ကဗ်ာ ၁၀၀ ႏွင့္ ကဗ်ာဆရာ ကြယ္လြန္ျခင္း

Tuesday, October 25, 2011


စာအုပ္အမည္ ။ ။ ကဗ်ာ ၁၀၀ ႏွင့္ ကဗ်ာဆရာ ကြယ္လြန္ျခင္း
ေရးသူ ။ ။ ၾကည္ေမာင္သန္း
ထုတ္ေဝခုႏွစ္ ။ ။ ၂၀၀၇ စက္တင္ဘာ၊ ပထမအႀကိမ္
ထုတ္ေဝသူ။ ။ ဦးဝင္းေက်ာ္ထြန္း (မံုေရြးစာေပ)
အုပ္ေရ ။ ။ ၅၀၀
တန္ဖိုး ။ ။ ၁၈၀၀ က်ပ္

ကဗ်ာဆရာလွသန္း၊ ကေလာင္ခြဲ ၾကည္ေမာင္သန္း နာမည္နဲ႔ ထြက္ခဲ့တဲ့ “ကဗ်ာ ၁၀၀ ႏွင့္ ကဗ်ာဆရာကြယ္လြန္ျခင္း” ဆိုတဲ့ ကဗ်ာေပါင္းခ်ဳပ္ စာအုပ္ေလးအေၾကာင္းကို ၿငိမ္းေဝက ဧရာဝတီရဲ႕ စာအုပ္စင္က႑မွာ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလအတြင္း ေရးခဲ့တာကို အမွတ္တရ ျပန္လည္ေဖာ္ျပပါတယ္။ ကဗ်ာေတြ ၁၀၀ မက ထားခဲ့တဲ့ ကဗ်ာဆရာ ၾကည္ေမာင္သန္းကေတာ့ ေအာက္တိုဘာ ၂၂ ရက္ေန႔က သူ႔စာအုပ္ေခါင္းစည္းလိုပဲ ကြယ္လြန္ သြားခဲ့ပါၿပီ။

ေကာက္ေကြ႕တဲ့ျမစ္ကို ဆြဲဆန္႔ႏုိင္ပါ့မလား


၁၉၆၄ ခုႏွစ္ ေလာက္ကပါ။ ေတာင္ဗီယက္နမ္မွာ ကမာၻ႔ အင္အား အႀကီးဆံုး အေမရိကန္ တပ္ေတြနဲ႔ ေတာင္ဗီယက္နမ္ ႐ုပ္ေသးအစိုးရ ငုယင္ေကာင္ကီးရဲ႕တပ္ေတြ ဖ႐ိုဖရဲ စစ္ရႈံးေနတုန္း။ ေျမာက္ဗီယက္နမ္နဲ႔ ေတာင္ဗီယက္နမ္ လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ေတြက ၿမိဳ႕ေတာ္ဆိုင္ဂုံကို ဝိုင္းထားတဲ့အခ်ိန္...။

မနက္ခင္း လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ ထိုင္ၾကတဲ့အခါ သတင္းစာကို စားပြဲေပၚမွာျဖန္႔ၿပီး က်ေနာ္တို႔က ဗီယက္နမ္စစ္ပြဲေျမပံုကို ဝိုင္းစု မွတ္သားေနခဲ့ၾကပါတယ္။ က်ရႈံးသြားတဲ့ ေတာင္ဗီယက္နမ္ၿမိဳ႕ေတြ တၿမိဳ႕ၿပီးတၿမိဳ႕ကို က်ေနာ္တို ့လက္ထဲက မင္နီေခ်ာင္းနဲ႔ ဝိုင္းပတ္ မွတ္သားလိုက္ၾကပါတယ္။

က်ေနာ္တို႔ဟာ အဲဒီတုန္းက ဗီယက္နမ္ မ်ိဳးခ်စ္တပ္ေတြဘက္က ရပ္တည္ၿပီး ေန႔စဥ္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ ရင္ခုန္သံစည္းခ်က္နဲ ့စစ္ပြဲႀကီးတပြဲကို ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကတဲ့အခ်ိန္။

