~
“....ဒီေတာင္ကို ဒီအတိုင္းပဲ ျမင္ခ်င္ပါတယ္။ လက္ပံေတာင္းေတာင္လို အျဖစ္မခံႏိုင္ပါဘူး...”
+(Cu4z33.jpg)
ကေလး-ဝင္းသူ ေရးသားသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္၊ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္အနီးတြင္ သတၱဳ႐ိုင္းတူးေဖာ္ရန္ တ႐ုတ္ ကုမၸဏီတခုက သစ္ေတာ ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္းေနသျဖင့္ ေနရာတခ်ိဳ႕တြင္ လြင္တီးေခါင္မ်ား ျဖစ္ျခင္း၊ ေတာခ်ံဳမ်ားသာ က်န္ရစ္ျခင္းတို႔ ျဖစ္ေပၚေနေၾကာင္း သိရသည္။
ေျမြေတာင္ ဖားေတာင္ ဟု ေခၚေသာ ထုိေဒသကို အဂၤလိပ္ေခတ္က “မိုးသစ္ေတာ” အျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ အနီးဝန္းက်င္ရွိ ရြာသားမ်ားကို သစ္ခုတ္ျခင္း မျပဳရန္ တားျမစ္ခဲ့ေသာ ေဒသျဖစ္သည္။
ေဒသခံမ်ားကလည္း မိုးကိုထိန္းသိမ္းသည့္ အေနျဖင့္ သစ္ခုတ္ျခင္း၊ သစ္ထုတ္ျခင္း မျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ဇန္နဝါရီလက ကေလးၿမိဳ႕တြင္ ေျမြေတာင္ ဖားေတာင္ႏွင့္ ကေဘာ္လြင္ျပင္ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔က က်င္းပသည့္ တႏွစ္ျပည့္ သံုးသပ္ျခင္းႏွင့္ ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ခ်မွတ္ျခင္း အခမ္းအနားတြင္ နာယကဆရာေတာ္ ဦးဓမၼိက
“ဒီေဒသက လူေတြက စီမံကိန္းလုပ္တာ လံုးဝသေဘာမတူၾကပါဘူး၊ ဒီေတာင္ကို ဒီအတိုင္းပဲ ျမင္ခ်င္ပါတယ္။ လက္ပံေတာင္းေတာင္လို အျဖစ္မခံႏိုင္ပါဘူး” ဟု မိန္႔သည္။
“သတၲဳထုတ္ရင္ စြန္႔ပစ္ညစ္ညမ္းေရေတြဟာ နတ္တံခါးေခ်ာင္း ကေနတဆင့္ ေနရၪၥရာ ျမစ္ထဲေရာက္၊
ေနရၪၥရာျမစ္ထဲက ျမစ္သာျမစ္ထဲ၊ ထိုမွ ခ်င္းတြင္းျမစ္ထဲ၊ ဧရာဝတီျမစ္ထဲ အဆင့္ဆင့္ေရာက္ရွိၿပီး ေရထုညစ္ညမ္းသြားမယ္။
ပတ္ဝန္းက်င္ ေလထုညစ္ညမ္းၿပီး ေဒသ ပ်က္စီးသြားႏိုင္ပါတယ္” ဟုလည္း ဆရာေတာ္က ဆက္လက္ မိန္႔သည္။
ယင္းအခမ္းအနားတြင္ အဖြဲ႔အမည္ကိုလည္း “ခ်င္းေတာင္ေဒသ သဘာဝ သယံဇာတ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔” ဟု ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။
ယင္းအဖြဲ႔သည္
ေျမြေတာင္ ဖားေတာင္ သတၱဳတူးေဖာ္ေရး စီမံကိန္း ေစာင့္ၾကည့္ေရး၊
ကေလးဝ-မထု ေက်ာက္မီးေသြး လွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း ေစာင့္ၾကည့္ေရး၊
အိႏၵိယ-ျမန္မာနယ္စပ္ ေျမသယံဇာတ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ၾကည့္ေရး၊
ျမသိန္းတန္ေစတီတဝိုက္ သစ္ေတာထူေထာင္ေရးတို႔ကို ေဆာင္ရြက္မည့္အျပင္
တကၠသိုလ္နယ္ေျမ မူးယစ္ေဆးဝါး ကင္းစင္ေရးႏွင့္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားေသာ စာၾကည့္တိုက္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးတုိ႔ကိုလည္း လုပ္ေဆာင္မည္ ျဖစ္သည္။
