ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တေလာက တ႐ုတ္ျပည္ဂြမ္ေဒါင္သတင္းဌာနတစ္ခုနဲ႔ အင္တာဗ်ဴးမွာ တ႐ုတ္ေတြ ျမန္မာကို စီးပြားေရးအခြင့္အေရးတစ္ခုေလာက္ပဲ သေဘာမထားၾကဖို႔ (အျမတ္ထုတ္ဖုိ႔ေလာက္ အခြင့္အေရးယူဖို႔ေလာက္ပဲ မစဥ္းစားၾကဖို႔) ေျပာခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ဖတ္မိၾကမွာပါ၊ သို႔ေသာ္ အဲဒီ အင္တာဗ်ဴး အျပည့္အစံုကို သိပ္မေတြ႔ရဘူး။ မေန႔က ေလွ်ာက္ရွာရင္း တေနရာမွာ ေတြ႔မိေတာ့ ဝမ္းသာအားရနဲ႔ ျမန္မာလို ျပန္လိုက္ပါတယ္။ အစအဆံုး တခါတည္းတင္ခ်င္ေပမယ့္ ၾကာေနမွာစိုးလို႔ ၿပီးသေလာက္ေလး အရင္တင္လိုက္ပါရေစ။ မူရင္းတ႐ုတ္စာေတြကိုပါ ကူးတင္ထားပါတယ္၊ အမွားေတြ႔ရင္ (သို႔မဟုတ္) ပိုဆီေလ်ာ္တဲ့ ျပန္ဆိုခ်က္ရွိရင္ ေကာ္မန္႔မွာ ေရးသြားႏိုင္ပါတယ္။ တျခားေနရာမွာ အဂၤလိပ္လိုျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာလိုျဖစ္ျဖစ္ ျပန္ထားတဲ့ဆိုက္ရွိရင္လည္း ေျပာပါဦး၊ က်ေနာ္ ျပန္စရာ မလိုေတာ့ဘူးေပါ႔။
မွတ္ခ်က္။ ။ ေဂၚဇီလာတ႐ုတ္ကို ျမန္မာေတြကေန ေျပာင္းလဲပစ္ႏိုင္တာဆိုလို႔ ဒီလိုအေတြးအေခၚေလးေတြပဲရွိတယ္။ ဒီလိုအင္တာဗ်ဴးမ်ဳိးကို ဗ်ဴးရဲ ေဖာ္ျပရဲတဲ့ Southern People Weekly magazine ကို ခ်ီးက်ဴးတာေတြလည္း ဖတ္မိပါတယ္၊ ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံမွာ ဒါေတြျဖစ္လာတာ ဝမ္းသာစရာပါ။
--
圖片來源：搜狐文化 之 专访缅甸自由女神昂山素季:追求修复式的正义
人物周刊：缅甸的改革最近引发了很多讨论，有人说缅甸春天来了，你同意吗？
Southern People Weekly magazine: ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ဒီတေလာ လူအေတာ္မ်ားမ်ားက ေဆြးေႏြးေျပာဆိုေနၾကတယ္၊ ဒါျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေႏြဦးရာသီ ေရာက္ၿပီလို႔ တခ်ဳိ႕ကေျပာတယ္၊ အန္တီလက္ခံလားခင္ဗ်ာ။
昂山素季：你知道，在缅甸，我们没有春天，同样我们也没有夏天、秋天和冬天，我们的季节划分非常不同（记者注：缅甸气候受季风影响很大，一年分为热季、雨季和凉季），所以我想（改革）也会以我们自己的方式推进。现在要说改革能带来什么有点为时过早，不过我相信，总统（吴登盛）是希望带来真正变革的。对于大家一起推进变革，我也有信心。
Daw Aung San Suu Kyi: မင္းသိလား၊ တို႔ျမန္မာျပည္မွာ ေႏြဦး ဆိုတာမရွိဘူး၊ အဲသလိုပဲဲ အန္တီတို႔မွာ ေႏြ၊ ေဆာင္းဦး၊ ေဆာင္း စတဲ့ ရာသီေတြလည္း မရွိဘူး၊ အန္တီတို႔ရဲ႕ ရာသီဥတုကို ခြဲျခားပံုဟာ အင္မတန္ထူးျခားတယ္ (မွတ္ခ်က္ - ရာသီေလဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရာသီဥတုဟာအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ အရမ္းရွိတယ္၊ တစ္ႏွစ္မွာ ပူတဲ့ရာသီ၊ မိုးရြာတဲ့ရာသီရယ္ ေအးတဲ့ရာသီဆိုၿပီး