မွတ္မိပါေသးတယ္။ ကိုခါး (ငခါး-ကြမ္းျခံကုန္း မဟုတ္ပါ) က ဆံပင္ေက်ာေထာက္နဲ႔။ ကိုဦး (ကဗ်ာဆရာ မင္းခိုင္ဦး) က ေခါင္းေလာင္းေဘာင္းဘီနဲ႔။ ကိုစန္းေမာင္ (ယခု ပဲခူးၿမိဳ႕က ေရွ႕ေနႀကီး ဦးစန္းေမာင္) က လည္ကတံုးအက်ႌနဲ႔။ က်ေနာ္ကေတာ့ ရင္ပတ္ ၾကယ္သီးျဖဳတ္အက်ႌ၊ ခ်က္ျပဳတ္ပုဆိုးနဲ႔။

အဲဒီတုန္းက ပဲခူးၿမိဳ႕က က်ေနာ္တုိ ့လူငယ္တသိုက္ ေမာ္စီတုံးရဲ့ ကဗ်ာတပုဒ္ ေခါင္းစီးကိုယူၿပီး “ဆီးပြင့္” ဆိုတဲ့ ဘာသာျပန္ ကဗ်ာစာအုပ္ ထုတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အရွိန္အဟုန္ႀကီးႀကီးနဲ႔ တက္လာေနတဲ့ တကမာၻလံုးက အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး တိုက္ပြဲေတြကို ဂုဏ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ “ဒီေရ” ဆိုတဲ့ ကဗ်ာစာအုပ္ကိုလည္း ထုတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

အခု ႏွစ္ေပါင္း ေလးဆယ္ေက်ာ္ ငါးဆယ္ ၾကာၿပီးတဲ့ေနာက္ ...။ ၾကည္ေမာင္သန္းရဲ့ “ကဗ်ာ ၁၀၀ ႏွင့္ ကဗ်ာဆရာ ကြယ္လြန္ျခင္း” ကဗ်ာစာအုပ္ထဲက “သူတို႔” ဆိုတဲ့ ကဗ်ာတပုဒ္ကို ဖတ္မိတဲ့အခါ က်ေနာ္ မွတ္မွတ္ထင္ထင္ အလြမ္းျမစ္ထဲ ေမ်ာလိုက္မိတယ္။

(၁)

သူတို႔
သူတို႔
တၿပိဳင္နက္ ဆံပင္ရွည္ထားၾက
ဘီးတယ္လ္ သီခ်င္းေတြ နားေထာင္ၾက
ေခါင္းေလာင္းေဘာင္းဘီေတြ ဝတ္ၾက
ဗီယက္နမ္စစ္ကို ဆန္႔က်င္ၾက
သူတို႔
အသံသစ္ေတြနဲ ့ ဧည့္ဝတ္ေက်ပြန္ခဲ့ၾကတယ္။
သူတို႔
တၿပိဳင္နက္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ထိုင္ ရီေဝၾက
ပင့္ကူအိမ္ထဲက ပိုးေကာင္ေတြလို ဘဝ
႐ုတ္တရက္ ေဂၚဘာေခ်ာ့ဗ္၊ ဘာလင္တံတိုင္းနဲ႔
အေရွ႕ဥေရာပကို အာ႐ံုစိုက္မိၾက
သံကန္႔လန္႔ကာကို ဆြဲဖြင့္ၾက
သူတို႔
ကမာၻႀကီးကို လက္နဲ႔ ဆြခဲ့ၾကတယ္။
သူတို႔
တၿပိဳင္နက္ ဆံပင္ေတြ အေရာင္ဆိုးၾက
ဟစ္ေဟာ့ သီခ်င္းေတြ နားေထာင္ၾက
ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ ထိေတြ ့ၾက
ဂိမ္းစ္ေတြ ကစားၾကရင္း
အႏိုင္ရတာကို အရသာေတြ ့ၾက
သူတို႔
ေကာက္ေကြ ့တဲ့ျမစ္ကို ဆြဲဆန္႔ႏိုင္ၾကပါ့မလား...။

(၂)

လြတ္လပ္မႈရဲ့ သေကၤတဟာ
ကမ္းေျခတခုလို႔ ဆိုရင္
ဟိုမွာ
ကမ္းေျခတခု အဓြန္႔ရွည္ဖို႔
မာေက်ာေက်ာ႐ုပ္ရည္နဲ႔
အကာအကြယ္ေတြ ေပးေနသူေတြ...။
(ၾကည္ေမာင္သန္းရဲ့ ေက်ာက္ေဆာင္မ်ား ကဗ်ာမွ)

