Internal Water (ကုန္းတြင္း ေရပိုင္နက္/ကမ္း႐ိုးတန္းအတြင္း)
ကုန္းတြင္း ေရပိုင္နက္ သတ္မွတ္ရာမွာ ေရမိုင္ အတိအက် မရွိလို႔ ယူဆရပါတယ္။ အေျခခံမ်ဥ္း (Baseline) မွ ကုန္းတြင္းဘက္ျခမ္း ဧရိယာအားလံုးပါဝင္ပါတယ္။ အေျခခံမ်ဥ္းရဲ႕ အကြာအေဝးကို သတ္မွတ္ရာမွာ ေရတိမ္မ်ဥ္း (Low-Water Line) အေပၚမူတည္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရတိမ္မ်ဥ္းမွစၿပီး ကုန္းတြင္း ကမ္းဦးေရတိမ္ပိုင္း ဧရိယာအားလံုးကို ကုန္းတြင္း ေရပိုင္နက္လို႔ ေခၚပါတယ္။ ကုန္းတြင္း ေရပိုင္နက္အတြင္းမွာ သက္ဆိုင္ရာ ကမ္း႐ိုးတန္းႏိုင္ငံက ဥပေဒ၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြ ျပဌာန္းလို႔ရပါတယ္။ ရွာလို႔ရသမွ်၊ ထြက္ရွိသမွ် သယံဇာတကို ပိုင္ဆိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခား သေဘၤာ (စစ္ဘက္/အရပ္ဘက္/ကုန္တင္စီးပြား) ျဖတ္သြားခြင့္မရွိပါ။
Territorial Waters (ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ အျပည့္အဝပိုင္တဲ့ ေရပိုင္နက္)
အေျခခံမ်ဥ္းမွ ပင္လယ္ဘက္ ေရမိုင္ ၁၂ မိုင္ (၂၂ ကီလုိမီတာ/၁၄ မိုင္) ကို သတ္မွတ္ပါတယ္။ ဥပေဒနဲ႔ သယံဇာတ လုပ္ပိုင္ခြင့္မွာ ကုန္းတြင္း ေရပိုင္နက္နဲ႔ အတူတူပါပဲ။ သက္ဆိုင္ရာ ကမ္း႐ိုးတန္းႏိုင္ငံရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို မထိပါးေစတဲ့၊ အႏၲရာယ္မရွိတဲ့ သေဘၤာ (Innocent Passage) ေတြ သြားလာခြင့္ရွိတယ္။ အႏၲရာယ္မရွိဆိုတာက ငါးဖမ္းျခင္း၊ ပင္လယ္ျပင္ (သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္) ညစ္ညမ္းေစျခင္း၊ လက္နက္ စမ္းသပ္ ပစ္ခတ္ျခင္၊ ေလ့က်င့္ျခင္း၊ ေထာက္လွမ္းျခင္းေတြ မပါဘူးလို႔ ဆိုလိုတာပါ။ ႏိုင္ငံျခားစစ္သေဘၤာအေနနဲ႔ ခရီးလမ္းေၾကာင္းေပၚ ရွိေနလို႔ ျဖတ္တဲ့သေဘာနဲ႔ ဆက္သြားမယ္ဆိုရင္ ျဖတ္သြားလို႔ ရပါတယ္။
Contiguous Zone (အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ဆက္လက္တည္ၿမဲတဲ့ နယ္နိမိတ္)
Territorial Waters ဧရိယာကေန ေနာက္ထပ္ ေရမိုင္ ၁၂ မိုင္ (၂၂ ကီလုိမီတာ/၁၄ မိုင္)၊ တနည္းအားျဖင့္ အေျခခံမ်ဥ္းမွ ေရမိုင္ ၂၄ မိုင္ အကြားအေဝးကို သတ္မွတ္ပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ ကမ္း႐ိုးတန္းႏိုင္ငံကေန လူဝင္မႈ၊ အခြန္၊ ေရထုညစ္ညမ္းမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဥပေဒ ျပဌာန္းႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ - အခြန္ေရွာင္/ေမွာင္ခုိ၊ လူကုန္ကူး စတဲ့ သေဘၤာေတြကို သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေရတပ္က မိမိရဲ႕ ကမ္းလြန္ေရပိုင္နက္ကို ေက်ာ္ၿပီး Contiguous Zone အထိ လိုက္ဖမ္းႏိုင္ပါတယ္။
Exclusive Economic Zones - EEZs (တႏိုင္ငံတည္း မူပိုင္ စီးပြားလုပ္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ ေရပိုင္နက္)
အေျခခံမ်ဥ္းမွ ပင္လယ္ဘက္ေရမိုင္ မိုင္ ၂၀၀ (၃၇၀ ကီလုိမီတာ/၂၃၀ မိုင္) ကို သတ္မွတ္ပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ ကမ္း႐ိုးတန္း ႏိုင္ငံမွ EEZs အတြင္း ထြက္သမွ် သဘာဝသယံဇာတကို ပိုင္ပါတယ္။ ငါးဖမ္းျခင္း၊ သတၱဳတူးေဖာ္ျခင္း၊ ေရနံနဲ႔ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ရွာေဖြျခင္းေတြ အကုန္ပါပါတယ္။
