ဇူလိုင္ ၇ ရက္ေန႔ကို မေမ့ႏိုင္ၾကေသး

 ~

   ဒီမနက္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေရွ႕မွာ ေတြ႔ရတ့ဲ ၅၂ ႏွစ္ေျမာက္ ဇူလိုင္ ၇ ရက္ လႈပ္ရွားမႈ ႏွစ္ပတ္လည္ေန႔ အစီအစဥ္ (ဓာတ္ပုံ - ေဂ်ပိုင္ / ဧရာဝတီ)

(ဧရာဝတီသတင္းေထာက္ စေနလင္း ေရးသားတ့ဲ ၿပီးခ့ဲတ့ဲႏွစ္က ေဆာင္းပါးတပုဒ္ကုိ ျပန္လည္ ေဖာ္ျပပါတယ္)

ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္ေက်ာ္က ကိစၥကို ၁၉၆၂ ခုႏွစ္က ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဦးလွေ႐ႊတစ္ေယာက္ ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ႏိုင္ေတာ့ပါ။

   ဒီမနက္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေရွ႕မွာ ေတြ႔ရတ့ဲ ၅၂ ႏွစ္ေျမာက္

စစ္အာဏာ႐ွင္ ဦးေန၀င္းအစိုးရက အရင္ဆံုး အဂၤလိပ္အစိုးရ လက္ထက္ကတည္းက ႐ွိေနခဲ့တဲ့ လြတ္လပ္ျပီး ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္း အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တကၠသိုလ္ေကာင္စီကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး စစ္တပ္က လူေတြကို အစားထိုးလိုက္တာ၊ ေနာက္ေတာ့ ေက်ာင္း ေဆာင္ေကာ္မတီ ကိုလည္း ဖ်က္သိမ္းတာေတြ သူ မွတ္မိေနတယ္။ ဇူလိုင္ ၁ ရက္ေန႔ ေက်ာင္းျပန္ဖြင့္တဲ့ အခါ မွာ ေက်ာင္းသားေတြကို လိုက္နာရမယ့္ စည္းကမ္း ၂၂ ခ်က္ ထုတ္ျပီးေနာက္ေတာ့ ထီမထင္ ေက်ာင္းေတာ္သားေတြက စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ကန္႕ကြက္ဆန္႕က်င္ေရးေတြ လုပ္လာခဲ့တာေတြကို ႏွစ္လည္တိုင္း ဦးလွေရႊ ျပန္ေျပာင္း သတိရ ေျပာျပေနၾကပါ။

သူ မွတ္မိေနေသးတယ္။ ရန္ကုန္္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားေတြ ဇူလိုင္ ၇ ရက္မွာ သမဂၢအေဆာက္အဦးထဲမွာ အစည္းအေ၀းလုပ္မယ္၊ ခ်ဳပ္ခ်ယ္တာကုိ ကန္႔ကြက္မယ္လုိ႔ ေက်ာင္းစဖြင့္ထဲဲက ျပင္ဆင္လာခဲ့တယ္။ ဇူလိုင္ ၆ ရက္ေန႔ ညေနေက်ာင္းထဲမွာ မီးပ်က္ေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြက ေအာ္ဟစ္ၾကရာကေန မႏၱေလးေဆာင္က စတင္လုိ႔ ခံုေတြ၊ စားပြဲေတြ၊ ဘီဒိုေတြကို ခ်ိဳးၿပီး ေအာက္ပံုခ်ကာ မီး႐ိႈ႕ၾကတာ၊ အဲဒီကေန ေနာက္ဆံုး မီးတုတ္ေတြကိုင္ၿပီး ညလယ္ ၃ နာရီအထိ ေက်ာင္းထဲမွာ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပၾကေတာ့တာကို ဦးလွေ႐ႊက ဧရာ၀တီကို အမွတ္တရ ျပန္ေျပာျပတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ ၅၂ ႏွစ္၊  ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လအတြင္း စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ပိုင္း တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ အခြင့္အေရးေတြကို ႐ုတ္သိမ္းလာခဲ့ပါတယ္။ ဇူလိုင္ ၇ ရက္ေန႔ မနက္ ၁၁ နာရီမွာ ေက်ာင္းသား သမဂၢ အစည္းအေ၀း စတင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ေက်ာင္းသားေတြကို ဖိႏွိပ္တဲ့ စည္းကမ္းေတြ၊ တကၠသိုလ္ အက္ဥပေဒကို ႐ုတ္သိမ္းခဲ့တာေတြကို ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကတယ္။

