“ျမန္မာစစ္သား” ရုပ္ရွင္ဇာတ္ကားသည္ ေမာ္တာက်ည္ ထိမွန္သျဖင့္ ေျခတဘက္၊ လက္တဘက္ စြန္႔လႊတ္ခဲ့ရေသာ ျမန္မာ စစ္သားေဟာင္း တဦးဘဝမွ ဒီမိုကေရစီအေရး လႈပ္ရွားတက္ႂကြသူအျဖစ္ ေျပာင္းလဲလာခဲ့သည့္ ကိုမ်ိဳးျမင့္၏ ဘ၀ျဖစ္စဥ္ မွတ္တမ္းတင္ကား တကားျဖစ္သည္။ ထိုရုပ္ရွင္ကားအား ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဘရစ္တန္ ရုပ္ရွင္ပြဲေတာ္တြင္ ျပသခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ျမန္မာစစ္သား မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ကားကို ရိုက္ကူးခဲ့သူ အသစ္စက္စက္ ရုပ္ရွင္ဒါရိုက္တာ နစ္ခ္ဒန္းေလာ့အား ဧရာ၀တီမွ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္း ေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္။ ဒန္းေလာ့သည္ ဘန္ေကာက္အေျခစိုက္ ဓာတ္ပံုဆရာ၊ စာေရးဆရာတဦးလည္း ျဖစ္သည္။ေမး ။ ။ ခင္ဗ်ားက ဓာတ္ပံုဆရာလည္းျဖစ္တဲ့အျပင္ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တုန္းက ခမာနီအက်ဥ္းစခန္းေခါင္းေဆာင္ ဒူ႔ခ်္အေၾကာင္း စာအုပ္ကိုပါ ေရးသား ထုတ္ေ၀ခဲ့တယ္။ အခုတခါထပ္ၿပီး ကိုမ်ိဳးျမင့္ရဲ႕ ဘ၀ဇာတ္စံုကို မွတ္တမ္းတင္ရုပ္ရွင္တကား ရိုက္ၿပီးသြားျပန္ၿပီ။ အဲဒီလုပ္ငန္း ႏွစ္ခုနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ခင္ဗ်ားဘာကို စဥ္းစားမိသလဲ။ ပထမက စာအုပ္၊ ဒုတိယက ရုပ္ရွင္... အဲဒီလိုမတူညီတဲ့ မီဒီယာ ပံုစံႏွစ္ခုကို ခင္ဗ်ားဘာေၾကာင့္ ေရြးခ်ယ္ခဲ့သလဲ။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ္က တျခားလူေတြအေၾကာင္း အၿမဲတမ္း စိတ္၀င္စားသလို၊ ေယဘုယ်အျမင္၊ ယူဆခ်က္ေတြကုိ ေက်ာ္ၾကည့္ဖုိ႔လည္း အၿမဲ စိတ္အားထက္သန္ ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာစစ္တပ္ကလည္း ခမာနီေတြလိုပါပဲ။ အားလံုးရဲ႕ ေ၀ဖန္မႈကို ခံေနရေတာ့ သူတို႔ဘာလဲ ဆိုတာကို နားလည္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းက ေတာ္ေတာ္ နည္းလာတယ္။ က်ေနာ္ယံုၾကည္တာက ဘာလဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အေျပာင္းအလဲ ေတြကို တကယ္တမ္းလိုခ်င္တယ္ ဆိုရင္ သူတို႔ရဲ႕ ဘ၀ေတြထဲကို ၀င္ၾကည့္ဖို႔လိုမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ ဂုဏ္သိကၡာပိုင္းအရ ရႈံ႕ခ် ေနတာတခုတည္း နဲ႔ေတာ့ သူတို႔ေတြ အေျပာင္းအလဲ လုပ္လာမွာ မဟုတ္ဘူး။ ၿပီးေတာ့ က်ဴးလြန္သူေတြဆိုတာ 'သူတို႔ေတြေၾကာင့္' လို႔ပဲ အၿမဲတမ္း စဥ္းစားတတ္ၿပီး ဘယ္ေတာ့မွာ 'ငါတို႔ေၾကာင့္' လို႔ မထင္တက္ဘူး။ လူေတြသိပ္ စိတ္မ၀င္စားတဲ့ ကမၻာတခု အေၾကာင္းကို က်ေနာ္တျဖည္းျဖည္း စ စိတ္၀င္စားလာခဲ့တယ္။ ဒူ႔ခ်္အေၾကာင္း စာအုပ္ေရးဖို႔ စဥ္းစားတုန္းကလည္း က်ေနာ့္အတြက္ေတာ့ အဲဒီ စာအုပ္ကိုေရးဖို႔ အဓိပၸာယ္ရိွခဲ့ပါတယ္။