အခု အထက္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ ေရပိုင္နက္ေတြကို အၾကမ္းအားျဖင့္ သီးျခားျဖစ္တဲ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊ အာဏာ ကြာေပမယ့္ (ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ ပိုင္ဆိုင္တဲ့) မိမိေရပိုင္နက္လို႔ ေခၚဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ မိမိေရပိုင္နက္အျပင္ (အေျခခံမ်ဥ္း ေရမိုင္ မိုင္၂၀၀ အလြန္) ကို ႏိုင္ငံတကာ ေရပိုင္နက္ (International waters) လို႔ ေခၚပါတယ္။
အဲဒီလို အတိအက် သတ္မွတ္ထားေပမယ့္ ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္လို အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြမွာ အေျခခံမ်ဥ္း၊ တနည္းအားျဖင့္ ကမ္းဦး ေရတိမ္မ်ဥ္း သတ္မွတ္ရာမွာ လံုေလာက္တဲ့ အက်ယ္အဝန္း မရွိတဲ့အတြက္ အျငင္းပြားမႈ ျဖစ္ရတာပါ။
အခု ဒီျပႆနာ စျဖစ္ရတာကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံက ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ တစ္ႏိုင္ငံတည္း (မူပိုင္) စီးပြားလုပ္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ ပိုင္နက္ (EEZs) မွာ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ရွာေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ႏွစ္ႏိုင္ငံ အေျခခံမ်ဥ္းသတ္မွတ္မႈ မတူညီျဖစ္ေနတဲ့အေပၚ မူတည္ၿပီး ကုလသမဂၢမွာ ကန္႔ကြက္ရာမွ စျဖစ္တာပါ။
ေရနယ္နိမိတ္ေတြရဲ႕ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ေတြကို ေယဘုယ် နားလည္သြားၿပီဆိုရင္ အခု ႏိုင္ငံတကာ ခံု႐ံုးက ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မွတ္တမ္းမွာပါတဲ့ ဓာတ္ပံုေတြကို ၾကည့္လို႔ရပါၿပီ။
ပံု (၅) နဲ႔ ပံု (၇) ကို ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ရင္ စီးပြားေရးလုပ္ပုိင္ခြင့္အတြက္ သတ္မွတ္ေပးခ်က္ဟာ ႏွစ္ဖက္စလံုးကို မနစ္နာေစဘူးလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
ပံု (၇) အတိုင္း စီးပြားေရးလုပ္ပုိင္ခြင့္အတြက္ ေနာက္ဆံုး သတ္မွတ္ေပးလိုက္တဲ့ေနရာမွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံရလိုက္တဲ့ ေရပိုင္နက္ႏွစ္ခု ထပ္တူက် (Overlap) ျဖစ္တဲ့ ေနရာရွိတယ္။ မီးခိုးေရာင္ ဧရိယာ (Grey Area) လို႔ု သတ္မွတ္ပါတယ္။ ပံု (၈) မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အဲဒါဟာ ႏိုင္ငံတကာမွာ ေရပိုင္နက္ နယ္နိမိတ္ေတြ ထိစပ္တဲ့ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိပါတယ္။ မီးခိုးေရာင္ ဧရိယာအတြင္း လုပ္ပိုင္ခြင့္ဟာ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ မဆိုင္ဘဲ သက္ဆိုင္ရာ ႏွစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ေလးစားမႈကိုအေျချပဳၿပီး ႏွစ္ဘက္သေဘာတူ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရမယ့္ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။