တ႐ုတ္ ကုမၸဏီ North Mining Investment Company ၏ သတၱဳတူးေဖာ္ေရး စီမံကိန္းေၾကာင့္ ေျမြေတာင္ ဖားေတာင္ ေဒသခံမ်ားက ေနရာေျပာင္းေရြ႕ခံရမည္ကိုလည္း စိုးရိမ္ေနၾကသည္။
သတၱဳထုတ္လုပ္မည့္ ေျမြေတာင္ ဖားေတာင္သည္ ခ်င္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း၏ စပါးက်ီျဖစ္ေသာ ကေဘာ္ေဒသ၊ ကေလးေဒသ၏ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ေရေဝေရလဲ ေတာင္တန္းတခု ျဖစ္သည္။
တီးတိန္ ၿမိဳ႕နယ္မွ ၆၅ မိုင္အကြာ၊ ကေလးၿမိဳ႕မွ ၁၅ မိုင္ အကြာ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ထြန္းဇံၿမိဳ႕ နယ္စပ္တြင္ တည္ရွိသည္။
ထိုေတာင္တန္းကို ေက်းရြာေပါင္း ၁၅ ရြာက ဝန္းရံလ်က္ရွိသည္။ ေတာင္တန္းသည္ အရွည္ ၈ မိုင္ရွိၿပီး အက်ယ္ ၂ ဒသမ ၅ မိုင္၊ အျမင့္ေပ ၃၂၀ဝ ခန္႔ ရွိသည္။
စီမံကိန္းကို မျဖစ္မေန ေဖာ္ေတာင္မည္ဆိုပါက ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရန္၊ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ စည္းကမ္းမ်ား ခ်မွတ္၍ တင္ဒါ ေခၚယူၿပီးမွသာ ေဆာင္ရြက္ရန္၊
ေဒသခံမ်ား၏ အက်ိဳး၊ ခ်င္းျပည္နယ္၏ အက်ိဳးကို ထည့္တြက္ရန္ ခ်င္းေတာင္ေဒသ သဘာဝသယံဇာတ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔က ေတာင္းဆိုထားသည္။
ေျမြေတာင္ ဖားေတာင္ သတၱဳသိုက္ကို ၁၉၆၄ ခုႏွစ္မွ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္အတြင္း ခ်င္းလူမ်ိဳး ဘူမိေဗဒ ပညာရွင္ Dr. Ngaw Cin Pau ႏွင့္ အဖြဲ႔က စမ္းသပ္ေလ့လာ ေတြ႔ရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အေကာင္းဆံုး စာရင္းဝင္ သတၱဳသိုက္တခုျဖစ္ၿပီး အဖိုးတန္ သတၱဳမ်ားရွိသည္ဟု ဆိုသည္။
ေယဘုုယ် ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္မႈမ်ားအရ ေျမြေတာင္ နီကယ္သတၱဳသိုက္တြင္ သတၱဳသိုက္ ၆ ခုရွိေၾကာင္း၊ သတၱဳသိုက္ အမွတ္ ၄ တြင္ သတၱဳ႐ိုင္း တန္ခ်ိန္ ၈၀ ခန္႔ ရွိေၾကာင္း၊
သတၱဳ႐ိုင္းမ်ားတြင္ နီကယ္ပါဝင္မႈ ၁ ဒသမ ၂၁ မွ ၁ ဒသမ ၅ ရာခိုင္းႏႈန္းအထိ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ထို႔အျပင္ သံသတၱဳ ၃ ဒသမ ၇ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ေၾကးနီ ၂၉ ဒသမ ၉၉ ppm, အလူမီနီယံ ၀.၁၆ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ မဂၢနီစီယမ္၊ ခ႐ိုမိုက္တို႔လည္း ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ယမန္ႏွစ္က ခ်င္းပါတီ ေလးခုျဖစ္သည့္ ခ်င္းတိုးတက္ေရးပါတီ၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသားပါတီ၊ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုမ်ား ဖြ႔႔ံၿဖိဳးေရး ပါတီႏွင့္ အရႈိခ်င္း အမ်ိဳးသားပါတီတို႔ကလည္း ေၾကညာခ်က္ထုတ္ၿပီး ၎တုိ႔၏ စုိးရိမ္မႈကုိ ေဖာ္ျပခ့ဲၾကသည္။
.
