~
ျပည္ၿမိဳ႕ ပုဂၢလိကေဆးရုံေတြမွာ HIV ေရာဂါပုိးကူးစက္ခံရသူေတြဟာ တျခားလူနာေတြထက္ ဝန္ေဆာင္မႈ (၂)ဆ ေပးေနရတယ္လုိ႔ လူနာေတြအေရးေဆာင္ရြက္ေနတ့ဲ ျပည္ၿမိဳ႕မွ MPG အဖဲြ႔ တာ၀န္ရိွသူတဦးျဖစ္တ့ဲ ကုိထင္လင္းဦးက ဧရာဝတီကုိ ေျပာပါတယ္။
~
.jpg)
“အဓိကခြဲျခားဆက္ဆံတဲ့လူေတြက က်န္းမာေရးဗဟုသုတ နည္းပါးတဲ့ လူေတြနဲ႔ က်န္းမာေရးဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းလုပ္ကုိင္ေနတဲ့ ပုဂၢလိကေဆးရုံေတြပါ။
ေဆးရုံအဝင္ဝေတြမွာ ကူးစက္ေရာဂါ လက္မခံ ဆုိတဲ့ ဆုိင္းဘုတ္ေတြလည္း ခ်ိတ္ထားတယ္။ ကူးစက္ေရာဂါေတြက အမ်ားႀကီးပါ။
ဘယ္လုိေရာဂါမ်ိဳးကုိေျပာသလဲ ဆုိတာေတာ့ ေရးမထားဘူး။
HIV ရွိတဲ့လူနာေတာ့ ဝန္ေဆာင္မႈအတြက္(၂)ဆ ေပးေဆာင္ရတယ္။
Speical Nurse ဆိုလည္း (၂)ဆ။
ဒါ က်န္းမာေရးဝန္ေဆာင္မႈေပးတဲ့ ေဆးရုံေတြကစၿပီး ခြဲျခားဆက္ဆံမွေတာ့ ေဆးပညာဗဟုသုတမရွိတဲ့လူေတြဆုိ ပိုးဆုိးတာေပါ့”
WHO ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႕နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနတုိ႔ရဲ႕ (Three Zero) စီမံကိန္းအရ ခြဲျခားဆက္ဆက္ခံရမႈ (Zero)၊ ေရာဂါကူးဆက္ပ်ံ႕ပြားမႈ (Zero)နဲ႔ ေရာဂါျဖင့္ ေသဆုံးသူ (Zero) ျဖစ္ရမယ္လို႔ စီမံကိန္းခ်မွတ္ထားေသာ္လည္း
ခြဲျခားဆက္ဆံခံရမႈကုိ အရင္ဆုံး ပေပ်ာက္ေအာင္ႀကိဳးစားသင့္ေၾကာင္း သူကဆက္ေျပာပါတယ္။
“ျပည္ၿမိဳ႕မွာ ဒီေရာဂါရွိတဲ့ အေရအတြက္ (၁၅၀၀) ေက်ာ္ရွိတယ္။ အဲဒီ အထဲက ၆၀၀ ေက်ာ္ပဲ လူသိခံရဲတယ္။
လူသိခံရဲတဲ့လူေတြကလဲ ေဆးရုံႀကီးမွာ ART ေဆး လာထုတ္ရင္း လူသိခံရတာလည္း ပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ အသိ မခံရဲၾကဘူး၊ ပတ္ဝန္းက်င္ရဲ့ ခြဲျခား ဆက္ဆံခံရမွာကုိ မလုိလားလုိ႔ပါ။
ဒီေရာဂါျဖစ္ရင္ မေကာင္းတဲ့ ကိစၥေတြေၾကာင့္လုိ႔ပဲ လူေတြက ထင္ၾကပါတယ္။
တခိ်ဳ႕မိသားစုဝင္ေတြ ကုိယ္တုိင္က ထမင္းပန္းကန္ ခြဲထားတယ္၊ ေသာက္ေရခြက္ေတြ ခြဲထားတယ္”
လူသိမခံခ်င္ၾကျခင္းကလည္း ကူးစက္ႏႈန္း ပုိမ်ားရျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းတခုျဖစ္တယ္လုိ႔ သူက သုံးသပ္ပါတယ္။
သိပ္မၾကာေသးခင္ ကာလအတြင္း ျပည္ၿမိဳ႕မွာ အသက္ (၁၄)ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္ (၅)ဦးထက္မနည္း ေရာဂါပိုးကူးစက္ခံခဲ့ရတယ္လုိ႔ ဆုိတယ္။