ပံု (၁၀) အတိုင္း ေနာက္ဆံုး သတ္မွတ္ထားတဲ့ နယ္နိမတ္မ်ဥ္းမွာ ျခြင္းခ်က္ ကင္းလြတ္သြားတာက စိန္႔မာတင္ကြ်န္း (St. Martin's Island) ပါ။ ပံု (၁၀) ရဲ႕ နယ္နိမတ္မ်ဥ္းအတိုင္းေျပာရင္ စိန္႔မာတင္ကြ်န္းကို ျမန္မာပိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ကြ်န္းပိုင္ဆိုင္မႈကို သတ္မွတ္ရာမွာ ပံု (၁၀) ရဲ႕ နယ္နိမိတ္မ်ဥ္းက သက္ေရာက္မႈ မရွိတဲ့အတြက္ (Territorial Waters ပိုင္ဆိုင္မႈ နယ္နိမိတ္သတ္မွတ္မ်ဥ္း ပံု (၃) အရ) စိန္႔မာတင္ကြ်န္းကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ပိုင္လို႔ သတ္မွတ္လိုက္ပါတယ္။
စာေရးသူ ကို္ယ္တိုင္ ပင္လယ္ေရေၾကာင္း ေဝါဟာရေတြနဲ႔ အလွမ္းေဝးတဲ့ သာမန္လူျဖစ္တဲ့အတြက္ ေဝါဟာရမ်ားရဲ႕ ျမန္မာဘာသာျပန္မွာ တကယ့္ ေဝါဟာရအမွန္ ျပန္ထားတာနဲ႔ ကြာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အနက္အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုရွင္းလင္းရာမွာ အနီးစပ္ဆံုး မွန္ကန္ေအာင္ ႀကိဳးစားထားပါတယ္။
ဒီေဆာင္းပါးဟာ တရား႐ံုးရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကိုသာ ရွင္းလင္းထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလို ဆံုးျဖတ္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းကိုရွာၿပီး ရွင္းလင္းဖို႔က ႐ႈပ္ေထြးတဲ့ ဥပေဒ၊ နည္းပညာ သေဘာတရားေတြကို နားလည္တဲ့ ပညာရွင္မ်ားကသာ တရား႐ံုးရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ျပန္လည္ေမးခြန္းထုတ္ၿပီး တရားမွ်တမႈကို ဆန္းစစ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အထက္မွာ တင္ျပခဲ့တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို အေျခခံၿပီး က်ေနာ့္အျမင္ကို တင္ျပရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တရား႐ံုးဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ တရားမွ်တမႈနဲ႔ အနီးစပ္ဆံုးရွိၿပီးေတာ့ အျငင္းပြားတဲ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုး မနစ္နာေစဘူးလို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ပါတယ္။
ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ ႏွစ္ဖက္မနစ္နာပါဘူးလို႔ က်ေနာ္က ေကာက္ခ်က္ခ်ရင္ ဘာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာ သတင္းတခ်ိဳ႕မွာ “ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္တယ္” လို႔ ေရးၾကသလဲဆိုတာ ေမးၾကပါတယ္။ အဲဒါကို ရွင္းရရင္ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကို ေခါင္းေဆာင္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ အသံုးမက်လို႔လို႔ ေျပာရမယ္။ ဒီဘူတာပဲ ျပန္ဆိုက္တာ မဟုတ္ပါ။ ဒီလိုဆိုရတာ အေၾကာင္းရွိပါတယ္။
ဂ်ာမနီႏိုင္ငံ ဟမ္းဘတ္ၿမိဳ႕မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ ေနာက္ဆံုး ခံု႐ံုးဆံုးျဖတ္ခ်က္ ၾကားနားပြဲကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ကိုယ္တိုင္ တက္ေရာက္ပါတယ္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ၿပီးေတာ့လည္း သတင္းစာေတြနဲ႔ေတြ႔ၿပီး သူ႔အျမင္၊ တရား႐ံုး ဆံုးျဖတ္ခ်က္အေၾကာင္း လည္လည္ပတ္ပတ္ ရဲရဲဝံ့ဝံ့နဲ႔ ေျပာတယ္၊ ေျပာလည္း ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီလို ေျပာတဲ့ေနရာမွာ အမွန္ကိုအေျခခံၿပီး ေျပာရေပမယ့္ ကိုယ့္ျပည္တြင္း ႏိုင္ငံေရးလိုအပ္ခ်က္အရ လက္ရွိအာဏာရပါတီ ဂုဏ္တက္ေအာင္ ေျပာရတယ္။ အဲဒီလို