ရာသီသံုးမ်ဳိး ခြဲထားပါတယ္)။ ဒါေၾကာင့္ အန္တီ့အေနနဲ႔ (ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆိုတာလည္း) ကိုယ့္ပံုစံနဲ႔ကိုယ္ ေရွ႕ဆက္သြားလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဟာ ဘာေတြေဆာင္ၾကဥ္းလာေပးမလဲ ဆိုတာကို အခုေျပာဖို႔ ေစာေနပါေသးတယ္၊ ဒါေပမယ့္ သမၼတ (ဦးသိန္းစိန္) ကေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ ေျပာင္းလဲေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနတယ္ ဆိုတာ အန္တီယံုၾကည္တယ္။ အားလံုးပူးေပါင္းၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ဖို႔အတြက္လည္း အန္တီ့မွာ ယံုၾကည္ခ်က္ရွိပါတယ္။
人物周刊：我和缅甸人聊天，他们中的很多人都不相信政府真想改革，你觉得政府推动改革是诚心的，还是只是出于策略？
SPW: က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာေတြနဲ႔ စကားေျပာၾကည့္ရာမွာ အမ်ားစုက အစိုးရျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလမ္းေပၚ ေလွ်ာက္ေနတာကို မယံုၾကဘူး။ အန္တီ့အေနနဲ႔ေရာ၊ ဒါ အစိုးရကိုယ္တိုင္ စိတ္ပါလက္ပါ ေျပာင္းလဲခ်င္တာလို႔ ထင္သလား၊ ဒါမွမဟုတ္ နည္းဗ်ဴဟာအရ လုပ္ေနတာလုိ႔ ထင္ပါသလားခင္ဗ်။
昂山素季：我相信总统是真诚的，当然总统也不等于整个政府，但显然，他对政府其他成员有相当的影响力。我也理解很多民众抱怀疑态度，因为他们过去被欺骗过太多次了。但是，我们不能让怀疑阻止自己前进的脚步。
DASSK: သမၼတက စိတ္သေဘာထား အစစ္အမွန္နဲ႔ သြားေနတယ္လို႔ အန္တီယံုတယ္၊ သို႔ေသာ္ သမၼတကို အစိုးရတစ္ရပ္လံုးနဲ႔ေတာ့ ညီမွ်ျခင္းခ်လို႔ မရဘူးေပါ႔။ ဒါေပမယ့္ သူဟာ တျခားအစိုးရအဖြဲ႔ဝင္ေတြေပၚမွာ ဩဇာသက္ေရာက္မႈ အေတာ္ေလးရွိတာ သိသာပါတယ္။ ျပည္သူအေတာ္မ်ားမ်ား သံသယဝင္ေနတာကို အန္တီသေဘာေပါက္တယ္၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သူတို႔တေတြဟာ လိမ္တာညာတာ ခံခဲ့ရေပါင္း မ်ားလွၿပီေလ။ ဒါေပမယ့္ အန္တီတို႔ ေရွ႕ဆက္လွမ္းမယ့္ ေျခလွမ္းေတြမွာ သံသယက အတားအဆီး ျဖစ္မေနသင့္ဘူး။
人物周刊：就你自己来说，会不会担心所有的事情一夜之间倒退回去？这种事情也不是没有发生过。
SPW: အန္တီတစ္ဦးခ်င္းအေနနဲ႔ အရာရာအားလံုး ေန႔ခ်င္းညခ်င္း ေနာက္ျပန္ဆုတ္သြားမွာကို စိုးရိမ္မိသလားခင္ဗ်၊ ဒီလိုကိစၥမ်ဳိးဟာလည္း မျဖစ္ဖူးတာမွ မဟုတ္ပဲေလ။
昂山素季：我不会说我“担心”这个，我只是会记着：有这个可能性。所以不论我做什么，都会争取让这种倒退不再发生，也会在每个议题上都非常努力地确保进步得以持续。
DASSK: အန္တီကေတာ့ ဒီကိစၥကို စိုးရိမ္တယ္လို႔ ေျပာမွာမဟုတ္ဘူး၊ ဒီလိုျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိတယ္ဆိုတာကိုေတာ့ သတိထားေနမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အန္တီဘာပဲလုပ္လုပ္ ဒီလိုေနာက္ျပန္ဆုတ္တဲ့ အျဖစ္အပ်က္မ်ဳိး ထပ္မျဖစ္ရေအာင္ ေတာင္းဆိုတယ္၊ အေၾကာင္းအရာအားလံုးမွာလည္း ေရွ႕ကို မနားတမ္း ဆက္သြားေနတဲ့ အေနအထားေရာက္ေအာင္ အင္မတန္ႀကိဳးစားၿပီး ေဆာင္ရြက္ပါတယ္။