အဲသလုိကူးစက္ခံရသူ ကေလးငယ္မ်ားဟာ ငယ္ရြယ္စဥ္က ေသြးလြန္တုတ္ေကြးေရာဂါေၾကာင့္ ေသြးသြင္းခဲ့ၾကသူေတြသာျဖစ္တ့ဲအတြက္ ေသြးလွဴရွင္မ်ားအေနနဲ႔ ဓါတ္ခြဲခန္းမွ ေသြးလွဴရန္ေလွ်ာက္ထားရတ့ဲေလွ်ာက္လႊာမွာ မွန္ကန္စြာေျဖဆုိ ျဖည့္စြက္သင့္ေၾကာင္း သူကဆက္ေျပာပါတယ္။
“ေသြးလွဴရင္ ျဖည့္စြက္ရတဲ့ Form မွာ လြန္ခဲ့သည့္ သုံးလအတြင္း အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ အျပဳအမႈေတြ က်ဴးလြန္မိတာ ရွိသလားဆုိတဲ့ ေျဖရတဲ့ေနရာမွာ မွန္မွန္ကန္ကန္ေျဖဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။
ကုသုိလ္ရခ်င္လုိ႔ ေသြးလွဴတာပဲ အဲဒိေနရာမွာ သြားထားတယ္ဆုိရင္ မလွဴပါနဲ႔လုိ႔ တုိက္တြန္းလုိပါတယ္”
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ HIV ေရာဂါပုိးကူးစက္ခံရသူ (၂)သိန္းေက်ာ္ခန္႔ရွိတယ္လို႔ ကုလသမဂၢက ခန္႔မွန္းထားေၾကာင္း၊ ART ေဆး၀ါးလုိအပ္သူေတြထဲမွာ (၅)ေသာင္းေက်ာ္က ေဆးဝါးမရရွိေသးေၾကာင္း သိရပါတယ္။
AIDS ေရာဂါေၾကာင့္ ကြယ္လြန္သြားသူမ်ားအတြက္ ရည္စူးၿပီး ဘာသာႀကီးေလးခု ဆုေတာင္းပြဲကုိ ျပည္ၿမိဳ႕ ကမ္းနားလမ္းက ဂဂၤါဝတီခန္းမမွာ ၾကာသပေတးေန႔ ညပုိင္းက က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ဆုေတာင္းပြဲကုိ ဗုဒၶဘာသာ၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၊ အစၥလမ္ဘာသာႏွင့္ ဟိႏၵဴဘာသာေတြက ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ လာေရာက္ၿပီး ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းျခင္း၊ ဧရာ၀တီျမစ္အတြင္း ဆီမီးေမွ်ာျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။
Myanmar Positive Group (MPG) နဲ႔ ျပည္ၿမိဳ႕မွ ဘဝသစ္ေရွ႕သုိ႔ ကုိယ္အားကုိယ္ကုိးအဖြဲ႕တုိ႔ ပူးေပါင္း စီစဥ္က်င္းပတ့ဲ ဆုေတာင္းပဲြပါ။
ျပည္ၿမိဳ႕မွာေတာ့ HIV, AIDS နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အမိ်ဳးမ်ိဳး ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ ရွိေနေသးေၾကာင္း၊ အဲဒိလုိခြဲျခားဆက္ဆံခံရမႈေတြ ပေပ်ာက္သြားေအာင္ အထိမ္းအမွတ္ပြဲေတြကုိ စီစဥ္က်င္းပရတာျဖစ္ေၾကာင္း ကုိထင္လင္းဦးက ဧရာဝတီကုိ ေျပာပါတယ္။
ေကာင္းျမတ္မင္း
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.
