(ဓာတ္ပုံ - ဧရာ၀တီ)
အစုိးရအဖဲြ႔၀င္တုိ႔ရဲ႕ပုိင္ဆုိင္မႈေတြကုိ ထုတ္ေဖာ္ေၾကညာေရး ဆုိတာကုိ လႊတ္ေတာ္မွာ စကားဦးသမ္းလုိက္တာ အႀကီးအက်ယ္ ကန္႔ကြက္ခံရပါတယ္။
ဒီအေၾကာင္း အစုိးရသတင္းစာမွာ သတင္းေဖာ္ျပထားတာကုိ အခုလုိ ေတြ႔ရပါတယ္ -
အစည္းအေဝး (၁၄)ရက္ ေျမာက္ေန့က တင္သြင္းခဲ့ေသာ ပုသိမ္မဲဆႏၵနယ္မွ ဦးဝင္းျမင့္၏ Good Governance (ေကာင္းမြန္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး) Clean Government (သန္႔ရွင္းေသာ အစုိးရ) ျဖစ္ေပၚေစေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စုအစုိးရအဖဲြ႔၀င္မ်ား၊ တုိင္းေဒသႀကီးအစုိးရ အဖဲြ႔၀င္မ်ား၊ ျပည္နယ္အစုိးရအဖဲြ႔၀င္မ်ားအျဖစ္ တာ၀န္ေပးအပ္ခံရသူမ်ားသည္ ၎တုိ႔၏ ေရႊ႕ေျပာင္းနုိင္ေသာ ပစၥည္း၊ မေရႊ႕ေျပာင္းနုိင္ေသာ ပစၥည္း ႏွင့္ အက်ဳိးစီးပြားမ်ားကုိ ထုတ္ေဖာ္ ေၾကညာျပီး မွတ္တမ္းတင္ထားရန္ အဆုိႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍
မအူပင္ မဲဆႏၵနယ္မွ ဦးစိန္ဝင္း၊
လက္ပံတန္းမဲဆႏၵနယ္မွ ဦးေက်ာ္မင္း၊
မဂၤလာေတာင္ညြန္႔မဲဆႏၵနယ္မွ ေဒၚျဖဴျဖဴသင္း၊
ျမန္ေအာင္မဲဆႏၵနယ္မွ ဦးေက်ာ္ျမင့္၊
ဝါးခယ္မမဲဆႏၵနယ္မွ ေဒၚျမင့္ျမင့္စန္း၊
ေက်ာက္ပန္းေတာင္းမဲဆႏၵနယ္မွ ေဒါက္တာေဇာ္ျမင့္ေမာင္၊
ဒဂံုျမိဳ႕သစ္(ဆိပ္ကမ္း)မဲဆႏၵနယ္မွ ေဒါက္တာမ်ဳိးေအာင္၊
တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖစ္ႀကေသာ ဗိုလ္မွူးႀကီးခင္ေမာင္ထြန္း၊
ဗိုလ္မွူးႀကီးေအာင္ျမင့္၊
နမ့္ခမ္းမဲဆႏၵနယ္မွ ေဒါက္တာစိုင္းေက်ာ္အုန္း၊
စမ္းေခ်ာင္းမဲဆႏၵနယ္မွ ဦးစိုးဝင္းနွင့္
ပုဇြန္ေတာင္မဲဆႏၵနယ္မွ ဦးေအာင္ဇင္တုိ႔က ေဆြးေႏြးႀကရာတြင္
အဆိုရွင္၏ အဆိုျပဳခ်က္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ျခင္းအားျဖင့္ ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္မ်ားကို အေထာက္အကူျပဳမွာ ျဖစ္ေစေႀကာင္း၊
ယင္းအဆိုအား ျပ႒ာန္းလိုက္ပါက ထင္သာျမင္သာပြင့္လင္းမႈ ရိွေစျခင္း၊ ျပည္သူတုိ႔၏ ယံုႀကည္မႈကို ရရိွေစျခင္း၊ နိုင္ငံတကာ၏ ေလးစားယံုႀကည္မႈကို ရရိွေစျခင္း၊ သန္႔ရွင္းေသာ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္မ်ား ေပၚထြန္းေစျခင္း၊ အဂတိလိုက္စားမႈျဖင့္ အလဲြသံုးစားမႈမ်ား ေလ်ာ့နည္းသြားေစျခင္းတုိ႔ကို ျဖစ္ေစနိုင္ပါေႀကာင္း။
လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈမ်ား ေလ်ာ့နည္းပေပ်ာက္ရန္ ေဆာင္ရြက္မည္ဆိုပါက သမၼတႀကီးမိန္႔ႀကားထားသည့္အတိုင္း တာဝန္ရိွသူမ်ားက မိမိတုိ႔ပိုင္ဆိုင္ထားသည့္ပစၥည္းမ်ားကို မွန္မွန္ ကန္ကန္ စာရင္းေပးႀကရန္လိုအပ္ေႀကာင္း။
အျခားနိုင္ငံမ်ား၌လည္း ဒီမိုကေရစီရွင္သန္ေကာင္းမြန္ေစရန္အတြက္ ယင္းသုိ႔မွတ္တမ္းတင္မႈမ်ားကို ေဆာင္ရြက္လ်က္ရိွပါေႀကာင္း။
လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈသည္ တိုင္းျပည္နွင့္ လူမ်ဳိး၏ ဂုဏ္သိကၡာကို ထိခိုက္ေစေသာေႀကာင့္ ဌာနဆိုင္ရာအားလံုး၊ ဝန္ထမ္းအားလံုး အက်င့္ပ်က္မႈကင္းရွင္းေရး အမိန္႔ဥပေဒမ်ား ျပ႒ာန္းျပီး ထိန္းေက်ာင္းႀကပ္မတ္ရန္ လိုအပ္ပါေႀကာင္း၊