人物周刊：顺便问一句，你还会称现在的政府是一个“压制性政权”吗？
SPW: စကားမစပ္၊ အခုအစိုးရကိုေရာ ဖိႏွိပ္တဲ့အာဏာရွင္အစိုးရလို႔ ေခၚဦးမွာလားခင္ဗ်ာ။
昂山素季：我们得承认，这届政府并非100%的自由和开放，但显然，即使和一年前比，它也更自由和开放了。
DASSK: လက္ရွိအစိုးရဟာ ရာႏႈန္းျပည့္ လြတ္လပ္ၿပီး ပြင့္လင္းမႈ မရွိတာ အန္တီတို႔ ဝန္ခံရပါမယ္၊ ဒါေပမယ့္ လြန္ခဲ့တဲ့တစ္ႏွစ္နဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ေတာ့ သူဟာ ပိုၿပီးလြတ္လပ္၊ ပြင့္လင္းေနပါၿပီ။
人物周刊：国际社会能做些什么，以确保缅甸改革不开倒车？
SPW: ျမန္မာရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလမ္းစဥ္ ဘက္ဂီယာထိုးမသြားေအာင္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းက ဘာေတြလုပ္ေပးႏိုင္မယ္ထင္ပါသလဲ။
昂山素季：首先，你得对那些方向正确的变化表示肯定。我想，最好国际社会也能提醒缅甸政府，一旦倒退会招致麻烦后果。
DASSK: ဦးဆံုးအေနနဲ႔ ဦးတည္ခ်က္မွန္ေနတဲ့ ေျပာင္းလဲေရးေတြကို အသိအမွတ္ျပဳရပါမယ္၊ ေနာက္ျပန္ဆုတ္ရင္ ဆိုးက်ဳိးေတြပဲရွိမယ့္အေၾကာင္း ျမန္မာအစိုးရကို ႏိုင္ငံတကာက သတိေပးႏိုင္ရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးေပါ႔။
人物周刊：我曾经读过你和 Alan Clement（记者，第一位在缅甸出家的美国人）的对话，你多次提到了缅甸社会的不安全感，这种不安全感从何而来？
SPW: အန္တီနဲ႔ Alan Clement (ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပထမဦးဆံုး ရဟန္းေဘာင္ဝင္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္လူမ်ဳိး သတင္းေထာက္တစ္ဦး) နဲ႔ ေျပာခဲ့တဲ့စကားေတြကို က်ေနာ္ဖတ္ဖူးတယ္၊ အဲဒီမွာ အန္တီက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းက လံုၿခံဳစိတ္ခ်မႈ မရွိျခင္း (ရတက္မေအးရျခင္း) အေၾကာင္းကို အႀကိမ္ႀကိမ္ ေျပာခဲ့တယ္၊ အဲဒီ စိတ္ထဲက မလံုၿခံဳျခင္းေတြက ဘယ္ကလာပါသလဲ။
昂山素季：心理学家会说，这和我们的孩子们长大的环境有关。所以我想如果我们回到社会根源上，去问一问为何有这种不安全感，就会发现这和我们国家的历史有关。一个国家的历史会影响国民思考问题的方式。
DASSK: ဒါဟာ အန္တီတို႔ ရင္ေသြးေတြရဲ႕ ႀကီးျပင္းမႈပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ ဆိုင္တယ္လို႔ စိတ္ပညာရွင္ေတြ ေျပာတတ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ ဇစ္ျမစ္ကိုပဲ ျပန္သြားၿပီး လူေတြကို ဘာျဖစ္လို႔ ဒီလိုခံစားမႈမ်ဳိး ရွိရသလဲ ဆိုတာကို ေမးၾကည့္ရမယ္၊ အဲသလို ေမးၾကည့္ရင္ ဒါဟာ အန္တီတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ သမိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္ေနတယ္ဆုိတာ ေတြ႔ရလိမ့္မယ္။ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕သမိုင္းဟာ သူ႔ျပည္သူေတြ ျပႆနာေျဖရွင္းတဲ့ ပံုစံေပၚမွာ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိပါတယ္။