အျဖစ္အပ်က္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ျဖစ္ခဲ့ၿပီးသားေတြပါ။ စာအုပ္က ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစားစရာ စာအုပ္တအုပ္ပါ။ အခု ရိုက္ကူးၿပီးစီးသြားတဲ့ "ျမန္မာစစ္သား" ရုပ္ရွင္လိုပါပဲ။ စာသားနဲ႔ ေဖၚျပလို႔မရတဲ့ ဇာတ္အိမ္ေတြကို ရုပ္ရွင္က ေဖၚျပႏိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ "ျမန္မာစစ္သား" ရုပ္ရွင္က က်ေနာ့္အေတြ႕အႀကံဳကေန ထြက္လာတဲ့ အရာတခုပါ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္က က်ေနာ္ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဓာတ္ပံုစာအုပ္တအုပ္ ထုတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ အခ်ိန္။ Julie LeBrocquy က "မင္း ရုပ္ရွင္ရိုက္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ငါ ကူညီေကာင္းကူညီႏုိင္တယ္" လို႔ ေျပာတယ္။ အဲဒါနဲ႔ပဲ လုပ္ျဖစ္လိုက္တာပဲ။
ေမး။ ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၁ ႏွစ္က ဒူ႔ခ်္ကို ခင္ဗ်ား ေတာနင္း ရွာခဲ့တယ္။ အခုဆို သူ တရားတေဘာင္ ရင္ဆိုင္ေန ရၿပီ။ ဒူ႔ခ်္နဲ႔ ယွဥ္ၿပီး ေျပာမယ္ဆိုရင္ ခင္ဗ်ား ကိုမ်ိဳးျမင့္ကို ဘယ္လိုရွာေတြ႕ခဲ့တာလဲ။ သူ႔ကို စေတြ႕ေတာ့ ခင္ဗ်ားရဲ႕ စိတ္ကူးက ဘာလဲ။ ဒီရုပ္ရွင္ရဲ႕ မူလ ဇစ္ျမစ္ေလး အေၾကာင္း နည္းနည္းေျပာျပပါလား။
ေျဖ။ ။ ကိုဘိုၾကည္က က်ေနာ့္ကို ကိုမ်ိုဳးျမင့္နဲ႔ မဲေဆာက္ ေအေအပီပီရံုး (ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္း) မွာ မိတ္ဆက္ေပးခဲ့တယ္။ "တေယာက္ေယာက္က သူ႔အေၾကာင္း ရုပ္ရွင္ရိုက္သင့္တယ္" လို႔ ကိုဘိုၾကည္ေျပာတာ က်ေနာ္ အမွတ္ရ ေနတယ္။ က်ေနာ္ခ်က္ခ်င္းပဲ ကိုမ်ိဳးျမင့္ကို သေဘာက်သြားတယ္။ ဒီလူမွာ ဆြဲေဆာင္မႈ ဥပဓိရုပ္ရိွတယ္။ ကိုဘိုၾကည္ေျပာတဲ့ စကားကလည္း က်ေနာ့္စိတ္ထဲမွာ စြဲေနတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ ဂ်ဴလီက ရုပ္ရွင္ကားအေၾကာင္း က်ေနာ့္ကို ေျပာတာနဲ႔ က်ေနာ္ခ်က္ခ်င္းပဲ ဒီလူ႔ကို သြားသတိရတယ္။ စစ္တပ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လူသိလည္းနည္းေတာ့ သူ႔အေတြ႕အႀကံဳကို ေျပာျပဖို႔ သူကလည္း အားတက္သေရာပါပဲ။