ဒီမိုကရက္တစ္ထိန္းေက်ာင္းမႈ Check and Balance ရိွရန္လိုအပ္ပါေႀကာင္း၊
ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားသည္ ရိုးရိုးသားသား ရွာေဖြရရိွထားျခင္းျဖစ္ေႀကာင္းကို စာရင္းဇယား မွန္မွန္ကန္ကန္ေဖာ္ျပမွတ္တမ္းတင္ထားျခင္းျဖင့္ ရိုးသားေျဖာင့္မတ္မႈကို ျပည္သူက အသိအမွတ္ျပဳလာမည္ျဖစ္ပါေႀကာင္း၊
ဒီမိုကေရစီနိုင္ငံေတာ္သစ္ တည္ေဆာက္ရာတြင္ ယခုအဆိုပါအခ်က္အလက္မ်ားသည္ မရိွမျဖစ္ လိုအပ္ပါေႀကာင္း။
အဆိုတြင္ပါရိွသည့္ နိုင္ငံေတာ္၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာကို ခဲြေဝအပ္နွင္းျခင္းခံရသည့္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရနွင့္ တိုင္းေဒသႀကီးနွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရအဖဲြ႔ဝင္မ်ား၏ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကို စာရင္းျပဳစုထုတ္ေဖာ္ေႀကညာျပီး မွတ္တမ္းတင္ထားရိွမည္ ဆိုသည့္အတိုင္း ေဆာင္ရြက္မည္ဆိုပါက ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၆၈ အား ေက်ာ္လြန္ေနသည္ကို ေတြ႔ရိွရပါေႀကာင္း၊
သုိ႔ျဖစ္ပါ၍ ယင္းအဆိုအား ျပန္လည္သံုးသပ္သင့္ပါေႀကာင္း။
ယခုအဆိုအတိုင္း ေဆာင္ရြက္မည္ဆိုပါက ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၆၈ ကို ျပင္ဆင္ရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္ပါေႀကာင္း၊
နိုင္ငံေတာ္၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာကို ခဲြေဝအပ္နွင္းျခင္းခံရသည့္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၊ တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရအဖဲြ႔ဝင္မ်ားသာမက တရားမွ်တမႈနွင့္ သာတူညီမွ်ျဖစ္ေစရန္ အတြက္ ခက္မသံုးျဖာျဖစ္သည့္ ဥပေဒျပဳေရးနွင့္ တရားစီရင္ေရး အာဏာကို ခဲြေဝအပ္နွင္းျခင္းခံရသည့္ေကာ္မရွင္နွင့္ ေရးရာေကာ္မတီဝင္မ်ား၏ ျပည္တြင္းျပည္ပရိွ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကို စာရင္းျပဳစုကာ ေဖာ္ထုတ္ေႀကညာျပီး မွတ္တမ္းတင္ထားရိွသင့္ပါေႀကာင္းျဖင့္ ေဆြးေႏြးႀကသည္။
ယင္းအဆိုနွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျပည္ေထာင္စုေရွ့ေနခ်ဳပ္ ေဒါက္တာထြန္းရွင္က ေဆြးေႏြးရာတြင္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၆၈ တြင္ နိုင္ငံေတာ္
သမၼတနွင့္ ဒုတိယသမၼတမ်ားသည္ မိမိတုိ႔ဦးစီးသည့္ တစ္စီးပြားတည္းေသာ မိသားစုပိုင္ေျမ၊ အိမ္၊ အေဆာက္အအံု၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း၊ ဆုေငြနွင့္ အျခားတန္ဖိုးမ်ားကို တန္ဖိုးနွင့္တကြ စာရင္း ျပဳစုျပီး ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အႀကီးအကဲထံ စာရင္းေပးပုိ႔ရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထားပါေႀကာင္း၊