ေျပာရတာေၾကာင့္ အခုျဖစ္ေနတဲ့ “ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္တယ္” ဆိုတဲ့ သတင္းေတြ တက္ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ကိုယ့္ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး တက္တယ္လို႔ သတင္းမွာ မေတြ႔ရ။ တက္ေရာက္ျခင္းလည္း မရွိပါ။ ဥေရာပသမဂၢက ျမန္မာအစိုးရအဖြဲ႔နဲ႔ ကက္ဘိနက္အဖြဲ႔ဝင္ေတြကို ခရီးသြားလာခြင့္လည္း ေပးထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဝန္ႀကီးေတြဟာ ႏိုင္ငံတကာပြဲလမ္း အခမ္းအနားေတြ တက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ စာနယ္ဇင္းသမားေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံု ေျပာေလ့မရွိတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ေျပာႏိုင္တဲ့ အရည္အခ်င္း ရွိမရွိကိုလည္း သံသယရွိမိပါတယ္။ တို႔ႏိုင္ငံ ဂုဏ္တက္ေအာင္ လုပ္ရင္ ရပါလားလို႔ စဥ္းစားေမွ်ာ္ျမင္ႏိုင္မႈ ျမန္မာ အစိုးရအဖြဲ႔မွာ ရွိမရွိလည္း မေသခ်ာပါ။
တကယ္ အရည္အခ်င္းရွိလို႔ ဒီကိစၥကို အစ အဆံုး တာဝန္ခံလုပ္ေပးခဲ့တဲ့ ဥပေဒ ပညာရွင္ေတြ၊ တတ္သိ ပညာရွင္ေတြကလည္း သူတို႔အျမင္ အေဘာထားကို ခ်က္ခ်င္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း မထုတ္ျပန္ႏိုင္၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္မရွိ၊ လုပ္ရဲတဲ့ သတၱိလည္း ရွိပံုမရပါ။
ယေန႔ထုတ္ အစိုးရသတင္းစာမ်ားမွာလည္း ျမန္မာ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ေရပိုင္နက္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဖာ္ျပျခင္း မရွိေသးပါ။ မၾကာမီမွာေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ လုပ္ပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဘာေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ သတင္းျဖစ္ရေၾကာင္း ရွင္းလင္းၾကမယ္ ထင္ပါတယ္။
ကိုးကား - ITLOS Final Judgment Report, itlos.org
(ၿငိမ္းခ်မ္းေအးထံမွ ခြင့္ျပဳခ်က္ေတာင္းယူၿပီး ျပန္လည္ေဖာ္ျပပါသည္။)
ျမန္မာ အစိုးရအဆက္ဆက္က သားမယားႏွိပ္စက္တတ္တဲ့ ခြက္ပံုး ဖဲသမားလိုပဲ
ပြင့္လင္းမႈ တခါမွမရွိဘူး။
ျပီးေတာ့ ရွိေသးတယ္ ဟို ရိုဟိတ္ဂ်ာေခၚ ဘဂၤါလီကိစၥ ေတြလဲ ရွင္းသင့္ပါတယ္။
လူထု သေဘာထားေမးတာတို႔။ လႊတ္ေတာ္မွာ ဒီဘိတ္လုပ္သင့္ပါတယ္
အိမ္နီးခ်င္း နိုင္ငံတခု လူမ်ဳိးေတြက ေဘးပတ္ဝန္းက်င္နိုင္ငံကို စိမ့္ဝင္တယ္ဆိုတာမွန္ေပမယ့္
နာမယ္အသစ္ထြင္တာေတာ့ လက္ခံလို႔မရဘူး
ေတာ္ၾကာ ဂ်ဴးေတြ အစၥေရး ေထာင္ဖို႔ ပါလက္စတိုင္း နယ္ေျမေတြ လုေနသလို ျဖစ္နိုင္တယ္
ခုဆံုးျဖတ္ခ်က္ကလဲ စာေရးသူေျပာ သလို တတ္သိနားလည္သူ ပညာရွင္ေတြ ဝင္ေဆြးေႏြးသင့္တယ္
နိုင္ငံတနိုင္ငံရဲ့ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာ ဆိုတာ ထိမ္းသိမ္းေစာက္ေရွာက္သင့္တဲ့အရာပါ
ကခ်င္ရြာေတြကို တရုတ္ကို ထိုးအပ္ခဲ့တဲ့ သာဓကလဲ ရွိဖူးပါတယ္
ဘာျဖစ္ျဖစ္ ႏႈတ္ဆိတ္မေနပဲ အျဖစ္မွန္ကို ျပည္သူေတြကို ခ်ျပ သင့္တယ္။
ဆန္းရွင္ေၾကာင့္ မတိုးတက္ဘူးပဲ ေျပာဦး ခု ခရီးသြားခြင့္ ရွိတာေတာင္ မသြား တာ ကို႔နိုင္ငံ ပိုင္နက္ကိုေတာင္ မေလးစားေတာ့ဘူးထင္ပါတယ္ဗ်ာ။
ဘာမဟုတ္တဲ့ တရုတ္ကိုေတာ့ ေခ်ာင္းေပါက္မတတ္သြားတယ္
တရုတ္က အကုန္ယူမွာ စိတ္ခ်။