人物周刊：该怎样消除人们的不安全感？
SPW: ဆိုေတာ့ အဲသလို (ရတက္မေအးရတဲ့) စိတ္ခံစားမႈမ်ဳိးကို ဘယ္လိုဖယ္ရွားေပးရမလဲခင္ဗ်ာ။
昂山素季：我想有两条途径。其一是物质上的，要消除不安全感，你首先得让人们衣食无忧，不必担心基本生活需要；与此同时，你也得处理精神层面的问题，我们必须让人们更加自信，我想这和教育及能力培养息息相关。如果人们相信他们能够为自己发声、为自己工作、为自己创造出更有意义的生活，他们的自信心便会得到增强。
DASSK: နည္းလမ္းႏွစ္မ်ဳိးရွိတယ္လို႔ အန္တီထင္တယ္။ တစ္မ်ဳိးက ႐ုပ္ဝတၳဳပိုင္းဆိုင္ရာမွာ ရတက္မေအးရျခင္းကို ေဖ်ာက္ဖ်က္ပစ္ရမယ္၊ အရင္ဆံုး ျပည္သူေတြကို စားဝတ္ေနေရး ဖူလံုေစရမယ္၊ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ေတြ အတြက္ စိုးရိမ္ပူပန္စရာ မလိုေအာင္ ျဖစ္ေနေစရမယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာကိုလည္း ကိုင္တြယ္ရမယ္၊ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ယံုၾကည္မႈပိုရွိလာေအာင္ လုပ္ေပးရမယ္၊ ဒါဟာ ပညာေရး၊ စြမ္းရည္ပိုင္းဆိုင္ရာ ပ်ဳိးေထာင္ေပးျခင္း စတာေတြနဲ႔ တိုက္႐ိုက္ပတ္သက္ေနတယ္။ အကယ္၍သာ လူေတြဟာ ကိုယ့္အခြင့္အေရးအတြက္ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ေျပာဆိုတတ္လာမယ္၊ ကိုယ့္ရပ္တည္ေရးအတြက္ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္လာႏိုင္မယ္၊ ကိုယ့္အနာဂတ္အတြက္ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ အက်ဳိးရွိတဲ့ဘဝမ်ဳိး တည္ေဆာက္လာႏိုင္မယ္ဆိုခဲ့ရင္ သူတို႔ရဲ႕ ယံုၾကည္မႈေတြလည္း ခိုင္မာလာမွာပဲ။
人物周刊：我读到资料说你曾致信联合国，反驳“先经济后政治”的改革发展模式？
SPW: {စီးပြားေရးအရင္၊ ႏိုင္ငံေရးေနာက္မွ} ဆိုတဲ့ ျပဳျပင္ေရးလမ္းစဥ္ကို အန္တီ ကုလသမဂၢအထိ စာေရးၿပီးဆန္႔က်င္တဲ့အေၾကာင္း က်ေနာ္ဖတ္ခဲ့ဖူးတယ္။
昂山素季：我并没有写信给联合国，但我在演讲和文章中都常常提到，经济改革和政治改革必须携手前进、不可分割。如果其中一个缺席，另一个也将难以持续。
DASSK: အန္တီ ကုလသမဂၢဆီ စာမေရးခဲ့ပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ ေဟာေျပာတဲ့အခါနဲ႔ ေဆာင္းပါးေရးတဲ့အခါေတြမွာ အၿမဲလိုလို ေျပာျဖစ္တယ္၊ စီးပြားေရးေျပာင္းလဲျခင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးေျပာင္းလဲျခင္းဟာ လက္တြဲညီညီနဲ႔ အတူသြားရမယ္၊ ခြဲျခမ္းၿပီးေျပာလို႔ မရဘူး။ ဒီႏွစ္ခုထဲက တစ္ခုခုသာ မရွိလို႔ရွိရင္ ေနာက္တစ္ခုက ေရွ႕ဆက္သြားဖို႔ ခဲယဥ္းပါလိမ့္မယ္။