ဆင့္ပြားဥပေဒျဖစ္ေသာျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖဲြ႔ ဥပေဒပုဒ္မ ၁ဝဝ တြင္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတနွင့္ ဒုတိယသမၼတမ်ားသည္ မိမိတုိ႔ဦးစီးသည့္ တစ္စီးပြားတည္းေသာ မိသားစုပိုင္ ေျမ၊ အိမ္၊ အေဆာက္အအံု၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း၊ ဆုေငြနွင့္ အျခားတန္ဖိုးမ်ားကို တန္ဖိုးနွင့္တကြ စာရင္းျပဳစုျပီး ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ နာယကထံ ေပးပုိ႔ရမည္ျဖစ္ေႀကာင္း၊
ပုဒ္မ ၁ဝ၁ တြင္ လႊတ္ေတာ္၏ အတည္ျပဳခ်က္ျဖင့္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတက ခန္႔အပ္ေသာ ပုဂိၢဳလ္မ်ားသည္ တစ္စီးပြားတည္းျဖစ္ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းနွင့္ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကို တန္ဖိုးနွင့္တကြ စာရင္းျပဳစုျပီး နိုင္ငံေတာ္သမၼတထံ ေပးပုိ႔ရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထားပါေႀကာင္း။
ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖဲြ႔ ဥပေဒပုဒ္မ ၁ဝဝ ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္သည္ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၆၈ ပါအတိုင္း ျပ႒ာန္းထားသျဖင့္ အေျခခံဥပေဒနွင့္ ကိုက္ညီမႈရိွေသာ္လည္း ပုဒ္မ ၁ဝ၁ ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္သည္ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ ျပ႒ာန္းထားျခင္းမရိွသည့္ အခ်က္ျဖစ္ပါေႀကာင္း၊
ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသည္ ပင္မဥပေဒျဖစ္ရာ ဆင့္ပြားဥပေဒမ်ားျဖစ္သည့္ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားသည္ အေျခခံဥပေဒနွင့္ မဆန္႔က်င္သမွ်သာ အတည္ျဖစ္ပါေႀကာင္း၊
ဥပေဒျပဳအခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္က ဥပေဒျပဳျပ႒ာန္းသည္ဟု ဆိုေစကာမူ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒက အေသအခ်ာခြင့္ျပဳထားသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္အတိုင္း (constitutionally desirable for certain purpose) သာ ျပ႒ာန္းခြင့္ရိွပါေႀကာင္း၊
ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနွင့္ ညီညြတ္မႈမရိွျခင္း၊ ျပ႒ာန္းဥပေဒတစ္ရပ္သည္ တရားမဝင္ျဖစ္ေနျခင္း (unconstitutionality or illegality of the statute) မ်ားသည္ ဥပေဒနွင့္ ဆန္႔က်င္ပါေႀကာင္း၊ ဥပေဒမူသေဘာလည္းရိွပါေႀကာင္း၊
သုိ႔ျဖစ္၍ ဥပေဒတစ္ရပ္ျပ႒ာန္းရာတြင္ အေျခခံဥပေဒက အေသအခ်ာခြင့္ျပဳထားသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္အတိုင္း လိုက္နာျပ႒ာန္းႀကရပါေႀကာင္း။
ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖဲြ႔ ဥပေဒပုဒ္မ ၁ဝ၁ အရ လႊတ္ေတာ္၏ အတည္ျပဳခ်က္ျဖင့္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတက ခန္႔အပ္ေသာ ပုဂိၢဳလ္မ်ား၊ လႊတ္ေတာ္၏ အတည္ျပဳခ်က္ရယူရန္ မလိုသည့္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတက ခန္႔အပ္ေသာ ပုဂိၢဳလ္မ်ား၊ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရဖဲြ႔စည္းေသာ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ဥပေဒျပဳေရးပိုင္း၌ ႀကီးေလးေသာတာဝန္မ်ား ထမ္းေဆာင္ေနႀကသည့္ ပုဂိၢဳလ္မ်ား၏ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းနွင့္ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားစာရင္းကို ရယူမည္ဆိုပါက အားလံုးမွ်မွ်တတ ျဖစ္ေစရန္ နိုင္ငံေတာ္၏ ဥပေဒျပဳေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနွင့္ တရားစီရင္ေရးတုိ႔ ၌ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရိွေသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းသည့္ ပုဂိၢဳလ္မ်ားအားလံုး(all political exposed persons) ပါဝင္နိုင္ျပီး all inclusive ျဖစ္မည္ဟု သံုးသပ္ပါေႀကာင္း၊
သုိ႔ျဖစ္၍ နိုင္ငံေတာ္သမၼတနွင့္ ဒုတိယ သမၼတမ်ားထံမွ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းနွင့္ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ား စာရင္းရယူ သကဲ့သုိ႔ လႊတ္ေတာ္၏ အတည္ျပဳခ်က္ျဖင့္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတက ခန္႔အပ္ေသာ ပုဂိၢဳလ္မ်ား၊ လႊတ္ေတာ္၏ အတည္ျပဳခ်က္ရယူရန္ မလိုသည့္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတက ခန္႔အပ္ေသာ ပုဂိၢဳလ္မ်ား၊
ထုိ႔ျပင္ ျပည္သူ့လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒၊ ဒုတိယဥကၠ႒နွင့္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒၊ ဒုတိယဥကၠ႒နွင့္ ကိုယ္စား လွယ္မ်ားထံမွ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းနွင့္ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားစာရင္းကိုရယူရန္ သင့္မသင့္စဥ္းစားသင့္ပါေႀကာင္း။
ယခုတင္သြင္းသည့္ အဆို၌ ပါရိွသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားသည္ ရည္ရြယ္ခ်က္ေကာင္းမြန္သျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္ထားသင့္ပါေႀကာင္း၊
အစိုးရအဖဲြ႔အေနျဖင့္ အဆိုနွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရိွေသာ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားရိွေနျပီျဖစ္ရာ အားလံုးမွ်မွ်တတ ျဖစ္ေစေရးအတြက္ အထက္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ပုဂိၢဳလ္မ်ား အားလံုး(all political exposed persons) အကံ်ဳးဝင္ေစရန္ သင့္မသင့္ လႊတ္ေတာ္၏ အဆံုးအျဖတ္ရယူျပီး ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရန္ ျဖစ္ပါေႀကာင္းျဖင့္ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးသည္။
အဆိုကို လႊတ္ေတာ္၏ အဆံုးအျဖတ္ရယူရာ ကန္႔ကြက္ဆႏၵမဲ မ်ားသည့္အတြက္ အဆိုအတည္မျဖစ္ေႀကာင္း ဆံုးျဖတ္သည္။
သူခုိးေတြမ်ားေနတယ္ဆုိတာျပတာပဲ။