ေန႔လည္ ၂ နာရီခန္႔မွာ  အဓိပတိ လမ္းမထဲကို ရဲကားေတြ ေကြ႕ဝင္လာျပီး ေက်ာင္းသားသမဂၢေရွ႕မွာရပ္ ရဲေတြ၀င္လာျပီး ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္တဲ့ ကိုဗေဆြေလး၊ ကိုသက္နဲ႔ ကိုဥာဏ္၀င္းတုိ႔ကို အစည္းအေ၀းၿပီးလို႔ မျပန္ႏိုင္ၾကေသးပဲ သမဂၢ စာဖတ္ခန္းမွာ၊ သမဂၢ စားေသာက္ဆိုင္မွာ ထိုင္ေနၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြေ႐ွ႕မွာပဲ ၀င္ဖမ္းခဲ့ပါတယ္။

“ဖမ္းတာကလည္း ဘယ္သူ႔ကိုပဲ ဖမ္းမယ္ဆိုတာ စီစဥ္ၿပီးသား။ ေက်ာင္းသားေတြ ဘာမွလုပ္ခ်ိန္မရလိုက္ဘူး။ အဲဒီေနာက္ ေက်ာင္းသားနဲ႔ ရဲေတြ ပဋိပကၡ စျဖစ္တယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ညေန ၄ နာရီခြဲေလာက္မွာ စစ္တပ္က စၿပီး ေနရာယူလာတယ္။ ေက်ာင္းထဲမွာလည္း ေက်ာင္းသားေတြက အုပ္စုေလးေတြနဲ႔ ဟိုတစ္စု၊ ဒီတစ္စုျဖစ္ေနၿပီ။ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြက ဖမ္းဆီးေရးေတြ စေတာ့မယ္ဆိုတာကို ျမင္လာတယ္” လို႔ ဦးလွေ႐ႊက ေျပာျပတယ္။

ေက်ာင္းသားေတြက ပစ္သတ္လိမ့္မယ္လို႔ လံုး၀ မထင္ထားဘူး။ ဒါေပမယ့္ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ တပ္ရဲ႕ေနရာယူမႈက အေျခအေန ပိုတိုးလာၿပီး ညေန ၆ နာရီခြဲမွာ ေက်ာင္းသားေတြကို ေသနတ္နဲ႔ စတင္ပစ္ခတ္ေတာ့တယ္။ ဘယ္ေလာက္အထိ ပစ္လဲ ဆိုရင္ ည ၉ နာရီေလာက္အထိ မီးေရာင္ျမင္ရင္ ပစ္တဲ့အဆင့္ထိကို ပစ္ၾကတာလို႔ သူကဆက္ေျပာပါတယ္။

အဲဒီည ၇ နာရီ ျမန္မာ့အသံရဲ႕ ေရဒီယိုမွာ ဦးေန၀င္းက တိုင္းျပည္ကို သူတာ၀န္ ယူခ်ိန္မွာ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားမ်ား စည္းကမ္းမဲ့ ဘ၀ကို ျပဳျပင္ရမယ့္ တာ၀န္ပါ က်ေရာက္ေနတာေၾကာင့္ တပ္မေတာ္၏ အင္အားတစ္စိတ္တေဒသကို သံုးၿပီးေျဖရွင္းလိုက္ရေၾကာင္း၊ ယခုအျဖစ္ပ်က္တဲ့ ကိစၥေတြက ေက်ာင္းသားကိစၥ တစ္ခုထဲ မဟုတ္ပဲ ႏိုင္ငံေရး အေမွာင့္ ပေယာဂေတြ ဖမ္းစားသည္ကို ရိပ္စားမိေၾကာင္း၊ မိမိတို႔ရဲ႕ အလုပ္ကို ပ်က္ေအာင္ တမင္လုပ္ ေနၾကရင္  ေနာက္ထပ္ မည္သည္ကိုမွ ထပ္မေျပာလိုေၾကာင္း၊ ဓားကိုဓားျခင္း လွံကိုလွံျခင္း ရင္ဆိုင္ရန္သာရွိေတာ့ေၾကာင္း မိန္႕ခြန္း ေျပာပါတယ္။