“....ဒီေတာင္ကို ဒီအတိုင္းပဲ ျမင္ခ်င္ပါတယ္။ လက္ပံေတာင္းေတာင္လို အျဖစ္မခံႏိုင္ပါဘူး...”
ခ်င္းျပည္နယ္၊ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္အနီးတြင္ သတၱဳ႐ိုင္းတူးေဖာ္ရန္ တ႐ုတ္ ကုမၸဏီတခုက သစ္ေတာ ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္းေနသျဖင့္ ေနရာတခ်ိဳ႕တြင္ လြင္တီးေခါင္မ်ား ျဖစ္ျခင္း၊ ေတာခ်ံဳမ်ားသာ က်န္ရစ္ျခင္းတို႔ ျဖစ္ေပၚေနေၾကာင္း သိရသည္။
ေျမြေတာင္ ဖားေတာင္ ဟု ေခၚေသာ ထုိေဒသကို အဂၤလိပ္ေခတ္က “မိုးသစ္ေတာ” အျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ အနီးဝန္းက်င္ရွိ ရြာသားမ်ားကို သစ္ခုတ္ျခင္း မျပဳရန္ တားျမစ္ခဲ့ေသာ ေဒသျဖစ္သည္။
ေဒသခံမ်ားကလည္း မိုးကိုထိန္းသိမ္းသည့္ အေနျဖင့္ သစ္ခုတ္ျခင္း၊ သစ္ထုတ္ျခင္း မျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ဇန္နဝါရီလက ကေလးၿမိဳ႕တြင္ ေျမြေတာင္ ဖားေတာင္ႏွင့္ ကေဘာ္လြင္ျပင္ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔က က်င္းပသည့္ တႏွစ္ျပည့္ သံုးသပ္ျခင္းႏွင့္ ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ခ်မွတ္ျခင္း အခမ္းအနားတြင္ နာယကဆရာေတာ္ ဦးဓမၼိက
“ဒီေဒသက လူေတြက စီမံကိန္းလုပ္တာ လံုးဝသေဘာမတူၾကပါဘူး၊ ဒီေတာင္ကို ဒီအတိုင္းပဲ ျမင္ခ်င္ပါတယ္။ လက္ပံေတာင္းေတာင္လို အျဖစ္မခံႏိုင္ပါဘူး” ဟု မိန္႔သည္။
“သတၲဳထုတ္ရင္ စြန္႔ပစ္ညစ္ညမ္းေရေတြဟာ နတ္တံခါးေခ်ာင္း ကေနတဆင့္ ေနရၪၥရာ ျမစ္ထဲေရာက္၊
ေနရၪၥရာျမစ္ထဲက ျမစ္သာျမစ္ထဲ၊ ထိုမွ ခ်င္းတြင္းျမစ္ထဲ၊ ဧရာဝတီျမစ္ထဲ အဆင့္ဆင့္ေရာက္ရွိၿပီး ေရထုညစ္ညမ္းသြားမယ္။
ပတ္ဝန္းက်င္ ေလထုညစ္ညမ္းၿပီး ေဒသ ပ်က္စီးသြားႏိုင္ပါတယ္” ဟုလည္း ဆရာေတာ္က ဆက္လက္ မိန္႔သည္။
ယင္းအခမ္းအနားတြင္ အဖြဲ႔အမည္ကိုလည္း “ခ်င္းေတာင္ေဒသ သဘာဝ သယံဇာတ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔” ဟု ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။
ယင္းအဖြဲ႔သည္
ေျမြေတာင္ ဖားေတာင္ သတၱဳတူးေဖာ္ေရး စီမံကိန္း ေစာင့္ၾကည့္ေရး၊
ကေလးဝ-မထု ေက်ာက္မီးေသြး လွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း ေစာင့္ၾကည့္ေရး၊
အိႏၵိယ-ျမန္မာနယ္စပ္ ေျမသယံဇာတ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ၾကည့္ေရး၊
ျမသိန္းတန္ေစတီတဝိုက္ သစ္ေတာထူေထာင္ေရးတို႔ကို ေဆာင္ရြက္မည့္အျပင္
တကၠသိုလ္နယ္ေျမ မူးယစ္ေဆးဝါး ကင္းစင္ေရးႏွင့္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားေသာ စာၾကည့္တိုက္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးတုိ႔ကိုလည္း လုပ္ေဆာင္မည္ ျဖစ္သည္။