က်ေနာ္တုိ႔ ေခတ္တုန္းကေတာ့ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ဆိုတာလည္း မာေက်ာေက်ာ စိတ္ဓာတ္႐ုပ္ရည္နဲ႔ ပါပဲ။ ကၽြန္း အစာငတ္ခံ တိုက္ပြဲမွာ က်ဆံုးသြားတဲ့ ကိုေလးေမာင္ ဆိုတာလည္း မာေက်ာေက်ာ ႐ုပ္ရည္နဲ႔ပါပဲ။ “အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္” ကို ေရးသြားတဲ့ ဗိုလ္မႉး ခ်စ္ေကာင္း ဆိုတာလည္း မာေက်ာေက်ာ ႐ုပ္ရည္နဲ႔ ပါပဲ။

က်ေနာ္တို႔ဟာ က်ေနာ္တို႔ေခတ္မွာ ေလးစားရမယ့္သူကို တေလးတစား ရွာခဲ့ၾကတယ္။ ေက်ာက္ေဆာင္ေတြကို ဘယ္သူေတြ ကာကြယ္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကသလဲဆိုတာ သိခ်င္ခဲ့ၾကတယ္ဆိုပါေတာ့။

အဲဒီ မာေက်ာေက်ာ႐ုပ္ရည္နဲ႔ လူေတြဟာ ေက်ာက္ေဆာင္ကို ကာကြယ္ရင္းနဲ႔ က်ဆံုးသြားခဲ့ၾကသလို က်ေနာ္တို႔ကေရာ က်ေနာ္တို႔ ေခတ္ႀကီးအတြက္ ဘာေတြမ်ား သက္ျပင္းေတြ ေခၽြခဲ့ၾကသလဲ။ က်ေနာ္တို႔ ကမၻာေျမႀကီးအတြက္ ဧည့္ဝတ္ေက် ခဲ့ၾကပါရဲ့လား။

ႏွစ္ေတြလည္း ႐ူးသလို ေပါသလို ကုန္ဆံုးသြားခဲ့ၿပီ
ဒီလိုအေနအထားမွာ
ေသသြားတဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြကို သတိရတယ္
မေသမရွင္ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ ့
ေသခ်င္ေယာင္ေဆာင္ေနတဲ့ သူငယ္ခ်င္းတို႔ေရ
တို႔ေနာက္က ဆံပင္ နီေၾကာင္ေၾကာင္ မ်ိဳးဆက္ကို
တို႔ ဘာေတြ လက္ဆင့္ကမ္းႏိုင္ခဲ့ပါသလဲ။
(ၾကည္ေမာင္သန္းရဲ့ သူငယ္ခ်င္း အျပင္းေျပဖတ္ဖို႔ ကဗ်ာမွ)
ဒီကဗ်ာပိုဒ္ကိုဖတ္ေတာ့ ကိုယ့္အတၱ ပုဂၢလိက ဒိုင္ယာရီထဲမွာ ကမာၻႀကီးကို မ်က္ကြယ္ျပဳသြားၾကတဲ့ ကဗ်ာဆရာ တိုက္ေမာင္းကို သတိရတယ္။ ႏိုင္ဝင္းေဆြကို သတိရတယ္။ ေသခ်င္ေယာင္ေဆာင္ေနတဲ့ ကဗ်ာဆရာမ မိဆူးပြင့္ကို သတိရတယ္။ မေသမရွင္ ျဖစ္ေနတဲ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ သတိရတယ္။

တခ်ိန္ကေတာ့ ဟုတ္ပါတယ္ ...။ ၾကည္ေမာင္သန္းရဲ့ ကဗ်ာတပုဒ္ထဲကလို က်ေနာ္တို႔ဟာ ဟစ္ပီေယာင္ေယာင္ ဂ်စ္ပစီေယာင္ေယာင္နဲ႔ စနစ္တခုရဲ႕သားေကာင္ ျဖစ္ခဲ့ၾကေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ ဓားေတာင္ကိုေက်ာ္ၿပီး မီးပင္လယ္ကို ျဖတ္ႏိုင္ခဲ့တာပဲ မဟုတ္လား။ က်ေနာ္တို႔ ျဖတ္သန္းခဲ့ၾကတာပဲ မဟုတ္လား။ အခ်ဳပ္ခန္းေတြ၊ ေထာင္ေတြ၊ ရဲဘက္စခန္းေတြ၊ ပိုုက္လံုးႀကီးေတြ၊ ရထားသံလမ္းေတြ၊ ဘူတာ႐ံုေတြ၊ ပလက္ေဖာင္းေတြ၊ အရက္ဆိုင္ေတြကို ျဖတ္သန္းရင္း က်ေနာ္တို႔ စစ္ေအးေခတ္ႀကီးကို ထားခဲ့ၾကတာပဲ မဟုတ္လား။ တပါတီစနစ္ကို ထားခဲ့ၾကတာပဲ မဟုတ္လား။