人物周刊：但也有人会持肯定态度。至少他们曾经从经济改革中受益。
SPW: ဒါေပမယ့္ (အဲဒီလမ္းစဥ္ကို) အသိအမွတ္ျပဳသူလည္းရွိမယ္ ထင္တယ္ခင္ဗ်၊ အနည္းဆံုး အဲလိုလမ္းစဥ္ကေန သူတို႔အက်ဳိးအျမတ္ရခဲ့တာပဲေလ။
昂山素季：那我就要问一个问题：好吧，你挣到了钱，你觉得你的钱是安全的吗？你觉得你自己是安全的吗？当我说到这里时，事情就变成了一个政治问题。我觉得人们都应该想一想，好，你可以先赚钱，你可以不问政治，不关心政治改革，但你是否希望你辛辛苦苦赚到的钱能以权利的形式为你所有，而不会被非法剥夺？
DASSK: ဒါဆို အန္တီေမးခြန္းတစ္ခုေမးမယ္၊ ေကာင္းၿပီ၊ မင္းပိုက္ဆံရွာႏိုင္ၿပီ၊ ဒီေငြေတြအတြက္ မင္း ရတက္ေအးသလား၊ မင္းကိုမင္း လံုၿခံဳၿပီလို႔ ထင္သလား။ ဒီအထိေျပာအၿပီးမွာ ဒီကိစၥက ႏိုင္ငံေရးေခါင္းစဥ္ေအာက္ ေရာက္သြားၿပီ။ ေငြအရင္ရွာတာဟုတ္ၿပီ၊ ႏိုင္ငံေရးကို လံုးဝမထိဘူး၊ ႏိုင္ငံေရးေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္ေတြကို ဂ႐ုမစိုက္ဘူး၊ ဒါေပမယ့္ ပင္ပင္ပန္းပန္းရွာထားတဲ့ ပိုက္ဆံေတြကို ဥပေဒေဘာင္အတြင္းကေန မပိုင္ဆိုင္ခ်င္ၾကဘူးလား၊ မတရားေသာအားျဖင့္ ေခါင္းပံုျဖတ္ခံရမွာကို မကာကြယ္ခ်င္ၾကဘူးလား ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းမ်ဳိး လူတိုင္းစဥ္းစားၾကည့္သင့္တယ္လို႔ အန္တီထင္တယ္။
人物周刊：你怎么看待所谓的“亚洲价值”？
SPW: အာရွတန္ဘိုး ဆိုတာကို အန္တီဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။
昂山素季：我发觉稍微有一点难以理解。我曾在印度生活过多年，我虽然从未在中国生活过，但我也读过不少关于中国的书。在我看来，中国价值和印度价值就有很大的不同，当然，缅甸价值和中国或者印度的价值又很不一样。所以我不太明确当人们提及“亚洲价值”时是想说些什么，也许你能给我解释一下？
DASSK: နည္းနည္းနားလည္ရခက္တယ္လို႔ သတိထားမိတယ္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာ အန္တီ ႏွစ္အတန္ၾကာေနဖူးတယ္၊ တ႐ုတ္ျပည္မွာေတာ့ မေနဖူးေပမယ့္လို႔ တ႐ုတ္ျပည္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာအုပ္အေတာ္မ်ားမ်ား ဖတ္ဖူးပါတယ္။ အန္တီအေနနဲ႔ေျပာရရင္၊ တ႐ုတ္တန္ဘိုးနဲ႔ အိႏၵိယတန္ဘိုးမွာတင္ ကြဲျပားခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္၊ အင္းေပါ႔၊ ျမန္မာတန္ဘိုးကလည္း တ႐ုတ္ သို႔မဟုတ္ အိႏိၵယတန္ဘိုးနဲ႔ မတူျပန္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ လူေတြက အာရွတန္ဘိုး လို႔ ေျပာၾကတဲ့အခါ ဘာကိုဆိုလိုမွန္း သိပ္မသိပါဘူး၊ မင္းရွင္းျပႏိုင္ရင္ ရွင္းျပေပးပါလား။
人物周刊：新加坡和马来西亚的一些领导人和学者在1990年代提出它时，大概是想强调亚洲与西方在价值观上的不同，比如亚洲人更看重集体，而西方人更在意个人；亚洲人更推崇和谐，而西方人更强调自由……
