တရားမွ်တမႈကို လုိခ်င္သည့္ ျပည္သူမ်ားကမူ ခမာနီေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းမ်ားကို ယခုလို ခံုရံုးတင္ စစ္ေဆး အေရးယူေနမႈကို ေက်နပ္အားရၾကသည္ဟုဆိုသည္။

အက်ဥ္းစခန္းရွိ အက်ဥ္းသားမ်ားအား ထားရွိသည့္ အခန္းတခန္း။

ကေမၻာဒီးယား လူငယ္မ်ားၾကားတြင္မူ ခမာနီတို႔လက္ထက္တြင္ ခမာ အခ်င္းခ်င္း ယခုလို ရက္ရက္စက္စက္ ႏွိပ္စက္၊ ညွဥ္းပန္းၿပီး သန္းႏွင့္ခ်ီသည့္ သတ္ျဖတ္မႈမ်ားအတြက္ အံ့ၾသ၊ ယူက်ံဳးမရျဖစ္ကာ ယံုၾကည္လက္ခံရန္ ခက္ေနသူမ်ားလည္း ရွိသည္ဟု က်ေနာ့္ကို လိုက္ပို႔သည့္ Lim က အျပန္လမ္းတြင္ ေျပာသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ကေမၻာဒီးယားတြင္ ယမန္ေန႔က သြားေရာက္ၾကည့္ရႈခြင့္ရခဲ့သည့္ ဖႏြမ္းပင္ၿမိဳ႔အစြန္ရွိ ခမာနီတို႔လက္ထက္က ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ၿပီး အစုလိုက္၊ အၿပံဳလိုက္ျမွဳပ္ႏွံထားသည့္ Killing Field ေနရာတြင္ တူးေဖာ္ရရွိသည့္ အရိုးမ်ား၊ ျမွဳပ္ႏွံထားသည့္ေနရာမ်ား၊ ကေလးမ်ား အမ်ိဳးသမီးမ်ားအပါအ၀င္ သတ္ျဖတ္ခံရသူမ်ား၏ အ၀တ္အထည္ ၊ အသံုးအေဆာင္မ်ားကို စနစ္တက် ျပသထားသည့္ ျပကြက္မ်ားႏွင့္ S-21 အက်ဥ္းေထာင္ေခၚ နာမည္ေက်ာ္ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္၊ သတ္ျဖတ္သည့္ အက်ဥ္းစခန္းကိုလည္း ေႏွာင္းလူတို႔ ေလ့လာႏုိင္ေအာင္ ထိန္းသိမ္း ထားရွိသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အတိတ္က ဆိုးရြား၊ ထိတ္လန္႔၊ ေၾကကြဲစရာေကာင္းသည့္ အျဖစ္ဆိုးမ်ားကို သင္ခန္းစာယူႏိုင္သလို၊ အနာဂတ္တြင္ ယခုလိုဆိုးရြားသည့္ အနိဌာရံုမ်ား ထပ္မံမျဖစ္ေပၚေစေရးႏွင့္ တာ၀န္ခံမႈွႏွင့္ တရားမွ်တမႈ ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ရန္လည္း ECCC ကဲ့သို႔ တရားစီရင္ေရး ယႏၱရားမ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။

ကေမၻာဒီးယား ျပည္သူတဦးတြင္ ခမာနီလက္ထက္က ဆိုးရြားသည့္ အေတြ႔အႀကံဳတခုစီ ရွိၾကသည္ဟု Lim က ကားကို ဂရုစိုက္ေမာင္းရင္း ဆက္ေျပာေနသည္။

ဘုရင္ေဟာင္း မင္းသားႀကီးသီဟာႏု၏ ရုပ္အေလာင္းအား ထားရွိရာ ဘုရင့္နန္းေတာ္

ဖႏြမ္းပင္ၿမိဳ႔ထဲျပန္ေရာက္ၿပီး ဘုရင့္နန္းေတာ္ ဘက္ေရာက္ေတာ့ နန္းေတာ္ေရွ႔တြင္ ကြယ္လြန္သြားၿပီျဖစ္ေသာ ဘုရင္ေဟာင္း မင္းသားႀကီးသီဟာႏုပံုကို ေတြ႔ရသည္။ ကေမၻာဒီးယားသမိုင္းတြင္ အထင္ကရျဖစ္ခဲ့သူ ဘုရင္ေဟာင္း၏ ေနာက္ဆံုးခရီးအတြက္ သူ႔ကို ေလးစားၾကည္ညိဳသူ ကေမၻာဒီးယားျပည္သူမ်ားက ၾကာဖူးေလးမ်ား ကိုင္ၿပီး အစုလိုက္ တသုတ္ၿပီးတသုတ္ လာေရာက္ ဂါရ၀ျပဳေနေလသည္။