ဇူလိုင္လ ၈ ရက္ေန႔ မနက္အေစာႀကီးမွာေတာ့ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ထဲက ေက်ာင္းသားသမဂၢအေဆာက္အဦးကို ဗံုးခြဲ ၿပီးေတာ့ ေက်ာင္းသားသမဂၢရဲ႕ တရား၀င္ရပ္တည္မႈကို ဖ်က္ဆီးလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီ ဇူလိုင္ ရ ရက္ အေရးအခင္းမွာ ေက်ာင္းသားေတြ ဘယ္ေလာက္အထိ ေသခဲ့တယ္ဆိုတာကို ယေန႔အထိ ဘယ္သူကမွ တိတိက်က် မေျပာႏို္င္ေသးပါဘူး။ ဦးေန၀င္း အစိုးရ ထုတ္ျပန္ထားတာကလည္း တကယ္ေတာ့ စာရင္းအတိအက် မဟုတ္ေသးပါဘူး။ အဲဒီအခ်ိန္ထဲကစ ေက်ာင္းသားသမဂၢကို ဖ်က္ဆီးၿပီး ေက်ာင္းသားသမဂၢရဲ႕ သမိုင္းကို ဖံုးကြယ္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။

“တကယ္ေတာ့ အစိုးရ အဆက္ဆက္တိုင္းက ေက်ာင္းသားတင္မကပါဘူး။ Campaign လုိ႔ေခၚတဲ့ စည္း႐ံုးလံႈေဆာ္မႈေတြ ကိုေတာင္ အစိုးရဆန္႔က်င္ေရးလို႔ ျမင္ေန႐ွာတုန္းပါပဲ။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားမွာ ေတာ္ေတာ္ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥပါ။ တခုေတာ့ သိထားပါ။ ေကာင္းမြန္မွန္ကန္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ဆိုရင္ ေက်ာင္းသားေတြက ေထာက္ခံတဲ့အျပင္ ပုခံုးနဲ႔ တြန္းတင္ခဲ့တာ ခ်ည္းပါပဲ။ ေဖာက္ျပန္တဲ့ အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱရားဆိုရင္ေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ထိပ္တိုက္ေတြ႕ရမွာပဲ” လို႔ ၈၈ မ်ိဳး ဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုမင္းကိုႏိုင္က  ေျပာပါတယ္။

၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ေက်ာင္းသားသမဂၢဗံုးခြဲလို႕ အေဆာက္အဦးၾကီး မရွိေတာ့ေပမယ့္ ေက်ာင္းသားထုရဲ႕ ရင္ထဲမွာ႐ွိေနတဲ့ သမဂၢစိတ္ဓါတ္ေတြ၊ အစဥ္လာမ်ားေတြကိုေတာ့ ဖ်က္ဆီးလို႔ မရပါဘူးလို႔ ၂၀၀၇ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဒီၿငိမ္းလင္းကလည္း ဆိုပါတယ္။

အစိုးရက ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေနတယ္လို႔ ေျပာေနေပမယ့္ ေက်ာင္းသားသမဂၢေတြရဲဲ႕ တရား၀င္ရပ္တည္မႈကို ခြင့္ျပဳေပးတာမ်ိဳး မ႐ွိေသးဘဲ ေက်ာင္းသား အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူေတြကိုလည္း ပညာေရး စိတ္မဝင္စား ႏိုင္ငံေရး လုပ္တယ္လို႔ ယူဆေနတုန္းလို႕လည္း ဆက္ေျပာတယ္။

ေက်ာင္းသားေတြသာ ႏိုင္ငံရဲ႕ အေရးကိစၥေတြမွာ ပါ၀င္မႈ မ႐ွိခဲ့ဘူးဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ လြတ္လပ္ေရးရလာမွာ မဟုတ္တဲ့အေၾကာင္း၊ ဒီလို ေခတ္ေျပာင္း စနစ္ေျပာင္းကိုလည္း ေရာက္လာမွာ မဟုတ္တဲ့အေၾကာင္း  ဒီၿငိမ္းလင္းက ေျပာပါတယ္။