တ႐ုတ္ ကုမၸဏီ North Mining Investment Company ၏ သတၱဳတူးေဖာ္ေရး စီမံကိန္းေၾကာင့္ ေျမြေတာင္ ဖားေတာင္ ေဒသခံမ်ားက ေနရာေျပာင္းေရြ႕ခံရမည္ကိုလည္း စိုးရိမ္ေနၾကသည္။
သတၱဳထုတ္လုပ္မည့္ ေျမြေတာင္ ဖားေတာင္သည္ ခ်င္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း၏ စပါးက်ီျဖစ္ေသာ ကေဘာ္ေဒသ၊ ကေလးေဒသ၏ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ေရေဝေရလဲ ေတာင္တန္းတခု ျဖစ္သည္။
တီးတိန္ ၿမိဳ႕နယ္မွ ၆၅ မိုင္အကြာ၊ ကေလးၿမိဳ႕မွ ၁၅ မိုင္ အကြာ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ထြန္းဇံၿမိဳ႕ နယ္စပ္တြင္ တည္ရွိသည္။
ထိုေတာင္တန္းကို ေက်းရြာေပါင္း ၁၅ ရြာက ဝန္းရံလ်က္ရွိသည္။ ေတာင္တန္းသည္ အရွည္ ၈ မိုင္ရွိၿပီး အက်ယ္ ၂ ဒသမ ၅ မိုင္၊ အျမင့္ေပ ၃၂၀ဝ ခန္႔ ရွိသည္။
စီမံကိန္းကို မျဖစ္မေန ေဖာ္ေတာင္မည္ဆိုပါက ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရန္၊ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ စည္းကမ္းမ်ား ခ်မွတ္၍ တင္ဒါ ေခၚယူၿပီးမွသာ ေဆာင္ရြက္ရန္၊
ေဒသခံမ်ား၏ အက်ိဳး၊ ခ်င္းျပည္နယ္၏ အက်ိဳးကို ထည့္တြက္ရန္ ခ်င္းေတာင္ေဒသ သဘာဝသယံဇာတ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔က ေတာင္းဆိုထားသည္။
ေျမြေတာင္ ဖားေတာင္ သတၱဳသိုက္ကို ၁၉၆၄ ခုႏွစ္မွ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္အတြင္း ခ်င္းလူမ်ိဳး ဘူမိေဗဒ ပညာရွင္ Dr. Ngaw Cin Pau ႏွင့္ အဖြဲ႔က စမ္းသပ္ေလ့လာ ေတြ႔ရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အေကာင္းဆံုး စာရင္းဝင္ သတၱဳသိုက္တခုျဖစ္ၿပီး အဖိုးတန္ သတၱဳမ်ားရွိသည္ဟု ဆိုသည္။
ေယဘုုယ် ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္မႈမ်ားအရ ေျမြေတာင္ နီကယ္သတၱဳသိုက္တြင္ သတၱဳသိုက္ ၆ ခုရွိေၾကာင္း၊ သတၱဳသိုက္ အမွတ္ ၄ တြင္ သတၱဳ႐ိုင္း တန္ခ်ိန္ ၈၀ ခန္႔ ရွိေၾကာင္း၊
သတၱဳ႐ိုင္းမ်ားတြင္ နီကယ္ပါဝင္မႈ ၁ ဒသမ ၂၁ မွ ၁ ဒသမ ၅ ရာခိုင္းႏႈန္းအထိ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ထို႔အျပင္ သံသတၱဳ ၃ ဒသမ ၇ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ေၾကးနီ ၂၉ ဒသမ ၉၉ ppm, အလူမီနီယံ ၀.၁၆ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ မဂၢနီစီယမ္၊ ခ႐ိုမိုက္တို႔လည္း ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ယမန္ႏွစ္က ခ်င္းပါတီ ေလးခုျဖစ္သည့္ ခ်င္းတိုးတက္ေရးပါတီ၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသားပါတီ၊ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုမ်ား ဖြ႔႔ံၿဖိဳးေရး ပါတီႏွင့္ အရႈိခ်င္း အမ်ိဳးသားပါတီတို႔ကလည္း ေၾကညာခ်က္ထုတ္ၿပီး ၎တုိ႔၏ စုိးရိမ္မႈကုိ ေဖာ္ျပခ့ဲၾကသည္။
.
0 comments :
Post a Comment