က်န္ေနေသးတယ္ မုန္တုိင္းေတြ

ႏုိ၀င္ဘာလအတြင္း မုန္တုိင္းေတြ ျဖစ္ေပၚဖုိ႔ ၆၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ရွိေနေသးတယ္လုိ႔ ေဒါက္တာထြန္းလြင္က ဒီကေန႔ ထုတ္ျပန္ပါတယ္။

သူ႔ရဲ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္ အျပည့္အစုံကို ျပန္လည္ ေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတယ္။

သမိုင္းကိုသက္ေသတည္ (၅) ႏွစ္ဆက္တို္က္ မုန္တိုင္း၀င္ခဲ့ျပီ။

၂၀၁၀ ျပည္႕ႏွစ္ႏွင့္ သ႑ာန္တူႏွစ္မ်ား(analogue years)ေရြးခ်ယ္ေလ့လာမႈအရ ႏို၀င္ဘာလတြင္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တြင္ မုန္တိုင္းျဖစ္ရန္ ၆၀% ရွိေနေသးေႀကာင္းေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီႏွစ္ေတြအားလံုးက ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္မွာ မုန္တိုင္း(၆)ႀကိမ္ျဖစ္ခဲ့တယ္လို႕ ေဖၚျပေနႀကပါတယ္။ ျပီးခဲ့တဲ့ GIRI အပါအ၀င္မွာ ဒီႏွစ္ထဲ မုန္တိုင္းက (၄)ႀကိမ္သာျဖစ္ပါေသးတယ္။ ဒါဟာ သမိုင္းတေလွ်ာက္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္မွာ တစ္ႏွစ္မုန္တို္င္းျဖစ္ေပၚမႈ အနည္းဆံုးစံခ်ိန္နဲ႕ စံခ်ိန္တူသာျဖစ္ပါေသးတယ္။

ေလာေလာဆယ္မွာလည္း ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တြင္ ေလထုမျငိမ္သက္မႈမ်ား ျဖစ္ထြန္းေနဆဲျဖစ္ျပီး၊ ပင္လယ္ေရအပူခ်ိန္မ်ားလည္း ျပန္လည္တက္ေနေႀကာင္းေတြ႕ရပါတယ္္။ အထူးသျဖင့္ ကပၸလီကြ်န္းစုရဲ႕ ေတာင္ဖက္အစြယ္တြင္ ပင္လယ္ေရအပူခ်ိန္မ်ားတက္ေနျခင္းကို အထူးဂရုျပဳ ေစာင့္ႀကည္႕ဖို႕ လိုအပ္ေနပါတယ္။ ေကာင္းကင္မွာ တိမ္မ်ားကင္းစင္သြားသည္ႏွင့္ ေနေရာင္ျခည္ရရွိမႈ ပိုလာေသာေႀကာင့္ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္အပူခ်ိန္မ်ား တက္လာတတ္ပါတယ္။ ပင္လယ္ေရ အပူခ်ိန္ေတြတက္လာေတာ့ မိုးတိမ္ေတြကတက္လာျပန္ပါတယ္။ ဒီျဖစ္စဥ္ကို air-sea interaction လို႕ေခၚပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ေရအပူခ်ိန္ေတြဟာ 300-301°K(27-28°C) ရွိေနပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေနရာေလးေတြမွာေတာ့ 301-302°K(28-29°C) အထိတက္စျပဳေနပါတယ္။ ဘာဘဲေျပာေျပာ ပင္လယ္ေရအပူခ်ိန္ေတြ ျပန္တက္လာတာရယ္၊ ပူတဲ့ေနရာေတြေျပာင္းေရႊ႕လာတာရယ္ သတိထားဖို႕လိုပါတယ္။

ႏို၀င္ဘာလဆိုတာ သမိုင္းမွာ မုန္တိုင္းေတြျဖစ္တတ္တဲ့လျဖစ္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကိုလည္း မုန္တိုင္းေတြ ၀င္တတ္တဲ့လလည္းျဖစ္ေနပါတယ္။ အေရးအႀကီးဆံုးကေတာ့ မႀကာခင္ကျဖတ္သန္းသြားခဲ့တဲ့ ဂီရိဆိုင္ကလုန္းဟာ ၁၈၇၇ မွ ယေန႕အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုျဖတ္သန္းခဲ့တဲ့ (၈၄)လံုးေျမာက္ မုန္တိုင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီထက္အေရးႀကီးတာကေတာ့ GIRIဟာ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွ ယေန႕အထိ ႏွစ္စဥ္ျဖတ္သန္းေနခဲ့တဲ့ မုန္တိုင္းေတြမွာ (၅)လံုးေျမာက္ျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၀၆ မာလာ (MALAR)

၂၀၀၇ အာကပ္ရွ္ (AKASH)

၂၀၀၈ နာဂစ္ (NARGIS)

၂၀၀၉ ဘစ္ဂ်္လီ (BIJLI)

၂၀၁၀ ဂီရိ (GIRI)

ဒီတစ္လေတာ့ ေစာင့္ႀကည္႕ေစလိုပါတယ္။

MCCW

(Updated on 25-10-2010 at 03:45 MST)