ေက်ာင္းသားလႈပ္႐ွားမႈ ဆိုတာက တကယ္ေတာ့ အေရးေတာ္ပံု ႀကီးတစ္ခုလံုး၏ ကနဦး လႈပ္႐ွားမႈ သာျဖစ္ၿပီး ေက်ာင္းသားေတြလႈပ္ရွားေန႐ံုနဲ႔၊ ေက်ာင္းသား သမဂၢတစ္ခုထဲဲနဲ႔ေတာ့ ေခတ္စနစ္အေျပာင္းအလဲ  ျဖစ္ႏိုင္မွာ  မဟုတ္ ေၾကာင္းကို ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးလွေ႐ႊက သံုးသပ္ပါတယ္။

ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ႐ိုးသားျဖဴစင္ၿပီး မိမိယံုၾကည္ရာကို ေျပာရဲဆိုရဲေၾကာင္း၊ အာဏာ႐ွင္ေခတ္မ်ားတြင္လည္း ေက်ာင္းသားမ်ားက စေတးခံခဲ့ေၾကာင္း၊ သုိ႔ရာတြင္အစုိးရဘက္မွ ေက်ာင္းသားေတြကို  ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြရဲ႕ ပါတီ ႏိုင္ငံေရးေတြနဲ႔ တြဲျမင္ေနေသးတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးလို႔လည္း ဆိုပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ယေန႔ ေက်ာင္းသား လူငယ္အမ်ားစုဟာ ေက်ာင္းသားသမဂၢသမိုင္းကို စိတ္ပါ၀င္စားမႈ အားနည္ေနေသးတဲ့ အေနအထားျဖစ္ေနရၿပီး သမဂၢရဲ႕ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ဖြဲ႕စည္းပံုနဲ႔ က်င့္ထံုးေတြကို လြတ္လပ္စာ ျပဌာန္းအေကာင္း အထည္ေဖာ္ခြင့္နဲ႔ ကင္းေ၀းေနဆဲလို႔ ဒီၿငိမ္းလင္းက သံုးသပ္ပါတယ္။

တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားဘ၀( Campus Life ) ကို ေမွ်ာ္လင့္ထားသေလာက္ မရေသးဘဲ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးကို တျဖည္းျဖည္း လုပ္ယူသြားရမွာျဖစ္တယ္၊ ေနာက္ၿပီး တကၠသိုလ္ တစ္ခုနဲ႔တစ္ခုၾကားမွာ စည္းမ်ဥ္း စည္း ကမ္းေတြ ခြဲျခားခံေနရေသးတာေၾကာင့္လဲ ေက်ာင္းသားထုၾကား စည္းလံုးညီၫြတ္မႈ မရေသးတဲ့ အေနအထားမွာရွိေနေသး တယ္လုိ႔ အမည္မေဖာ္လိုေသာ လိႈင္သာယာ နည္းပညာတကၠသိုလ္မွ ဒုတိယႏွစ္ေက်ာင္းသားတစ္ဦးက  ေျပာပါတယ္။

“ဒါေပမယ့္ တကယ္တမ္း တကၠသိုလ္  သမဂၢကိုသာ တရား၀င္ ရပ္တည္ခြင့္ေပးလိုက္မယ္ဆိုရင္ ဒီေက်ာင္းသားထုက တကယ့္ႏိုင္ငံအားေတြ ပိုျဖစ္လာမယ္လို႔  ယူဆတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြက အသင္းဖြဲ႕စိတ္ဓါတ္ေတြ၊ အဖြဲ႕စုေပါင္း  လုပ္ေဆာင္မႈေတြ အေလ့က်င့္ျဖစ္လာမယ္၊ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး အျပန္အလွန္ ေလးစားမႈေတြ ပိုရလာမယ္ဆိုတာေတာ့ အမွန္ ပဲဗ်။ ဒါေပမယ့္ အစုိးရဘက္က ေက်ာင္းသားေတြအေပၚမွာ  ျမင္ေနတဲ့ အျမင္ေတြကိုေတာ့ ေဖ်ာက္ဖ်က္ဖို႔ရာ ခက္ေနဦး မယ္။ ေနာက္ တခ်ိဳ႕ဆရာေတြရဲ႕ ေၾကာက္လန္႔တဲ့ စိတ္ကို ေျပာင္းလဲဖို႔ လိုေသးတယ္” လို႔ သူကဆိုတယ္။