SPW: စကၤာပူနဲ႔ မေလးရွားက ေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ႕နဲ႔ ပညာရွင္ (စေကာ္လာ) တခ်ဳိ႕ ၁၉၉၀ ဝန္းက်င္ေလာက္မွာ အဲဒီေဝါဟာရကို စသံုးခဲ့တုန္းက အာရွနဲ႔ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ တန္ဘိုးထားပံုခ်င္း မတူတာကို အဓိက ေျပာခ်င္ပံုရတယ္။ ဥပမာ အာရွသားေတြက အစုအဖြဲ႔ကို ပိုအေလးေပးၿပီး အေနာက္တိုင္းသားေတြက တဦးတေယာက္ခ်င္းကို ပိုဦးစားေပးတယ္။ အာရွသားေတြက ဟန္ခ်က္မပ်က္ဖို႔ (ဟာမိုနီျဖစ္ဖို႔) ပိုဂ႐ုစိုက္ၿပီး အေနာက္တိုင္းသားေတြက လြတ္လပ္ခြင့္ကို ပိုတန္ဘိုးထားတယ္။
昂山素季：真是这样的吗？我很怀疑亚洲人是否真的把集体放在个人前面。有时候我们在缅甸会抱怨民众缺乏公民意识，说他们没有一种社区感和集体感，所以我不知道能不能说我们亚洲人比西方人更有集体意识。也许是西方发展到了一定的阶段，所以他们有资本更多地强调个人自由？我知道中国这些年取得了巨大的经济突破，所以你也许会发现中国人越来越多地强调自我，但却慢慢失掉了集体甚至家庭的价值？是这样吗？我想随着经济的发展，这是在全世界都会出现的现象，当竞争越发激烈时就尤为如此。
DASSK: ဒါ အမွန္ပဲလား၊ အာရွသားေတြ တကယ္ပဲ အစုအဖြဲ႔ကို ဦးစားေပးတာ အန္တီေတာ့ သံသယျဖစ္မိတယ္။ တခါတေလ အန္တီတို႔ ျမန္မာျပည္က ျပည္သူေတြမွာ civil awareness မရွိၾကဘူး၊ လူအဖြဲ႔အစည္းစိတ္ဓာတ္နဲ႔ အသင္းအဖြဲ႔စိတ္ဓာတ္လည္း မရွိၾကဘူးလို႔ တိုင္ေတာၾကတယ္၊ ဒါ႔ေၾကာင့္ အန္တီတို႔ အာရွသားေတြမွာ အေနာက္တိုင္းသားေတြထက္ အသင္းအဖြဲ႔စိတ္ဓာတ္ရွိတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရမရ အန္တီမသိဘူး။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြက အတိုင္းအတာတခုထိ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ၿပီးသြားေတာ့ သူတို႔မွာ လူတဦးခ်င္းရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ကို ပိုအေလးထားႏိုင္တာလည္း ျဖစ္ႏိုင္မယ္ထင္တယ္။ ဒီႏွစ္ပိုင္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရးအရ ေအာင္ျမင္မႈေတြ အင္မတန္ရထားတာ အန္တီသိတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသားေတြ ကိုယ့္အတြက္ပဲ ပိုဦးစားေပးလာတာ မင္း သတိထားမိမွာပါ၊ ဒါေပမယ့္ အသင္းအဖြဲ႔တန္ဘိုး၊ မိသားစုတန္ဘိုးေတြ တျဖည္းျဖည္း ဆုတ္ယုတ္သြားမယ္ထင္တယ္၊ ဟုတ္လား။ ဒါေတြဟာ စီးပြားေရး တိုးတက္မႈနဲ႔အတူ တကမၻာလံုးမွာ ျဖစ္ေပၚလာတတ္တဲ့ အက်ဳိးဆက္ေတြပဲလို႔ အန္တီထင္တယ္၊ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈမ်ားေလေလ ပိုသိသာေလေလပဲ။
DASSK: Interview with Southern People Weekly (6)
DASSK: Interview with Southern People Weekly (5)
DASSK: Interview with Southern People Weekly (4)
DASSK: Interview with Southern People Weekly (3)
DASSK: Interview with Southern People Weekly (2)
အခုလုိ ဘာသာျပန္ေပးတာ ေက်းဇူးကမၻာ ပါ။