ေမး။ ။ ဒီရုပ္ရွင္က လူတဦးတေယာက္ရဲ႕ဘ၀ဇာတ္ေၾကာင္းကို အေျခခံတယ္ဆိုေပမယ့္ တိုင္းျပည္တခုရဲ႕ အေၾကာင္း၊ အဲဒီတုိင္းျပည္က စစ္တပ္တခုရဲ႕ အေၾကာင္းလို ျဖစ္ေနတယ္။ ခင္ဗ်ား ေနျပည္ေတာ္ကိုသြားၿပီး တပ္မေတာ္ေန႔ စစ္ေရးျပအခမ္းအနား ဓာတ္ပံုေတြ ရိုက္ခဲ့တယ္လိုသိရပါတယ္။ ခင္ဗ်ားအျမင္ ခမာနီေတြနဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္အၾကား ဘာေတြတူတာရိွၿပီး ဘာေတြ ကြာျခားတာ ရိွပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ စစ္ေရးျပတပ္ဖြဲ႕ေတြ ေရွ႕တည့္တည့္ေနရာမွာ က်ေနာ္ ၂ ရက္တိတိ ေနၿပီး ဓာတ္ပံုရိုက္ ယူခဲ့ပါတယ္။ စစ္သားေတြက သာမန္ လူသားေတြပါပဲ။ က်ေနာ္တို႔ ၾကားေနတဲ့ ကေလးစားတဲ့ လူဆိုးေတြေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဆိုလိုတာက အဲဒီအခ်က္နဲ႔ေတာ့ သူတို႔ လူ႔ အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ မက်ဴးလြန္ဘူးလို႔ မဆိုလုိပါဘူး။ သူတို႔ေတြ က်ဴးလြန္ထားတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ အားလံုးသိတယ္။ သူတို႔ဟာ လူသားေတြျဖစ္တယ္။ တန္းျဖဳတ္ခ်ိန္ကို သူတို႔လိုခ်င္တယ္။ တန္းျဖဳတ္ရင္ သူတို႔ေပ်ာ္တယ္။ စစ္သားေတြကို ဓာတ္ပံုရိုက္ရင္း က်ေနာ္ ခမာနီတပ္ဖြဲ႕ ရဲေဘာ္ေတြကို သြားအမွတ္ရတယ္။ သူတို႔ေတြ ပံုစံက သာမန္ ေတာင္သူလယ္သမားေတြ ပံုပဲ။
ေမး။ ။ ရုပ္ရွင္ထဲမွာ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြက စစ္ေျမျပင္မွာ ျမန္မာစစ္သားေတြက ရြာသားေတြကို ရက္ရက္စက္စက္ အႏိုင္က်င့္တဲ့ ပံု တခ်ိဳ႕ကိုေတြ႕ရတယ္။ အဲဒီရွင္ရွင္ မွတ္တမ္းေတြ ဘယ္လိုလုပ္ရတာလဲ။
ေျဖ။ ။ သတင္းရင္းျမစ္ မ်ားစြာကေန ရတာပါ။ တခ်ိဳ႕က အင္တာနက္က၊ တခ်ိဳ႕ ကြယ္လြန္သူ ဆမ္ကလ်ာဏီ၊ အသံပိုင္း ဆိုင္ရာအတြက္ က်ေနာ္တို႔နဲ႔အတူ ပူးတြဲလုပ္ေဆာင္ခဲ့သူ ဆီကပါ၊ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ကရင္ျပည္နယ္ အတြင္းဘက္မွာ တပ္မေတာ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အလြန္ေကာင္းတဲ့ ရုပ္ရွင္မွတ္တမ္းေတြ ရိုက္ကူထားတဲ့ ဖရီးဘားမားရိန္းဂ်ား အဖြဲ႕ဆီကပါ။ ရိန္ဂ်ားေဆးမႉးေတြ သက္စြန္႔ဆံဖ်ား ရိုက္ထားတဲ့ မွတ္တမ္းေတြပါ။ ဒီမိုကရက္တစ္ ျမန္မာ့အသံ (DVB) လိုမ်ိဳး မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ေတြ လွဴၾကတဲ့ လူေတြ ရိွတာေၾကာင့္လည္း က်ေနာ္တို႔ အမ်ားႀကီး ကံေကာင္းခဲ့ပါတယ္။
ေမး။ ။ နယူေယာက္တိုင္းမ္စ္ သတင္းစာနဲ႔ အင္တာဗ်ဴးတခုမွာ ျမန္မာျပည္ထဲကို ရုပ္ရွင္ခိုးသြင္းႏိုင္ဖို႔၊ ပရိတ္သတ္လက္ထဲ မ်ားမ်ား ေရာက္ႏိုုင္ဖို႔အတြက္ အခုရုပ္ရွင္ကားကို "ခိုးကူးခြင့္" က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေပးထားတယ္လို႔ ခင္ဗ်ားေျပာခဲ့တယ္။ အဲဒါက အလုပ္ ျဖစ္ရဲ႕လား။