ျပည္ၿမိဳ႕ ပုဂၢလိကေဆးရုံေတြမွာ HIV ေရာဂါပုိးကူးစက္ခံရသူေတြဟာ တျခားလူနာေတြထက္ ဝန္ေဆာင္မႈ (၂)ဆ ေပးေနရတယ္လုိ႔ လူနာေတြအေရးေဆာင္ရြက္ေနတ့ဲ ျပည္ၿမိဳ႕မွ MPG အဖဲြ႔ တာ၀န္ရိွသူတဦးျဖစ္တ့ဲ ကုိထင္လင္းဦးက ဧရာဝတီကုိ ေျပာပါတယ္။
~
“အဓိကခြဲျခားဆက္ဆံတဲ့လူေတြက က်န္းမာေရးဗဟုသုတ နည္းပါးတဲ့ လူေတြနဲ႔ က်န္းမာေရးဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းလုပ္ကုိင္ေနတဲ့ ပုဂၢလိကေဆးရုံေတြပါ။
ေဆးရုံအဝင္ဝေတြမွာ ကူးစက္ေရာဂါ လက္မခံ ဆုိတဲ့ ဆုိင္းဘုတ္ေတြလည္း ခ်ိတ္ထားတယ္။ ကူးစက္ေရာဂါေတြက အမ်ားႀကီးပါ။
ဘယ္လုိေရာဂါမ်ိဳးကုိေျပာသလဲ ဆုိတာေတာ့ ေရးမထားဘူး။
HIV ရွိတဲ့လူနာေတာ့ ဝန္ေဆာင္မႈအတြက္(၂)ဆ ေပးေဆာင္ရတယ္။
Speical Nurse ဆိုလည္း (၂)ဆ။
ဒါ က်န္းမာေရးဝန္ေဆာင္မႈေပးတဲ့ ေဆးရုံေတြကစၿပီး ခြဲျခားဆက္ဆံမွေတာ့ ေဆးပညာဗဟုသုတမရွိတဲ့လူေတြဆုိ ပိုးဆုိးတာေပါ့”
WHO ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႕နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနတုိ႔ရဲ႕ (Three Zero) စီမံကိန္းအရ ခြဲျခားဆက္ဆက္ခံရမႈ (Zero)၊ ေရာဂါကူးဆက္ပ်ံ႕ပြားမႈ (Zero)နဲ႔ ေရာဂါျဖင့္ ေသဆုံးသူ (Zero) ျဖစ္ရမယ္လို႔ စီမံကိန္းခ်မွတ္ထားေသာ္လည္း
ခြဲျခားဆက္ဆံခံရမႈကုိ အရင္ဆုံး ပေပ်ာက္ေအာင္ႀကိဳးစားသင့္ေၾကာင္း သူကဆက္ေျပာပါတယ္။
“ျပည္ၿမိဳ႕မွာ ဒီေရာဂါရွိတဲ့ အေရအတြက္ (၁၅၀၀) ေက်ာ္ရွိတယ္။ အဲဒီ အထဲက ၆၀၀ ေက်ာ္ပဲ လူသိခံရဲတယ္။
လူသိခံရဲတဲ့လူေတြကလဲ ေဆးရုံႀကီးမွာ ART ေဆး လာထုတ္ရင္း လူသိခံရတာလည္း ပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ အသိ မခံရဲၾကဘူး၊ ပတ္ဝန္းက်င္ရဲ့ ခြဲျခား ဆက္ဆံခံရမွာကုိ မလုိလားလုိ႔ပါ။
ဒီေရာဂါျဖစ္ရင္ မေကာင္းတဲ့ ကိစၥေတြေၾကာင့္လုိ႔ပဲ လူေတြက ထင္ၾကပါတယ္။
တခိ်ဳ႕မိသားစုဝင္ေတြ ကုိယ္တုိင္က ထမင္းပန္းကန္ ခြဲထားတယ္၊ ေသာက္ေရခြက္ေတြ ခြဲထားတယ္”
လူသိမခံခ်င္ၾကျခင္းကလည္း ကူးစက္ႏႈန္း ပုိမ်ားရျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းတခုျဖစ္တယ္လုိ႔ သူက သုံးသပ္ပါတယ္။
သိပ္မၾကာေသးခင္ ကာလအတြင္း ျပည္ၿမိဳ႕မွာ အသက္ (၁၄)ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္ (၅)ဦးထက္မနည္း ေရာဂါပိုးကူးစက္ခံခဲ့ရတယ္လုိ႔ ဆုိတယ္။