အခုေခတ္အခ်ိန္မွာ ဥပေဒအရ အာမခံေပးႏိုင္မယ့္ တကၠသိုလ္ အက္ဥပေဒလိုမ်ိဳးလည္း မ႐ွိ၊ ဆရာ၊ ဆရာမေတြနဲ႔ ေက်ာင္း သားေတြၾကားမွာ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးေရးေတြမွာ အခက္ခဲေတြသာ ေျပလည္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ တကၠသိုလ္ သမဂၢဆိုတာ မၾကာခင္ ေပၚေပါက္လာမွာျဖစ္တယ္လို႔ ဒီၿငိမ္းလင္းက သံုးသပ္တယ္။

ဇူလိုင္ ၇ ရက္ေန႔ အထိမ္းအမွတ္လုပ္ၾကတယ္ဆိုတာက ဒီလိုုမ်ိဳးျဖစ္ရပ္ေတြ ေနာက္ထပ္မျဖစ္ေအာင္၊ ေက်ာင္းသားထုၾကားမွာ သမဂၢစိတ္ဓာတ္ေတြ၊ ေက်ာင္းသားသမိုင္းေတြကို သိဖို႔၊ တုိင္းျပည္ရဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးမွာ ေမာင္းႏွင္အားတခုျဖစ္လာေအာင္ လုပ္ၾကတာပါ၊ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္သြားဖုိ႔၊ အၿငိဳးအာဂတေတြ ထပ္ျဖစ္လာဖို႔၊ အနာေတြကို ျပန္ဆြဖို႔ လုပ္ေန ၾကတာမဟုတ္ပါဘူးလို႔ သူကဆိုပါတယ္။

ကိုမင္းကိုႏိုင္ကလည္း အဆက္ဆက္ ေက်ာင္းသားလႈပ္႐ွားမႈမ်ားဟာ ေပါင္းကူးတံတားသဖြယ္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒါကို အသိမွတ္ျပဳၿပီး အခြင့္သင့္တိုင္း ေဖာ္ထုတ္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေက်ာင္းသားသမိုင္းကိုလည္း ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းသြားရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုပါတယ္။

ယေန႔ေခတ္အခ်ိန္္တြင္ “အစပ်ိဳးစ အေျခအေနကို ဖူးပြင့္ဖို႔ရာမွာ” မိမိတို႔ အားလံုးအေပၚတြင္ မူတည္ေၾကာင္း၊ အစြမ္းအစဆို ရာတြင္လည္း ဥာဏ္ပညာက အေရးႀကီးေၾကာင္း၊ မိမိတို႔ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားကေန သင္ယူရင္း အျပန္အလွန္ နားလည္မႈကို ရ႐ွိရန္ ရင့္က်က္မႈကို တည္ေဆာက္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ နည္းဗ်ဴဟာကို ေသခ်ာစြာ စဥ္းစားမွ “အနာဂတ္လွမွာ” ျဖစ္ေၾကာင္း  ကိုမင္းကိုႏိုင္က သံုးသပ္ပါတယ္။

ဒီေန႕ တက္ႂကြလႈပ္ရွားေနတဲ့ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြကို ရည္ရြယ္ျပီး ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္  ဦးလွေရႊက သတိေပးပါတယ္။ ေက်ာင္းသားဆိုတဲ့ ဂုဏ္ပုဒ္တစ္ခုထဲတြင္ရပ္တည္ မေနသင့္ပဲ အခ်ိန္တန္ရင္ ကိုယ္အားသန္ရာကို ေျပာင္းလဲရမယ္လို႕ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔ ေက်ာင္းသားဘ၀ကေန ကူးၿပီး စစ္ေရး ထိုမွတဖန္ ႏိုင္ငံေရး တခုခုကုိ ေရြးခ်ယ္ေလွ်ာက္လွမ္းခဲ့ၾကသူေတြ ျဖစ္ေၾကာင္း ဥပမာ ယူၾကဖို႕လည္း ေျပာဆိုတယ္။

 

• ဧရာ၀တီ Facebook / ဧရာဝတီ Twitter

.