ေျဖ။ ။ ဒါက ရိုးရိုးေလးပါ။ ျမန္မာဘာသာ အပိုင္းကို အြန္လိုင္းေပၚ တင္လိုက္တယ္။ ျမန္မာျပည္တြင္း ျပည္ပနဲ႔ နယ္စပ္ တေလွ်ာက္မွာရိွတဲ့ လႈပ္ရွားတက္ႂကြ သူေတြအတြက္ DVD အမ်ားႀကီး ကူးလိုက္တယ္။ အမ်ားစုက နယ္စပ္ကို ျဖတ္ၿပီး ရန္ကုန္ ေရာက္သြားၾကၿပီ။ က်ေနာ္တို႔ရုပ္ရွင္ကို ထပ္ဆင့္ကူးယူၾကဖို႔ ျမန္မာျပည္သူေတြကို က်ေနာ္တို႔က တိုက္တြန္းထားပါတယ္။ ဒါမွလည္း သူတို႔သိထားတဲ့ သူတေယာက္အေပၚ မတူျခားနားတဲ့ သမိုင္းဆိုင္ရာ အျမင္တခု ရရိွသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္ခင္နဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးမွာ DVB က သူတို႔ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမွာ ထုတ္လႊင့္ျပသခဲ့ပါတယ္။
ေမး။ ။ အခုဆို ခင္ဗ်ားရဲ႕ ရုပ္ရွင္ကားကို ရုပ္ရွင္ပြဲေတာ္ မ်ားစြာမွာ ျပသၿပီးၿပီျဖစ္တဲ့အျပင္ မၾကားေသးခင္ကပဲ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဌာနမွာ ျပသခဲ့ပါေသးတယ္။ ဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ ပရိတ္သတ္က ဒီရုပ္ရွင္ကို ၾကည့္ၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ ခင္ဗ်ားအေနနဲ႔ ဘယ္လိုမ်ိဳး ရလဒ္ေတြကို ျမင္ေတြ႕လိုက္ပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ္အပါအ၀င္ ပါအန္နီရယ္၊ ရစ္ကီရယ္၊ ဂ်ဴလီရယ္ ေမွ်ာ္လင့္ထားတာက ဒီရုပ္ရွင္ကေနတဆင့္ စစ္တပ္အေၾကာင္း လူေတြ စဥ္းစားလာဖို႔ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ျမန္မာ့အက်ပ္အတည္းနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့ ေဆြးေႏြးမႈေတြမွာ ေနာက္ထပ္ ကြဲျပားခ်က္တခု ထပ္ ျဖည့္ဆည္း သြားႏုိင္မယ္။ ဒီေလာက္ပဲ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္မယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ ေနာက္တခုက ကိုမ်ိဳးျမင့္ ဘယ္သြားသြား ဒီရုပ္ရွင္ဟာ သူ႔အတြက္ ပလက္ေဖာင္းတခု ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔လည္း က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ဗ်ာ ... ဒီရုပ္ရွင္က သူ႔ရဲ႕ သမိုင္း မွတ္တမ္းတခုပါပဲ။
မူရင္းအင္တာဗ်ဴးကို ဒီမွာ ဖတ္ႏုိင္ပါတယ္။
က်ေနာ္ယံုၾကည္တာက ဘာလဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အေျပာင္းအလဲ ေတြကို တကယ္တမ္းလိုခ်င္တယ္ ဆိုရင္ သူတို႔ရဲ႕ ဘ၀ေတြထဲကို ၀င္ၾကည့္ဖို႔လိုမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ ဂုဏ္သိကၡာပိုင္းအရ ရႈံ႕ခ် ေနတာတခုတည္း နဲ႔ေတာ့ သူတို႔ေတြ အေျပာင္းအလဲ လုပ္လာမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီစာသားေလးကုိ သေဘာက်တယ္ဗ်၊ သူေၿပာတာ မွန္တယ္။