အဲသလုိကူးစက္ခံရသူ ကေလးငယ္မ်ားဟာ ငယ္ရြယ္စဥ္က ေသြးလြန္တုတ္ေကြးေရာဂါေၾကာင့္ ေသြးသြင္းခဲ့ၾကသူေတြသာျဖစ္တ့ဲအတြက္ ေသြးလွဴရွင္မ်ားအေနနဲ႔ ဓါတ္ခြဲခန္းမွ ေသြးလွဴရန္ေလွ်ာက္ထားရတ့ဲေလွ်ာက္လႊာမွာ မွန္ကန္စြာေျဖဆုိ ျဖည့္စြက္သင့္ေၾကာင္း သူကဆက္ေျပာပါတယ္။
“ေသြးလွဴရင္ ျဖည့္စြက္ရတဲ့ Form မွာ လြန္ခဲ့သည့္ သုံးလအတြင္း အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ အျပဳအမႈေတြ က်ဴးလြန္မိတာ ရွိသလားဆုိတဲ့ ေျဖရတဲ့ေနရာမွာ မွန္မွန္ကန္ကန္ေျဖဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။
ကုသုိလ္ရခ်င္လုိ႔ ေသြးလွဴတာပဲ အဲဒိေနရာမွာ သြားထားတယ္ဆုိရင္ မလွဴပါနဲ႔လုိ႔ တုိက္တြန္းလုိပါတယ္”
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ HIV ေရာဂါပုိးကူးစက္ခံရသူ (၂)သိန္းေက်ာ္ခန္႔ရွိတယ္လို႔ ကုလသမဂၢက ခန္႔မွန္းထားေၾကာင္း၊ ART ေဆး၀ါးလုိအပ္သူေတြထဲမွာ (၅)ေသာင္းေက်ာ္က ေဆးဝါးမရရွိေသးေၾကာင္း သိရပါတယ္။
AIDS ေရာဂါေၾကာင့္ ကြယ္လြန္သြားသူမ်ားအတြက္ ရည္စူးၿပီး ဘာသာႀကီးေလးခု ဆုေတာင္းပြဲကုိ ျပည္ၿမိဳ႕ ကမ္းနားလမ္းက ဂဂၤါဝတီခန္းမမွာ ၾကာသပေတးေန႔ ညပုိင္းက က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ဆုေတာင္းပြဲကုိ ဗုဒၶဘာသာ၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၊ အစၥလမ္ဘာသာႏွင့္ ဟိႏၵဴဘာသာေတြက ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ လာေရာက္ၿပီး ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းျခင္း၊ ဧရာ၀တီျမစ္အတြင္း ဆီမီးေမွ်ာျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။
Myanmar Positive Group (MPG) နဲ႔ ျပည္ၿမိဳ႕မွ ဘဝသစ္ေရွ႕သုိ႔ ကုိယ္အားကုိယ္ကုိးအဖြဲ႕တုိ႔ ပူးေပါင္း စီစဥ္က်င္းပတ့ဲ ဆုေတာင္းပဲြပါ။
ျပည္ၿမိဳ႕မွာေတာ့ HIV, AIDS နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အမိ်ဳးမ်ိဳး ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ ရွိေနေသးေၾကာင္း၊ အဲဒိလုိခြဲျခားဆက္ဆံခံရမႈေတြ ပေပ်ာက္သြားေအာင္ အထိမ္းအမွတ္ပြဲေတြကုိ စီစဥ္က်င္းပရတာျဖစ္ေၾကာင္း ကုိထင္လင္းဦးက ဧရာဝတီကုိ ေျပာပါတယ္။
ေကာင္းျမတ္မင္း
.
0 comments :
Post a Comment