တခ်ိဳ႕က ေက်နပ္လိုက္ၾကတယ္။ ေက်နပ္လိုုက္တာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ လြတ္လပ္မႈဟာ က်ဆံုးသြားၿပီဆိုတာ မသိလိုက္ၾကဘူးေလ။

မီးတိုင္ေအာက္က မ်က္လံုးတစံုဟာ အခုေတာ့ ညကပြဲခန္းမထဲမွာ ေရာင္းအားျမႇင့္ မ်က္လံုးတစံုအျဖစ္ ေစ်းကြက္စီးပြားေရး ဆန္လာတာ က်ေနာ္တို႔ သတိျပဳမိပါရဲ့လား။

က်ေနာ္တို႔က တစက္မွ မယိုဖိတ္ရေအာင္ ေနခ်င္ခဲ့ၾကတာပါ။ ဒါေပမယ့္ တာက်ိဳးတဲ့ အသံႀကီးကသာ ေခတ္ႀကီးတခုလံုးကို လႊမ္းသြားခဲ့တယ္။

အ ကာလ
စိန္ပန္းေတြ ေျမခ
ဆိတ္ဖလူးရနံ႔ ေမႊးျမ
အသံမဲ့ ၾကယ္ေတြ ေၾကြက်
အ ကာလ။
ကေလးရယ္
မင္းကို ေမြးတဲ့အခါ
ကံဆိုးမိုးေမွာင္က်
အ ကာလ။
ကေလးရယ္
မင္းအေမ အျပင္းအထန္ ခ်ီတက္ခဲ့ရ
မင္းအေဖ အသည္းအသန္ ထြန္ယက္ခဲ့ရ
အ ကာလ။
တကယ္ေတာ့ ကေလးရယ္
ေသေသခ်ာခ်ာ ေတြးၾကည့္ေတာ့မွ
အ ကာလဆိုတာ
ညတညရဲ့ စ်ာပန ျဖစ္ေနရဲ႕။

တခါတရံမွာ က်ေနာ္တို႔ ေထာင္ေခ်ာက္ေတြထဲ ဆင္းခဲ့မိၾကတာလည္း ရွိတယ္။ ဒီေခတ္ရဲ့ ေထာင္ေခ်ာက္ေတြက ဥပဓိ႐ုပ္ မၿငိမ္ဘူးေလ။ အေရာင္စံုလြန္း၊ ေထြေထြျပားျပားျဖစ္လြန္းေတာ့ ေထာင္ေခ်ာက္ေတြက ဗို႔အားျမႇင့္ဖို႔ မလိုေလာက္ေအာင္ကိုပဲ အနံ႔ျပင္းတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ဆယ္ေယာက္ရွိရင္ ဆယ္ေယာက္၊ ႏွစ္ေယာက္ရွိရင္ ႏွစ္ေယာက္ လမ္းေတြကြဲၾကရတယ္။ က်ေနာ္ ဆုေတာင္းတယ္ေလ။ လမ္းဆံုတေနရာမွာေတာ့ ေထာင္ေခ်ာက္ထဲက လူတခ်ိဳ႕ ျပန္ဆံုႏိုင္ေကာင္းရဲ႕လို႔ေပါ့။ ပိန္းပိတ္ေအာင္ ေမွာင္လြန္းတဲ့ ေခတ္ႀကီးတေခတ္ရဲ႕စ်ာပနကို အတူတူ လိုက္ပို႔လို႔ ရစေကာင္းရဲ႕ေပါ့။

ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ စာအုပ္တအုပ္ ေသနတ္တလက္နဲ ့ လက္တင္အေမရိကတိုက္က လူငယ္တစ္ေယာက္ကို က်ေနာ္တို႔ အားက်ခဲ့ဖူးတာ ေကာင္းပါတယ္။ အင္းစိန္ေထာင္ထဲက လွဲပစ္လိုက္တဲ့ သမိုင္းဝင္ ဆိတ္ဖလူးပင္ကို လြမ္းတတ္တာ ေကာင္းပါတယ္။ ကိုဗဟိန္းက လေရာင္ေအာက္မွာထိုင္ၿပီး ခင္မႀကီးဆီ စာေရးခဲ့တာ ေကာင္းပါတယ္။

ကဗ်ာဆရာတစ္ေယာက္က ကဗ်ာစာအုပ္တအုပ္ထဲမွာ ကဗ်ာပုဒ္ေရ ၁၀၀ နဲ႔ ေလာကႀကီးကို ႀကိဳးပစ္ၿပီးဖမ္းဖို႔ ႀကိဳးစားသြားတာ ပိုၿပီးေကာင္းပါတယ္။

ၾကည္ေမာင္သန္းရဲ႕“ကဗ်ာ ၁၀၀ ႏွင့္ ကဗ်ာဆရာ ကြယ္လြန္ျခင္း” ကဗ်ာစာအုပ္ကို ဖတ္႐ႈခံစား ၾကည့္ခဲ့တာပါ။

ဒီကဗ်ာစာအုပ္ထဲမွာ “ၾကည္ေမာင္သန္း” ရဲ႕ စာေပေလာကအတြင္း စတင္ေျခခ်တဲ့ကဗ်ာ “ဆူးေလလမ္း၏ ရာဇဝင္ကဗ်ာ”၊ ဟန္သစ္မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာအဖြဲ ့ရဲ႕ ၁၉၉၄ တႏွစ္အတြင္း အႀကိဳက္ဆံုးကဗ်ာ “ေျဖာင့္ခ်က္”၊ မႏၲေလး စာဖတ္သူမ်ားရဲ႕ အေကာင္းဆံုးကဗ်ာဆုရ ကဗ်ာ (၁၉၉၈) “လက္”၊ ၂၀၀၆ ပ်ဥ္းမနား အလယ္႐ိုးမ ေခတ္ေပၚကဗ်ာဆုရ “ေတာင္အေမရိကကို သြားခ်င္တယ္” ကဗ်ာ၊ ၂၀၀၆ ေရႊအျမဳေတ စာေပဆု(ကဗ်ာ) အျဖစ္ “အာရွတိုက္ရဲ့ တေနရာ”၊ ၂၀၀၆ ေရႊဘိုၿမိဳ ့ပန္းကဗ်ာ ေခတ္ေပၚကဗ်ာဆုရ “ငါလည္းတေန ့” ကဗ်ာေတြကိုု ထည့္သြင္းေဖာ္ျပပါရွိတာ ေတြ႔ရလို႔ ပိုမို စိတ္ဝင္စား၊ ခံစားခဲ့ရ။

“ၾကည္ေမာင္သန္း” ရဲ႕ “ကဗ်ာ ၁၀၀ ႏွင့္ ကဗ်ာဆရာကြယ္လြန္ျခင္း” ကဗ်ာစာအုပ္ကို က်ေနာ္ဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ေမးခြန္းေတြလည္း ေမးမိသြားပါတယ္။

က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ တံပိုးတန္းေခတ္မွာ ေကာက္ေကြ႔တဲ့ျမစ္ကို ဆန္႔ေအာင္ ဆံပင္နီေၾကာင္ေၾကာင္ လူငယ္ေတြ တကယ္ႀကိဳးစားေနၾကမယ္ ဆိုတာကိုေတာ့ ယံုၾကည္လ်က္ ...။

ရာဇဝင္ျမစ္ကေတာ့ တံတားေအာက္မွာ စီးဆင္းသြားေနလ်က္ ...။

ၿငိမ္းေဝမူရင္းေဆာင္းပါးကို ဒီမွာ ဖတ္ရႈႏုိင္ပါၿပီ

1 comments :

  1. ေမာင္ေကာင္း (กรุงเทพฯ) said... :

    ဆရာမေအးခ်မ္းေျမ့ ရဲ႕ တမူထူးေပ့ အသံၾသၾသ ဆြဲဆြဲငင္ငင္ေလးနဲ႔ ေဒၚက်ဴမင္ႀတီေလးေတြ လုပ္ပါအုန္းလို႔ မၾကည့္ရတာၾကာလို႔၊ ဟိုတခါၿမိဳ႕ပတ္ရထားဘဝေလးေတြမ်ား အေတာ့္ကိုရင္နင့္စရာေလးေတြ -

Post a Comment

 
Copyright © 2014 Irrawaddy Publishing Group. All Rights Reserved